Đầu năm, tỷ giá USD/VND tăng nóng có đáng lo?

Tỷ giá USD/VND tăng nóng

Tỷ giá USD/VND trong nước tăng nóng và đạt đỉnh trong tháng 1/2024.

Cuối tháng 1, tỷ giá trung tâm VND/USD được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố vượt mức 24.000 VND/USD.

Còn giá USD ngân hàng trong tháng 1 tăng mạnh, có thời điểm giá bán ra vượt mốc 24.700 đồng/USD. Giá USD trên thị trường tự do lần đầu vượt 25.000 đồng/USD kể từ tháng 10/2022.

Hiện nay, tỷ giá USD/VND dù đã hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao.

Tỷ giá trung tâm VND/USD ngày 16/2 được niêm yết ở mức 23.971 đồng/USD. Giá USD ngân hàng quanh mức 24.310-24.680 đồng/USD (mua vào - bán ra). Giá USD bán ra trên thị trường tự do được mua - bán phổ biến ở mức 24.950-25.050 đồng/USD.

 Thời gian qua, nhiều yếu tố quốc tế và trong nước cùng tác động khiến tỷ giá USD/VND tăng cao.

 Giá USD thế giới phục hồi trở lại trong tháng 1. Giá USD tăng khi dữ liệu kinh tế Mỹ tăng mạnh vượt dự báo đẩy lùi kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sớm hạ lãi suất điều hành tại cuộc họp vào tháng 3 tới. Đồng USD tăng trở lại khi các nhà đầu tư tiếp tục mua vào với kỳ vọng Fed sẽ không sớm cắt giảm lãi suất.

Cuộc họp của Fed vào ngày 31/1 đã kết thúc với quyết định giữ nguyên lãi suất điều hành ở mức 5,25-5,5%/năm. Đồng thời, Fed phát tín hiệu đã hoàn tất việc tăng lãi suất nhưng chưa sẵn sàng bắt đầu cắt giảm lãi suất trong tương lai.

Cuộc xung đột nổ ra tại Biển Đỏ khiến chi phí sản xuất tăng cao kéo theo giá cả tăng gây nguy cơ lạm phát cùng những bất ổn mới trên chính trường thế giới khiến Fed có thể sẽ phải cân nhắc về quyết định giữ lãi suất ở mức cao lâu hơn. Điều này góp phần làm tăng giá USD, gây ra những "cơn sốt" tỷ giá.

 Chỉ số USD Index (DXY), đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt, vào ngày 14/2 tiến sát mốc 105 điểm, lên cao nhất 3 tháng. Hiện giá USD có hạ đôi chút nhưng vẫn tương đối cao.

Giá USD tăng cao là một trong những nguyên nhân cơ bản khiến các đồng nội tệ tại châu Á, trong đó có Việt Nam, suy yếu.

Bên cạnh đó, giá vàng trong nước tăng mạnh và duy trì mức chênh lệch giá cao so với giá vàng quốc tế cũng gây áp lực lên tỷ giá VND/USD trong thời gian qua.

 Tuy nhiên, theo đánh giá của giới phân tích, tỷ giá VND/USD sau khi tăng nóng và đạt đỉnh trong tháng 1/2024 đã nhanh chóng hạ nhiệt trước kỳ nghỉ điểm Tết Nguyên đán.

VND đến nay vẫn nằm trong số những đồng tiền ổn định nhất khu vực, nhờ thặng dư thương mại cao (tới 28,3 tỷ USD trong năm 2023), cán cân thanh toán cao (đạt xấp xỉ 5-6% GDP năm 2023) và vốn FDI giải ngân mạnh.

So với các đồng tiền khác, tiền đồng là một trong những đồng tiền giảm giá ít nhất so với đồng USD trong tháng 1/2024.

Theo phân tích của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), nguyên nhân chính khiến tiền đồng mất giá trong tháng đầu năm 2024 là do sự phục hồi của đồng USD, xuất phát từ việc nhà đầu tư giảm bớt kỳ vọng về triển vọng cắt giảm lãi suất của Fed.

Áp lực lên tỷ giá vẫn rất lớn

Tuy nhiên, theo giới phân tích, tiền đồng vẫn phải đối mặt với áp lực từ sự phục hồi của đồng USD và mức chênh lệch lãi suất cao. Áp lực này có thể kéo dài ít nhất trong nửa đầu năm 2024, khi Fed bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ.

Ông Ngô Đăng Khoa, Giám đốc Khối ngoại hối, thị trường vốn và dịch vụ chứng khoán, HSBC Việt Nam, nhận định tỷ giá USD/VND vẫn chịu áp lực tăng trong quý I/2024.

Có 3 căn cứ chính cho nhận định này. Đầu tiên là sự khác biệt về chính sách tiền tệ giữa Fed và NHNN có thể vẫn lớn khi Việt Nam vẫn đang tập trung hỗ trợ tăng trưởng còn số liệu tăng trưởng vẫn cao hơn kỳ vọng và lạm phát cơ bản hạ nhiệt chậm ở Mỹ đã khiến Fed duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ kéo dài.

Thứ 2, thanh khoản VND trên thị trường liên ngân hàng có thể sẽ tiếp tục duy trì ở mức tốt do chưa có nhiều chuyển biến đáng kể về tăng trưởng tín dụng cũng như tốc độ giải ngân đầu tư công, ít nhất là trong quý I năm nay.

Ngoài ra, đồng USD nói chung được kỳ vọng vẫn duy trì được sức mạnh trong những tháng đầu năm 2024 trong khi đồng CNY tiếp tục suy yếu trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc hồi phục chậm hơn dự kiến.

Ông Khoa dự báo tỷ giá USD/VND sẽ kết thúc năm 2024 ở vùng giá 24.400 đồng.

Còn theo đánh giá của các chuyên gia tại AFA Capital, áp lực tỷ giá vẫn tiềm ẩn, song đang hạ bớt trong năm 2024. Các chuyên gia kỳ vọng, tỷ giá sẽ tiếp tục duy trì ổn định ở trong biên độ trượt không quá 3% so với mức 24.400 đồng/USD hiện nay.

Tương tự, Công ty Chứng khoán VCBS nhận định: mặt bằng lãi suất tiếp tục phá sâu vùng đáy khiến áp lực tỷ giá luôn thường trực khi chỉ số DXY vẫn duy trì ở mức cao. Theo đó, khả năng tiền đồng giảm giá vẫn sẽ hiện hữu. Với các áp lực tỷ giá thường trực, VCBS dự báo VND có thể giảm giá khoảng 3% so với USD trong năm 2024.

Trong khi đó, theo các chuyên gia, năm 2024, tỷ giá có lẽ không phải là vấn đề quá lớn với nền kinh tế Việt Nam.

Nhìn chung, lạm phát ở Việt Nam vẫn tương đối kiểm soát được. Tình hình dư thừa sản xuất, nguồn cung ở cả Trung Quốc và Việt Nam trong khi nhu cầu yếu đã ngăn giá cả tăng cao. Những đợt sốt vàng hay ngoại tệ gần đây trên thị trường tự do chủ yếu là hoạt động đầu cơ. Điều này không đáng ngại nếu NHNN tiếp tục kiểm soát được lạm phát cũng như không nóng vội trong việc hạ lãi suất huy động quá thì sẽ không tác động đến ổn định vĩ mô.

Chuyên gia kinh tế Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân, nhận định, về cơ bản, Việt Nam vẫn chủ động được vấn đề tỷ giá. Việt Nam có những lợi thế về cán cân thương mại hàng hoá thặng dư lớn, giải ngân FDI tương đối tích cực.

 Theo ước tính của Công ty Chứng khoán VNDirect, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang khá dồi dào, ở khoảng 95-96 tỷ USD, tạo dư địa cho NHNN ứng phó nếu USD Index tăng cao.

PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên Đại học Kinh tế TP HCM đưa ra 3 kịch bản cho tỷ giá năm 2024. Trong kịch bản có xác suất xảy ra cao nhất tỷ giá USD/VND được dự báo sẽ tăng khoảng từ 3% đến 3,5% trong năm 2024. Kịch bản tiêu cực, tỷ giá có thể biến động tới 10% song khả năng xảy ra rất thấp.

Còn bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu MBS ,cho rằng, tỷ giá năm 2024 sẽ dao động trong vùng 23.800 - 24.300 VND/USD và vẫn tiếp tục sẽ được hỗ trợ bởi các yếu tố bao gồm thặng dư thương mại.