Fed cắt giảm lãi suất 0,5 điểm %: Chu kỳ nới lỏng tiền tệ bắt đầu
Sau cuộc họp chính sách mới nhất, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã thực hiện đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên kể từ những ngày đầu của đại dịch Covid, cắt giảm 0,5 điểm % so với lãi suất chuẩn trong nỗ lực ngăn chặn sự suy thoái trên thị trường lao động.
Quyết định cắt giảm không được đồng thuận
Ngày 18/9 (giờ địa phương), sau cuộc họp chính sách kéo dài 2 ngày, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) của ngân hàng trung ương Mỹ đã quyết định hạ lãi suất đi vay 0,5 điểm %.
Ngoài các đợt cắt giảm lãi suất khẩn cấp trong thời kỳ Covid, lần gần nhất FOMC cắt giảm 0,5 điểm % là vào năm 2008 trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Quyết định này hạ lãi suất quỹ liên bang xuống mức từ 4,75%-5%. Lãi suất này thiết lập chi phí vay ngắn hạn cho các ngân hàng, đồng thời cũng ảnh hưởng đến nhiều sản phẩm tiêu dùng như thế chấp, cho vay mua ô tô và thẻ tín dụng.
Trong tuyên bố tại cuộc họp báo sau phiên họp của Fed, Chủ tịch Jerome Powell cho biết động thái cắt giảm này là một “sự điều chỉnh” đối với ngân hàng trung ương và không cam kết thực hiện các động thái tương tự tại mỗi cuộc họp sắp tới.
“Việc hiệu chỉnh lại lập trường chính sách của chúng tôi sẽ giúp duy trì sức mạnh của nền kinh tế và thị trường lao động, và sẽ tiếp tục cho phép tiến triển hơn nữa về lạm phát khi chúng tôi bắt đầu quá trình chuyển sang lập trường trung lập hơn. Chúng tôi không theo bất kỳ lộ trình nào được định sẵn. Chúng tôi sẽ tiếp tục đưa ra quyết định của mình qua từng cuộc họp”, ông Powell cho biết.
Sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng cho cuộc chiến chống lạm phát lịch sử của ngân hàng trung ương Mỹ, giữ lãi suất ở mức cao nhất trong 23 năm trong hơn một năm.
Đáng chú ý, cuộc bỏ phiếu của FOMC đã diễn ra với tỷ lệ 11-1, khi Thống đốc Fed Michelle Bowman - người thường xuyên bày tỏ lo ngại về áp lực giá kéo dài, là người ủng hộ việc cắt giảm 0,25 điểm %. Đây là lần phản đối đầu tiên của một thống đốc Fed kể từ năm 2005.
Quyết định cắt giảm nửa điểm, vốn không nhận được sự nhất trí hoàn toán, đã truyền đi thông điệp tới thế giới rằng các ngân hàng trung ương Mỹ đang cảm thấy cấp bách trong việc hỗ trợ nền kinh tế sau hàng loạt số liệu đáng lo ngại.
Tuy nhiên, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết trong một cuộc họp báo rằng ngân hàng trung ương "không tụt hậu" và quyết định cắt giảm nửa điểm của Fed là "dấu hiệu cho thấy cam kết" của chúng tôi nhằm không tụt hậu trong việc ứng phó với thực tế của nền kinh tế.
“Chúng tôi đang cố gắng đạt được một tình huống mà chúng tôi khôi phục sự ổn định giá cả mà không có sự gia tăng đau đớn về tỷ lệ thất nghiệp đôi khi đi kèm với tình trạng lạm phát này. Đó là những gì chúng tôi đang cố gắng thực hiện, và tôi nghĩ rằng bạn có thể coi hành động ngày hôm nay là dấu hiệu cho thấy cam kết mạnh mẽ của chúng tôi trong việc đạt được mục tiêu đó”, Chủ tịch Jerome Powell cho biết tại cuộc họp báo sau quyết định.
Không quay lại thời kỳ lãi suất cực thấp
Thông qua "biểu đồ chấm" cuả FOMC, các chuyên gia kinh tế của Fed cho thấy từ giờ tới cuối năm, ngân hàng trung ương Mỹ có thể cắt giảm lãi suất thêm 0,5%, đưa lãi suất chuẩn của quỹ liên bang xuống mức 4,4% vào cuối năm nay, tương đương với phạm vi mục tiêu từ 4,25%-4,50%.
Hai cuộc họp còn lại của Fed trong năm được lên lịch vào ngày 6-7/11 và ngày 17-18/12.
Bên cạnh đó, các quan chức kỳ vọng lãi suất sẽ giảm thêm 1% trong các đợt cắt giảm năm 2025, đưa lãi suất về khoảng 3,4% và giảm thêm 0,5% trong năm 2026 xuống 2,9%.
Tuy nhiên, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell không mong đợi thời kỳ tiền rẻ sẽ quay trở lại.
Ông cho biết: “Theo trực giác, hầu hết — nói đúng hơn là rất nhiều người — sẽ nói rằng chúng ta có lẽ sẽ không quay lại thời kỳ mà trái phiếu chính phủ trị giá hàng nghìn tỷ USD được giao dịch ở mức lãi suất âm, trái phiếu dài hạn được giao dịch ở mức lãi suất âm. Tôi cảm thấy rằng chúng ta sẽ không quay lại thời kỳ đó nữa”.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell cho biết thị trường lao động đang trong tình trạng vững chắc và Fed có ý định duy trì tình hình như vậy thông qua đợt cắt giảm lãi suất mới nhất.
“Nền kinh tế Mỹ đang trong tình trạng tốt. Nó đang tăng trưởng với tốc độ vững chắc. Lạm phát đang giảm xuống”, ông Powell nói.
Các quan chức Fed lưu ý rằng “việc làm tăng chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên nhưng vẫn ở mức thấp”.
Theo đó, Fed đã nâng tỷ lệ thất nghiệp dự kiến trong năm nay lên 4,4%, từ mức dự báo 4% trong lần cập nhật gần nhất vào tháng 6 và hạ triển vọng lạm phát xuống 2,3% từ mức 2,6% trước đó. Về lạm phát cốt lõi, Fed đã hạ dự báo xuống 2,6%, giảm 0,2% so với mức dự báo hồi tháng 6.
Quyết định này được đưa ra mặc dù hầu hết các chỉ số kinh tế đều có vẻ khá vững chắc.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đã tăng đều đặn và Cục Dự trữ Liên bang Atlanta đang theo dõi mức tăng trưởng 3% trong quý III dựa trên sức mạnh liên tục trong chi tiêu của người tiêu dùng.
Hơn nữa, Cục Dự trữ Liên bang đã chọn cắt giảm mặc dù hầu hết các thước đo đều cho thấy lạm phát vượt xa mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương. Thước đo ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang cho thấy lạm phát đang ở mức khoảng 2,5%, thấp hơn nhiều so với mức đỉnh điểm nhưng vẫn cao hơn mức các nhà hoạch định chính sách mong muốn.
Tuy nhiên, ông Powell và các nhà hoạch định chính sách khác trong những ngày gần đây đã bày tỏ mối quan ngại về thị trường lao động. Trong khi tình trạng sa thải không có nhiều dấu hiệu phục hồi, thì việc tuyển dụng đã chậm lại đáng kể.
Trên thực tế, lần cuối cùng tỷ lệ tuyển dụng hàng tháng ở mức thấp như vậy - 3,5% so với lực lượng lao động - thì tỷ lệ thất nghiệp lại ở mức trên 6%.
Bà Harris và ông Biden hoan nghênh, ông Trump phản đối
Tổng thống Joe Biden cho biết hôm 18/9 rằng sự kết hợp giữa lạm phát giảm và lãi suất tạo nên "thời điểm quan trọng" trong quá trình phục hồi kinh tế hậu Covid.
“Chúng ta vừa đạt đến một thời điểm quan trọng: Lạm phát và lãi suất đang giảm trong khi nền kinh tế vẫn mạnh”, ông Biden viết trên X ngay sau khi Cục Dự trữ Liên bang cắt giảm lãi suất.
“Những người chỉ trích nói rằng điều đó không thể xảy ra – nhưng chính sách của chúng tôi đang giảm chi phí và tạo ra việc làm”, ông Biden bày tỏ trên X.
Phó Tổng thống Kamala Harris cho biết việc cắt giảm lãi suất do Cục Dự trữ Liên bang là "tin đáng mừng" và bà cũng nói thêm rằng trọng tâm của bà là giữ giá cả ở mức thấp.
Bà Harris cho biết trong một tuyên bố: “Mặc dù thông báo này là tin đáng mừng đối với người dân Mỹ đang phải gánh chịu hậu quả của giá cả cao, nhưng trọng tâm của tôi là nỗ lực tiếp theo để tiếp tục hạ giá xuống”.
Bà Kamala Harris đã quảng cáo đề xuất kinh tế của mình, bao gồm các kế hoạch cắt giảm thuế cho hơn 100 triệu người lao động và tầng lớp trung lưu ở Mỹ, nhà ở giá rẻ và lệnh cấm đầu tiên của liên bang đối với việc các công ty tăng giá thực phẩm và hàng tạp hóa.
Phó Tổng thống mô tả chương trình nghị sự của bà là "trái ngược với những gì Donald Trump sẽ làm nếu trở thành Tổng thống", trước khi chỉ trích ông về các kế hoạch kinh tế của ông.
Trong khi đó, Cựu Tổng thống Donald Trump cho rằng quyết định cắt giảm nửa điểm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang có thể mang động cơ chính trị.
Khi được hỏi trong một chuyến dừng chân vận động tranh cử ở Thành phố New York về phản ứng của ông đối với việc cắt giảm lãi suất, ông Trump cho biết điều này phản ánh "nền kinh tế rất tồi tệ" hoặc Fed đang "chơi trò chính trị" khi ấn định lãi suất.
“Tôi đoán điều đó cho thấy nền kinh tế rất tệ khi cắt giảm nhiều như vậy, giả sử họ không chỉ chơi trò chính trị. Nền kinh tế sẽ rất tệ hoặc họ đang chơi trò chính trị, một trong hai cách. Nhưng đó là một sự cắt giảm lớn”, ông Trump nói.