Chân dung ông Hồ Nhân - 'cha đẻ' vaccine Nanocovax vừa qua đời do bệnh tim

Sáng 13/5, bà Nguyễn Thị Sơn - nhà sáng lập Sơn Kim Group, đồng thời là mẹ vợ của ông Hồ Nhân đã đăng tải thông cáo báo chí về việc ông Hồ Nhân - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen - đã qua đời vì bệnh tim.

"Gia đình cùng Công ty cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen vô cùng thương tiếc báo tin: Tiến sĩ Hồ Nhân, nhà khoa học và doanh nhân tiên phong trong lĩnh vực công nghệ sinh học tại Việt Nam, đã an nghỉ lúc 16h25 ngày 12/5, hưởng thọ 59 tuổi", thông cáo nêu rõ.

Hành trình khởi dựng Nanogen

Ông Hồ Nhân sinh năm 1966 tại TP. HCM, nhưng lớn lên tại New York (Mỹ), tốt nghiệp tiến sĩ công nghệ sinh học tại Đại học Arizona (Mỹ). Trước khi trở về Việt Nam định cư năm 2006, ông từng có gần 20 năm nghiên cứu và làm việc trong ngành y sinh học quốc tế, tham gia nhiều thương vụ mua bán - sáp nhập trong lĩnh vực dược phẩm, bệnh viện và thiết bị y tế.

Tháng 9/1997, ông thành lập Công ty Cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen, đồng thời đảm nhiệm hai vị trí chủ chốt là chủ tịch hội đồng quản trị và tổng giám đốc. Trong nhiều năm, ông là người định hướng chiến lược và vận hành toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp.

Tính đến cuối năm 2019, tổng tài sản của công ty đạt hơn 1.369 tỷ đồng. Ban đầu, cơ cấu sở hữu tập trung vào gia đình ông Hồ Nhân. Ông Nhân nắm 70% cổ phần, vợ ông là bà Nguyễn Thị Hồng Vân sở hữu 25%, và ông Hồ Vũ Thanh nắm 5%. Tuy nhiên, cơ cấu này dần thay đổi khi công ty thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư nước ngoài.

Tháng 5/2019, Nanogen nâng vốn điều lệ từ 698,75 tỷ đồng lên 715 tỷ đồng thông qua việc chào bán cổ phần cho cổ đông nước ngoài, qua đó nhóm nhà đầu tư này nâng tỷ lệ sở hữu từ 16,28% lên 25,68%. Đến tháng 3/2021, công ty tiếp tục tăng vốn điều lệ lên 806,25 tỷ đồng.

Thời điểm này, chỉ còn vợ chồng ông Hồ Nhân là cổ đông sáng lập, trong đó ông Nhân nắm 59,6% cổ phần (tương đương 480,5 tỷ đồng) và bà Vân nắm 14,6% (tương đương 117,8 tỷ đồng). Cổ đông nước ngoài gồm 9 tổ chức và cá nhân, đáng chú ý có Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam nắm 0,2% vốn điều lệ.

Trong báo cáo bán niên năm 2020, KIS Việt Nam định giá khoản đầu tư vào Nanogen lên tới 11,6 tỷ đồng, ước tính giá trị toàn công ty có thể đạt khoảng 5.099 tỷ đồng nếu phát triển thành công vắc xin Covid-19. Tuy nhiên, đến nay, vaccine Nanocovax vẫn chưa được cấp phép lưu hành chính thức.

Theo cập nhật từ Cổng thông tin quốc gia về doanh nghiệp, kể từ ngày 29/12/2021, ông Hồ Nhân không còn là người đại diện theo pháp luật của Nanogen. Chức danh Chủ tịch Hội đồng Quản trị và Tổng giám đốc được chuyển giao cho bà Nguyễn Thị Hồng Vân.

Hiện bà Vân là Tổng giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của công ty. Dù vậy, theo chia sẻ từ bà Nguyễn Thị Sơn với truyền thông, ông Hồ Nhân vẫn tiếp tục giữ cương vị Chủ tịch Hội đồng Quản trị tại Nanogen.

Bà Nguyễn Thị Hồng Vân là trưởng nữ trong gia tộc Sơn Kim. Bà là con gái của bà Nguyễn Thị Sơn - người sáng lập Đại Thành, doanh nghiệp dệt may nổi tiếng từ thập niên 1950.

Sau này, thế hệ thứ ba của gia đình phát triển thành SonKim Group (từ năm 1993), mở rộng hoạt động sang bất động sản, bán lẻ và truyền thông, quản lý nhiều thương hiệu quốc tế tại thị trường Việt Nam.

Bên cạnh lĩnh vực công nghệ sinh học, ông Hồ Nhân còn tham gia đầu tư tài chính. Ông từng là thành viên HĐQT Công ty Chứng khoán Vina (VinaSecurities) từ tháng 4/2013 đến tháng 9/2017. Ông cũng từng là cổ đông lớn của Công ty Cổ phần Dịch vụ Một Thế Giới (ONW), sở hữu tới 15,8% cổ phần tính đến tháng 11/2016.

Phát triển Nanocovax

Ông Nhân còn được biết là một trong những doanh nhân tiên phong trong lĩnh vực công nghệ sinh học tại Việt Nam. Tên tuổi của ông gắn liền với hành trình nghiên cứu, phát triển vaccine Nanocovax - một trong những ứng viên vaccine Covid-19 đầu tiên do Việt Nam tự sản xuất.

Ngày 29/12/2021, Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia tổ chức cuộc họp lần thứ ba để đánh giá hiệu lực bảo vệ của vaccine Nanocovax do Công ty Nanogen (TP. HCM) phát triển. Cuộc họp căn cứ trên dữ liệu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 và 3 được cập nhật mới nhất.

Kết quả thử nghiệm cho thấy vaccine có hiệu quả trong việc giảm tỷ lệ mắc Covid-19, ngăn ngừa diễn tiến nặng và tử vong, với hiệu lực bảo vệ khỏi tử vong đạt 100%. Tuy nhiên, hiệu lực bảo vệ chung giảm dần theo thời gian, trung bình đạt 52,1%, đáp ứng tiêu chuẩn cấp phép của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).

Đến cuối năm 2021, Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia đã chấp thuận hiệu lực bảo vệ của Nanocovax, mở đường cho việc xem xét cấp phép lưu hành. Tuy nhiên, tính đến hiện tại, vaccine này vẫn chưa được cấp phép chính thức tại Việt Nam.