Chứng khoán nóng nhất 5 năm: Ngoại tung nội hứng và rủi ro hiện hữu

Theo báo cáo triển vọng tháng 9/2025 mới công bố của SSI Research, thị trường chứng khoán sẽ tích cực trong trung, dài hạn nhưng có có thể đối mặt với rủi ro điều chỉnh trong ngắn hạn.

Cụ thể, tháng 8/2025 khép lại với kỷ lục mới trên thị trường chứng khoán Việt Nam khi VN-Index tăng 12% lên 1.682,2 điểm, đánh dấu mức tăng mạnh nhất theo tháng kể từ giữa năm 2020. Tính từ đầu năm, chỉ số đã bứt phá 32,8%, vượt xa mức tăng cả năm 2023 và 2024, đồng thời trở thành thị trường tăng mạnh nhất toàn cầu. Động lực chính đến từ dòng tiền nội, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân, trong khi khối ngoại quay lại bán ròng kỷ lục.

‘Ngoại tung nội hứng’

Theo báo cáo tcủa SSI Research, thanh khoản trên thị trường cơ sở và phái sinh đồng loạt bùng nổ, giá trị giao dịch bình quân đạt 55.100 tỷ đồng mỗi phiên, cao hơn gần 40% so với tháng 7/2025. Tỷ trọng giao dịch của khối ngoại giảm xuống còn 9,7%, thay thế bằng sự thống trị của dòng tiền trong nước.

Nhóm VN30, vốn hóa lớn, tăng tới 15,5%, cao hơn hẳn mức bình quân của thị trường. Dòng tiền cá nhân không chỉ mạnh lên về quy mô mà còn thể hiện qua số dư tiền mặt trên tài khoản chứng khoán, đạt 110.00 tỷ đồng, tăng 50% so với đầu năm. Cùng với đó, dư nợ margin tăng hơn 18.000 tỷ đồng chỉ trong nửa đầu năm, tương đương 40% lượng bán ròng của khối ngoại, phản ánh sức cầu nội đang thay thế dòng vốn ngoại trong vai trò dẫn dắt.

Trái ngược với sự hưng phấn của dòng tiền nội, khối ngoại đẩy mạnh bán ròng tổng cộng 42.700 tỷ đồng, riêng khớp lệnh 36.900 tỷ đồng. Đây là mức bán ròng cao kỷ lục, phản ánh động thái nhà đầu tư nước ngoài chốt lời danh mục ở vùng giá cao. Áp lực bán ra từ khối ngoại tập trung vào nhiều cổ phiếu lớn như VIC, FPT, HPG, VPB, SSI, VHM, CTG, MBB và VCB. 

Thị trường phái sinh cũng ghi nhận giao dịch sôi động chưa từng có, với giá trị bình quân hợp đồng tương lai VN30 đạt 49.700 tỷ đồng, tương đương 120% thanh khoản cơ sở. Sự bùng nổ của thị trường phái sinh cho thấy tâm lý nhà đầu tư đang ở trạng thái hưng phấn, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro biến động mạnh khi khối lượng đầu cơ tăng nhanh.

Rủi ro điều chỉnh hiện hữu

Bước sang tháng 9, thị trường được hỗ trợ bởi 2 yếu tố quan trọng: kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất vào ngày 17/9 và khả năng FTSE nâng hạng thị trường vào đầu tháng 10. Đây là những thông tin có thể giữ nhịp tăng ngắn hạn. 

Tuy nhiên, rủi ro điều chỉnh vẫn hiện hữu, nhất là khi mùa công bố kết quả kinh doanh quý III thường không sôi động, cùng với yếu tố mùa vụ tháng 9 vốn thường biến động. Trong 10 năm qua, VN-Index có tới 7 lần giảm điểm trong tháng 9, trong đó hai năm 2022 và 2023 giảm sâu lần lượt 11,6% và 5,7%. Hiện tại, chỉ số đã tăng 50% chỉ trong ba tháng qua, mức tăng hiếm thấy kể từ 2020, vì vậy dư địa điều chỉnh là khó tránh khỏi.

Trong trung và dài hạn, triển vọng thị trường vẫn tích cực nhờ tỷ suất lợi nhuận trên giá cổ phiếu hiện đạt 7,7%, cao hơn đáng kể so với lãi suất tiền gửi ngân hàng 5-6%, lợi suất cho thuê bất động sản 3-4% và kênh vàng sau giai đoạn tăng nóng. Dự báo lợi nhuận doanh nghiệp duy trì tăng trưởng 14% mỗi năm trong giai đoạn 2025-2026, trong khi nền kinh tế được kỳ vọng có thể đạt mức tăng trưởng GDP hai chữ số nhờ cải cách thể chế và thúc đẩy khu vực tư nhân. Bên cạnh đó, khả năng nâng hạng thị trường cũng sẽ giúp thu hút dòng vốn quốc tế trở lại, cân bằng với dòng vốn rút ra hiện tại.

SSI Research khuyến nghị nhà đầu tư tiếp tục nắm giữ một số cổ phiếu cơ bản như HPG, NT2, DCM, NLG và bổ sung thêm VHC, TLG cho danh mục tháng 9. Trong đó, HPG kỳ vọng hưởng lợi từ việc đưa vào vận hành giai đoạn 2 dự án Dung Quất, VHC có định giá hấp dẫn trong ngành thủy sản, còn TLG đang mở rộng mảng kinh doanh ngoài văn phòng phẩm với biên lợi nhuận cải thiện. Ngoài ra, nhóm bất động sản như KDH, NLG, DXG, TCH và ngân hàng như MBB, CTG được xem là điểm đến cho dòng tiền luân chuyển ngành, trong khi các mã có cổ tức cao như QTP, DPR, SZC phù hợp với chiến lược phòng thủ.