'Doanh nghiệp địa ốc cần chấp nhận bán lỗ để có dòng tiền tồn tại'
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (HoREA) Lê Hoàng Châu nhấn mạnh dù Nghị định 08 là cơ sở pháp lý cho việc đẩy mạnh hơn xử lý nợ xấu trái phiếu, các doanh nghiệp bất động sản cũng phải rất nỗ lực để tái cấu trúc doanh nghiệp, tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu sản phẩm, "để tồn tại trước đã" rồi mới tìm cơ hội phát triển trở lại.
Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) vừa có những đánh giá và kiến nghị, xoay quanh Nghị định số 08/2023/NĐ-CP vừa được ban hành.
Theo HoREA, Nghị định số 08 vừa tháo gỡ được vướng mắc, khó khăn, vừa xác định lộ trình xây dựng thị trường trái phiếu doanh nghiệp theo hướng minh bạch, lành mạnh, an toàn, bền vững; trở thành kênh huy động vốn xã hội hóa trung hạn, dài hạn quan trọng của nền kinh tế, trong đó có bất động sản.
Cụ thể, nghị định này là căn cứ pháp luật để doanh nghiệp phát hành trái phiếu thực hiện đàm phán với nhà đầu tư trái phiếu ("trái chủ").
HoREA nhận định quy định việc đàm phán sẽ tốn nhiều thời gian để doanh nghiệp đạt được thỏa thuận với các "trái chủ", song vẫn có thể có trường hợp không đạt được thỏa thuận với một số ít "trái chủ". Nhưng HoREA nhận thấy, việc đàm phán nếu được cả hai bên thực hiện với sự thiện chí, chân thành và tinh thần hợp tác, thì sẽ là phương thức tối ưu, như những người đang cùng nhau chèo chống trên cùng một con thuyền để vượt qua phong ba bão táp.
Một điểm quan trọng khác, theo hiệp hội này, Nghị định 08 cho phép doanh nghiệp và "trái chủ" thỏa thuận thực hiện phương thức "hàng đổi hàng" đổi trái phiếu (cả gốc và lãi) lấy tài sản khác (như căn hộ, nhà phố, biệt thự, đất, cổ phần, cổ phiếu, giấy tờ có giá…), theo nguyên tắc doanh nghiệp phải tuân thủ quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan.
Tuy nhiên, doanh nghiệp phải công bố thông tin bất thường và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu, để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của "trái chủ", nhằm hạn chế phát sinh khiếu kiện, tranh chấp sau này.
Tiếp đến, Nghị định 08 góp phần củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tháo gỡ được vướng mắc, ách tắc về "đầu vào" của doanh nghiệp phát hành trái phiếu và nhất là cho "đầu ra" của thị trường trái phiếu.
Đặc biệt, Nghị định số 08 chỉ quy định "ngưng hiệu lực thi hành" đến hết ngày 31/12/2023, đối với 3 quy định: Việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân; thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt phát hành; kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu.
Theo HoREA, các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản, phải rất nỗ lực để tái cấu trúc doanh nghiệp, tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu sản phẩm theo hướng phát triển các phân khúc nhà ở đáp ứng nhu cầu thực. Sản phẩm nhà ở phải có tính thanh khoản cao, như nhà ở giá vừa túi tiền, tích cực tham gia Chương trình phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030.
"Các doanh nghiệp cũng phải đi đôi thực hiện khuyến mãi, tăng chiết khấu, giảm giá bán nhà theo phương châm chấp nhận "bán lỗ để cắt lỗ", để có dòng tiền, có thanh khoản trong tình hình rất khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay, để "tồn tại trước đã" rồi mới tìm cơ hội phát triển trở lại", ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, khuyến nghị.
Cùng với đó, doanh nghiệp bất động sản cần quán triệt và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, mong muốn doanh nghiệp bất động sản đến với các địa phương thì phải góp phần tạo được công ăn việc làm, phát triển thị trường bất động sản bền vững được.
Theo HoREA thống kê sơ bộ, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp bất động sản đáo hạn trong 2 năm 2023-2024 rất lớn, khoảng 230.000 tỷ đồng, trong đó năm 2023 khoảng 119.000 tỷ đồng, năm 2024 khoảng 111.000 tỷ đồng, nên Nghị định số 08 sẽ tác động rất tích cực và hiệu quả đến việc xử lý 119.000 tỷ đồng trái phiếu đến hạn trong năm 2023.
HoREA đề nghị Bộ Tài chính và Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép sơ kết đánh giá kết quả thực hiện Nghị định số 08 vào khoảng đầu quý IV/2023, để tiếp tục xây dựng thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển theo hướng minh bạch, lành mạnh, an toàn và bền vững trong năm 2024 và những năm tiếp theo.