Tài sản an toàn nhất thế giới đang ế vì nỗi lo lạm phát

Giới đầu tư tỏ ra không quan tâm tới nhiều phiên đấu giá trái phiếu kho bạc Mỹ trong vài tuần gần đây. Thực trạng đó dấy lên lo ngại rằng thị trường sẽ khó hấp thụ lượng trái phiếu lớn trong các đợt phát hành sắp tới. 

Buổi đấu giá 39 tỷ USD trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm diễn ra vào tuần trước không thu hút nhiều người tham gia. Các nhà đầu tư cũng không mấy mặn mà với các phiên đấu giá dành cho trái phiếu kỳ hạn 3 năm và 30 năm, tờ Wall Street Journal (WSJ) đưa tin. 

Nỗi lo của giới đầu tư

Đằng sau sự cẩn trọng của nhà đầu tư đối với "tài sản an toàn nhất thế giới" là niềm tin ngày càng chắc chắn rằng lạm phát vẫn chưa bị khuất phục hoàn toàn và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải duy trì lãi suất cao trong thời gian dài.

Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm kết thúc tuần trước quanh con số 4,5%, gần mức cao nhất kể từ khi leo lên ngưỡng 5% vào tháng 10 năm ngoái. Hàng loạt loại lãi suất ở Mỹ lấy lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm để làm tiêu chuẩn, từ nợ doanh nghiệp cho đến nợ thế chấp mua nhà.

Cùng lúc đó, chính phủ Mỹ có kế hoạch bán thêm khoảng 386 tỷ USD trái phiếu nữa trong tháng 5. Phố Wall dự kiến “cơn lũ” trái phiếu kho bạc sẽ tiếp tục đổ bộ ra thị trường bất kể ai chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống tháng 11.

Hầu như không ai dự báo một phiên đấu giá "tài sản an toàn nhất thế giới" sẽ gặp thất bại, nhưng một số người lo tình trạng dư thừa trái phiếu sẽ làm rung chuyển các bộ phận khác của thị trường, làm tăng chi phí vay của chính phủ và gây tổn thương nền kinh tế.

James St. Aubin, Giám đốc đầu tư của Sierra Mutual Funds, phát biểu: “Suy nghĩ của thị trường đã thay đổi lớn. Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) khiến mọi người nghĩ lại về phương hướng lãi suất chính sách của Fed”.

Chính phủ Mỹ tài trợ hoạt động bằng cách bán trái phiếu an toàn nhất thế giới cho nhà đầu tư và nhà kinh doanh trái phiếu sơ cấp tại các phiên đấu giá. Kể từ khi đại dịch COVID-19 xuất hiện, lượng trái phiếu do chính phủ Mỹ phát hành đã tăng vọt.

3 tháng đầu năm 2024, Mỹ phát hành 7.200 tỷ USD nợ - mức cao nhất từ trước đến nay đối với một quý. Năm ngoái, Washington bán lượng kỷ lục 23.000 tỷ USD tín phiếu và trái phiếu kho bạc. Quy mô của các buổi đấu giá cũng tăng lên cùng với thị trường nợ của Mỹ.

Dự kiến Bộ Tài chính Mỹ sẽ công bố kế hoạch vay nợ quý 3/2024 vào cuối tháng 4. Văn phòng Ngân sách Quốc hội dự báo tỷ lệ thâm hụt ngân sách của Mỹ sẽ tăng từ 5,6% lên 6,1% GDP trong thập kỷ tiếp theo.

Phố Wall không cho rằng Bộ Tài chính sẽ nâng quy mô các phiên đấu giá trái phiếu kỳ hạn dài trong năm nay. Nhưng chính phủ Mỹ cũng phải tìm cách tái cấp vốn một phần nợ của họ.

Ông Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng của Apollo Global Management, chỉ ra rằng 8.900 tỷ USD trái phiếu kho bạc - tương ứng gần 1/3 dư nợ của Mỹ - sẽ đáo hạn ngay trong năm 2024.

Các yếu tố hỗ trợ

Rất có thể Fed sẽ hỗ trợ giá trái phiếu. Biên bản cuộc họp tháng 3 cho thấy các nhà hoạch định chính sách có ý giảm tốc chương trình thu hẹp quy mô bảng cân đối kế toán.

Chương trình giảm quy mô bảng cân đối của Fed còn được biết với cái tên thắt chặt định lượng, có mục tiêu là hút bớt thanh khoản và tăng thị phần của thị trường trong khối nợ của chính phủ. Khi Fed cắt giảm chương trình đó, các nhà đầu tư sẽ chỉ cần hấp thụ lượng trái phiếu kho bạc nhỏ hơn trước. Điều đó có thể thúc đẩy giá trái phiếu và giảm bớt áp lực lên lợi suất.

Yếu tố có lợi khác cho trái phiếu kho bạc là các nhà đầu tư toàn cầu có lượng tiền tiết kiệm dồi dào nhưng có ít lựa chọn để cất giữ chúng. Nhật Bản và khu vực đồng euro đều có thặng dư tài khoản vãng lai, nghĩa là những nước này thu được nhiều tiền từ thương mại hơn là chi.

Trái phiếu kho bạc cung cấp sự an toàn và cả lợi suất trên 4%. Chúng cũng là cách đơn giản để đầu tư những đồng USD mà các nhà xuất khẩu kiếm được từ việc buôn bán với Mỹ.

Cả euro và yen đều đang mất giá so với đồng bạc xanh. Thực tế ấy có thể kích thích nhu cầu dành cho nợ của Mỹ. Đó là những lý do nhiều nhà đầu tư hy vọng rằng miễn là lạm phát tiếp tục giảm về mức mục tiêu 2% của Fed, lợi suất trái phiếu kho bạc vẫn sẽ nằm dưới 5%.

Song, một số chuyên gia lo rằng lượng lớn trái phiếu được phát hành trong thời gian tới sẽ khuếch đại biến động trong thị trường, đặc biệt là nếu lạm phát cao vẫn đeo bám Mỹ.

Nhà kinh tế St. Aubin cảnh báo: “Nếu các báo cáo tiếp theo tiếp tục cho thấy số liệu lạm phát nóng, rất nhiều người sẽ đứng bên ngoài thị trường trái phiếu kho bạc”.