F88: Lợi nhuận khiêm tốn, tăng vay nợ qua phát hành trái phiếu
Lợi nhuận tại F88 giai đoạn 2016 -2020 tuy tăng trưởng nhưng rất khiêm tốn. Trong khi dòng vốn lại liên tục đổ về qua phát hành trái phiếu. Liệu có tương xứng với lợi nhuận đang có?
Công ty Cổ phần Kinh doanh F88 (F88) được thành lập năm 2013 bởi ông Phùng Anh Tuấn, là doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ cầm đồ chuyên nghiệp tại Việt Nam, được Mekong Capital và Granite Oak rót vốn. Hiện, F88 sở hữu hơn 300 tiệm cầm đồ trên cả nước.
Tuy truyền thông khá nhiều về hiệu quả trong hoạt động kinh doanh nhưng thực tế, bức tranh tài chính của F88 lại không mấy 'sáng sủa' nhiều năm qua.
Từ năm 2016 đến 2019, doanh thu tại F88 tăng tốc từ 4,28 tỷ đồng lên 215,7 tỷ đồng. Doanh thu tăng bằng lần song năm 2016 - 2017, F88 lỗ trước thuế lần lượt 9 tỷ đồng và gần 28 tỷ đồng. Đến năm 2018 - 2019 lợi nhuận tại F88 bắt đầu cải thiện.
Cụ thể, năm 2019, doanh nghiệp này báo lãi sau thuế đạt 16,6 tỷ đồng, gấp 6 lần so với năm 2018, nhưng con số này chỉ tương đương với 20% kế hoạch lợi nhuận cả năm 2019 đã đề ra.
Kết thúc năm 2020, F88 ghi nhận lãi sau thuế đạt 44,8 tỷ đồng, tăng 169% so với năm 2019. Mặc dù kết quả kinh doanh năm 2020 tại F88 tăng trưởng mạnh mẽ so với năm 2019 nhưng thực ra trước đó, F88 cũng đã phải điều chỉnh kế hoạch lợi nhuận.
Nếu so với mục tiêu 377 tỷ đồng lãi sau thuế trong năm 2020 thì doanh nghiệp mới chỉ hoàn thành được 12% kế hoạch cả năm. Do đó, kế hoạch lợi nhuận tại F88 coi như 'vỡ mộng'.
Do đó, tỷ lệ lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu (ROE) năm 2020 đạt 13,08% trong khi năm 2019 chỉ đạt 8,98%. Tuy nhiên, con số này vẫn còn khoảng cách khá xa so với kế hoạch công bố trước đó.
Đáng chú ý, hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu tại F88 năm 2020 đã tăng lên 2,31 lần từ mức 1,41 lần năm 2019. Nguyên nhân tăng chủ yếu do tăng dư nợ trái phiếu. Tính tới cuối năm 2020, dư nợ trái phiếu của F88 là khoảng 842 tỷ đồng, tăng gấp 1,94 lần vốn chủ sở hữu. Trong khi năm 2019 con số này chỉ là 0,5.
Kết thúc quý 1/2021, F88 ghi nhận doanh thu đạt tăng 35% so với cùng kỳ 2020 song doanh nghiệp không công bố con số cụ thể.
Mới đây, F88 hé lộ doanh thu 6 tháng đầu năm 2021. Cụ thể, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid – 19 bùng phát, đặc biệt là các phòng giao dịch ở Bắc Ninh, Bắc Giang, Tp.HCM, song F88 ước tính doanh thu vẫn tăng 285% so với cùng kỳ năm 2020, vượt cả doanh thu của năm 2020. Tuy nhiên, con số cụ thể vẫn chưa được công bố.
Thực tế, F88 được giới đầu tư biết tới bởi những thương vụ phát hành trái phiếu 'khủng' để huy động vốn kèm lãi suất cao trong khi lợi nhuận thu về rất ít ỏi.
Cụ thể, tháng 6 vừa qua, chuỗi cầm đồ F88 tuyên bố hoàn tất huy động 150 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 18 tháng. Thời gian đáo hạn vào ngày 29/10/2022 với lãi suất cố định là 12,5%/năm.
Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi và không kèm chứng quyền và đặc biệt không có tài sản đảm bảo. F88 cho biết mục đích phát hành là để sử dụng cho hoạt động kinh doanh - cho vay cầm cố, đồng thời mở rộng hệ thống cửa hàng và sử dụng chi trả lương, thưởng cho cán bộ nhân viên.
Theo kết quả công bố, phần lớn nhà đầu tư mua trái phiếu của F88 là nhà đầu tư cá nhân, tương ứng giá trị nắm giữ là 135 tỷ đồng (tỷ trọng 90%). Còn lại là nhà đầu tư tổ chức nắm giữ 15 tỷ đồng.
Như vậy đây là lần thứ 5 trong ba tháng liên tiếp F88 huy động hàng trăm tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ. Kể từ đầu năm cho tới nay, tổng mệnh giá trái phiếu phát hành của F88 đã đạt tới con số 600 tỷ đồng.
Năm 2020, F88 đã ba lần huy động trái phiếu với tổng giá trị lên tới 400 tỷ đồng. Nguồn vốn được sử dụng cho hoạt động kinh doanh, mở rộng hệ thống cửa hàng và sử dụng chi trả lương, thưởng cho cán bộ nhân viên.
Việc mở rộng quy mô khá nhanh nên tài sản của F88 tăng trưởng rất mạnh trong giai đoạn 2016 – 2019 từ gần 69 tỷ đồng lên 606 tỷ đồng. Tuy nhiên các khoản phải thu ngắn hạn cũng tăng không kém. Cụ thể, tỷ trọng các khoản phải thu ngắn hạn trong tổng tài sản tăng từ 42,5% (năm 2016) lên 72,4% (năm 2019).
Khoản phải thu lớn ít nhiều đã ảnh hưởng tới dòng tiền kinh doanh tại F88 bị âm triền miên. Thực tế, dòng tiền kinh doanh âm cho thấy doanh nghiệp chỉ ghi nhận lãi trên sổ sách chứ chưa thu được tiền về. Đây chính là lí do F88 chọn cách tăng vay nợ qua phát hành trái phiếu để huy động vốn, có tiền hoạt động kinh doanh.
Vì vậy, kênh trái phiếu là kênh huy động tiền ưa thích của chuỗi cửa hàng cầm đồ này từ năm 2019 đến nay.