Tỷ giá USD/VND tăng cao bất thường, chờ tín hiệu sớm bình ổn

Tỷ giá USD/VND tăng mạnh bất chấp DXY lùi về đáy 3 năm

Tỷ giá USD/VND gần đây tăng mạnh. Tỷ giá trung tâm giữa đồng Việt Nam với đồng USD đã đạt ngưỡng cao nhất từ trước đến nay kéo giá USD niêm yết tại các ngân hàng thương mại cũng như thị trường tự do lên cao.

Ngày 24/6, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) điều chỉnh lên 25.058 đồng/USD, tăng 30 đồng so với phiên trước. Đây là mức cao nhất kể từ khi cơ chế này được áp dụng vào đầu năm 2016.

Các nhà băng ngày 24/6 cũng đồng loạt nâng giá bán USD lên mức kịch trần 26.311 đồng/USD và cũng là mức cao nhất từ trước đến nay. So với đầu năm, giá USD trên kênh ngân hàng đã tăng gần 760 đồng, tương đương mức tăng ròng gần 3%.

Đến ngày 25/6, tỷ giá trung tâm và giá USD tại các ngân hàng có dấu hiệu hạ nhiệt khi giảm 3 đồng. Tuy nhiên, giá USD tại thị trường tự do tiếp tục tăng cao, giao dịch USD trong vùng giá 26.370-26.470 đồng/USD (mua vào - bán ra), tăng 50 đồng so với phiên trước đó.

So với mức giá kỷ lục 26.420-26.520 đồng/USD (mua vào - bán ra) được thiết lập vào ngày 29/4 thì giá USD chỉ còn cách 50 đồng. Còn so với phiên giao dịch đầu năm nay, giá USD "chợ đen" đã tăng hơn 600 đồng/USD.

Đáng chú ý, diễn biến tăng của giá USD trong nước trái ngược so với đà suy yếu của chỉ số USD Index (DXY) - thước đo sức mạnh của đồng USD so với các đồng tiền chủ chốt - trên thị trường thế giới.

Chỉ số DXY đã giảm xuống 97,8 điểm, mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022. Giá USD lao dốc do lo ngại lạm phát giảm xuống sau khi Mỹ và Iran bước đầu đạt thỏa thuận ngừng bắn, giúp giá dầu hạ nhiệt. Đồng thời, giới đầu tư cũng phản ứng sau phiên điều trần căng thẳng của Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell.

Theo Chủ tịch Fed, lãi suất có thể sẽ không thay đổi cho đến khi tác động của các mức thuế quan mới trở nên rõ ràng hơn, nhưng cũng không loại trừ khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 7.

Tuy nhiên, sự trì hoãn giảm lãi suất của Fed đang thử thách cực độ sự kiên nhẫn của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Kể từ khi trở lại nắm quyền, ông Trump liên tục công kích và cáo buộc Chủ tịch Powell gây thiệt hại hàng trăm tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ bởi quyết định không giảm lãi suất. Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump yêu cầu Fed phải cắt giảm lãi suất mạnh tay, tới 2-3 điểm %. Thậm chí, ông Trump còn nhiều lần nhắc đến khả năng thay thế ghế Chủ tịch Fed.

Giới phân tích nhìn nhận, việc tỷ giá USD/VND tăng cao bất chấp DXY giảm phần nào bởi áp lực từ nhu cầu USD thương mại và dòng vốn ngoại. Ngoài ra, chênh lệch giữa lãi suất VND/USD vẫn ở mức cao khiến tỷ giá tiếp tục xu hướng đi lên.

Theo Chứng khoán VPBankS, nhu cầu nhập khẩu vào mùa cao điểm, cùng với dòng vốn FDI chưa thực sự vững chắc và nguy cơ suy yếu cán cân thương mại khiến VND khó tránh khỏi sức ép mất giá.

Công ty Chứng khoán Thành Công (TCSC) cũng cho hay, giá USD tại Việt Nam tăng cao thời gian qua do đẩy mạnh giải ngân đầu tư công tăng làm lượng tiền gửi ở hệ thống ngân hàng; nhu cầu USD vẫn còn cao trong nền kinh tế.

Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) đánh giá, áp lực lên tỷ giá không đến từ yếu tố bên ngoài mà chủ yếu bắt nguồn từ thị trường nội địa. Tâm lý đầu cơ USD của cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức vẫn duy trì ở mức cao.

Trong khi đó, Chứng khoán Maybank (MSVN) cho rằng việc dòng tiền từ Kho bạc Nhà nước (KBNN) tiếp tục được gửi mạnh vào hệ thống ngân hàng khiến thanh khoản VND dư thừa, qua đó kéo mặt bằng lãi suất xuống mức thấp bất thường, làm cho áp lực lên tỷ giá tiếp tục hiện hữu.

Các chuyên gia từ FiinRatings cũng đánh giá, tỷ giá USD/VND đã duy trì ở mức cao do nhu cầu USD trong nước tăng mạnh từ phía doanh nghiệp và KBNN khiến cho nguồn cung càng hạn chế.

Tính từ đầu năm đến nay, KBNN đã có 11 đợt chào mua ngoại tệ với tổng quy mô gần 1,9 tỷ USD.

Thị trường sẽ sớm bình ổn

Dù tỷ giá USD/VND chịu áp lực tăng nhưng theo giới phân tích, áp lực này chỉ là ngắn hạn và thị trường sẽ sớm bình ổn nhờ các yếu tố hỗ trợ nội tại.

Nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu cắt giảm lãi suất từ tháng 7 sẽ giúp thu hẹp chênh lệch lãi suất, giảm bớt áp lực lên tỷ giá trong trung hạn.

Ngoài ra, một yếu tố khác tác động đến tỷ giá là xu hướng các nhà đầu tư đang và sẽ tiếp tục đa dạng hóa danh mục tài sản, không còn tập trung nắm giữ USD như trước đây, khiến đồng USD mất dần vị thế độc tôn trên thị trường quốc tế, góp phần khiến tỷ giá USD/VND có thể biến động theo hướng giảm.

Tỷ giá liên tục lập đỉnh trong thời gian gần đây đang đặt ra nhiều thách thức cho chính sách điều hành tiền tệ, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế vẫn cần duy trì mặt bằng lãi suất thấp để hỗ trợ tăng trưởng.

Tuy nhiên, NHNN vẫn đang theo đuổi chính sách tiền tệ nới lỏng nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và hỗ trợ mục tiêu mở rộng tín dụng thông qua việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp.

Trong bối cảnh áp lực gia tăng từ bên ngoài, NHNN vẫn có những biện pháp điều hành linh hoạt.

Theo chuyên gia phân tích từ FiinRatings, việc linh hoạt điều chỉnh tỷ giá trung tâm cho phép thị trường có thêm dư địa tự điều tiết.

NHNN trong phiên giao dịch 24/6 có động thái đáng chú ý khi mở lại kênh phát hành tín phiếu sau gần 4 tháng tạm dừng. Điều này cho thấy phản ứng linh hoạt của nhà điều hành với bối cảnh tỷ giá tăng mạnh.

TS. Cấn Văn Lực cho rằng, tỷ giá USD/VND năm 2025 sẽ tăng khoảng 3%, phản ánh sự mất giá tương đối của đồng Việt Nam so với USD, phù hợp với diễn biến kinh tế toàn cầu và các yếu tố nội tại. Song, NHNN vẫn kiểm soát được biến động tỷ giá trong biên độ cho phép, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Các doanh nghiệp cần theo dõi sát sao diễn biến tỷ giá để chủ động trong việc phòng ngừa rủi ro và xây dựng kế hoạch kinh doanh phù hợp.

Để ngăn ngừa rủi ro tỷ giá, ông Đinh Đức Quang, Giám đốc Khối Kinh doanh tiền tệ, UOB Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nên đồng hành chặt chẽ với các ngân hàng thương mại trong công tác theo dõi thị trường, cập nhật và phân tích các biến động này sẽ tác động như thế nào lên dòng tiền, chi phí hoạt động kinh doanh…, để từ đó chọn lựa các công cụ phòng chống rủi ro phù hợp. Thêm nữa, doanh nghiệp cần thích ứng với biến động mạnh, linh hoạt tìm kiếm thị trường mới cũng như củng cố hoạt động phân tích dữ liệu để ứng phó với biến động.