Gần 62.000 tỷ đồng TPDN được mua lại trước hạn trong nửa đầu năm

Sau khoảng thời gian tăng trưởng "nóng", tiềm ẩn rủi ro có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thị trường vốn, Thủ tướng Chính phủ có 5 công điện chỉ đạo về tăng cường giám sát hoạt động thị trường TPDN.

Đồng thời, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng đã ban hành các chỉ đạo về kiểm tra, siết chặt quản lý giám sát các tổ chức cung cấp dịch vụ như công ty chứng khoán thực hiện tư vấn phát hành, các tổ chức kiểm toán, định giá tài sản. Điển hình như Chỉ thị số 01/CT-BTC ngày 25/4/2022 về tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát và chấn chỉnh hoạt động phát hành, đầu tư, cung cấp dịch vụ về TPDN phát hành riêng lẻ.

Nhìn chung, sau những hoạt động tăng cường quản lý của cơ quan nhà nước đối với hoạt động phát hành TPDN, cung cấp dịch vụ và đầu tư TPDN riêng lẻ, thị trường TPDN các tháng đầu năm 2022 đã có những thay đổi, một số doanh nghiệp phát hành trái phiếu đã chủ động thực hiện công bố thông tin bất thường hoặc công bố thông tin bổ sung về mục đích và phương án sử dụng vốn trái phiếu.

Khối lượng phát hành TPDN cũng giảm dần từ tháng 2 đến tháng 4 và đã tăng trở lại trong thời gian gần đây. Cụ thể theo Bộ Tài chính, trong 6 tháng đầu năm, khối lượng TPDN phát hành riêng lẻ đạt 257.857 tỷ đồng, tập trung chủ yếu ở tháng 1 với 55.900 tỷ đồng, giảm về còn 48.800 tỷ đồng vào tháng 3 và còn 30.600 tỷ đồng trong tháng 4.

Tuy nhiên, từ tháng 5 khối lượng phát hành tăng trở lại, trong đó, khối lượng phát hành trong tháng 5 là 44.200 tỷ đồng, khối lượng phát hành tháng 6 khoảng 47.500 tỷ đồng.

Về hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn, trong quý I, khối lượng mua lại trước hạn khoảng 12.800 tỷ đồng, khối lượng mua lại trước hạn trong quý II khoảng 49.100 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm, các doanh nghiệp đã mua lại trước hạn khoảng 61.900 tỷ đồng TPDN.

Bộ Tài chính tiếp tục khuyến cáo các nhà đầu tư trước khi tham gia mua TPDN riêng lẻ cần hiểu rõ quy định pháp luật về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, nghiên cứu các quy định về điều kiện, tài liệu chứng minh và các quy định về xử phạt vi phạm đối với nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp để đảm bảo mình đủ điều kiện được xác nhận là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Đồng thời, nhà đầu tư cần yêu cầu doanh nghiệp phát hành, tổ chức phân phối cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành bao gồm cả tình hình huy động vốn trái phiếu (số lượng đợt phát hành, khối lượng đã phát hành, dư nợ vay, việc thanh toán lãi, gốc trái phiếu đã phát hành) và các chỉ tiêu đánh giá khả năng trả nợ của doanh nghiệp;

Tiếp nữa là mục đích phát hành trái phiếu; tài sản đảm bảo của trái phiếu; đặc điểm của trái phiếu, quyền lợi, nghĩa vụ của chủ sở hữu trái phiếu, các cam kết đối với trái phiếu, nghĩa vụ của doanh nghiệp phát hành, nghĩa vụ của tổ chức phân phối đối với trái phiếu. Sau khi mua trái phiếu, nhà đầu tư cần thường xuyên cập nhật về tình hình tài chính, khả năng trả nợ của doanh nghiệp phát hành và việc sử dụng vốn huy động từ trái phiếu có phù hợp với mục đích phát hành trái phiếu hay không.

Bộ Tài chính nhấn mạnh, chỉ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu, đánh giá đầy đủ và cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro có thể gặp phải, nhà đầu tư mới nên quyết định mua trái phiếu. Nhà đầu tư cá nhân không nên mua TPDN riêng lẻ nếu không có khả năng và nguồn lực để đánh giá đầy đủ rủi ro của trái phiếu, theo sát tiến độ giải ngân, mục đích sử dụng vốn, tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành sau khi đầu tư mua trái phiếu.

Nhà đầu tư cũng cần hết sức lưu ý nguyên tắc đầu tư cơ bản là lãi suất cao sẽ đi kèm với rủi ro cao; do đó phải hết sức thận trọng đánh giá kỹ về các rủi ro trước khi quyết định mua trái phiếu; không nên mua trái phiếu thông qua chào mời của các tổ chức cung cấp dịch vụ khi chưa tìm hiểu kỹ về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành và các điều kiện, điều khoản của trái phiếu.

Đặc biệt, các nhà đầu tư cần thận trọng khi tham gia các hợp đồng hợp 4 tác đầu tư mua TPDN theo pháp luật dân sự cùng với các cá nhân, tổ chức nào khác vì rủi ro xảy ra là rủi ro của nhà đầu tư theo pháp luật dân sự...

Doanh nghiệp "đổ xô" mua lại trái phiếu trước hạn diễn ra sau sự kiện Tân Hoàng Minh xảy ra vào đầu tháng 4. Định hướng thắt chặt của cơ quan quản lý khiến nhiều doanh nghiệp dè dặt trong huy động vốn qua kênh trái phiếu, chủ động công bố thông tin bất thường hoặc đính chính thông tin đã công bố về mục đích và phương án sử dụng vốn, chủ động mua lại trước hạn...

Dưới góc độ doanh nghiệp, theo một chuyên gia tài chính, mặt tích cực của việc mua lại trái phiếu trước hạn là doanh nghiệp không phải trả chi phí lãi vay đang khá cao, đồng thời giảm hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu. Đây là động thái tích cực để doanh nghiệp cải thiện các chỉ tiêu tài chính.