'Gãy trend' sau lệnh áp thuế của TT Trump, nguy cơ đổ xuống cổ phiếu thép?

Kết thúc phiên giao dịch 12/2, thị trường chứng khoán đã xuất hiện tín hiệu đảo chiều. VN-Index giảm 1,54 điểm, đóng cửa tại mức 1.266,91 điểm với thanh khoản hơn 11.300 tỷ đồng.

Cùng diễn biến với thị trường chung, bộ ba cổ phiếu thép HPG - HSG - NKG cũng trượt giá trong phiên hôm nay, gần như phủ định nỗ lực hồi phục trước đó. Dưới góc độ kỹ thuật, bộ 3 cổ phiếu trên đều cho tín hiệu tiêu cực khi có xu hướng thủng đáy. So với vùng đỉnh năm 2024, HPG - HSG - NKG lần lượt giảm 13,7% - 36% - 36%.

Có thể thấy, nhóm cổ phiếu thép đang chịu nhiều áp lực sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký quyết định áp thuế nhập khẩu 25% với toàn bộ các sản phẩm thép vào Mỹ. Đây là lần thứ hai mà Mỹ thực hiện đánh thuế với mặt hàng này.

Đánh giá quyết định của ông Donald Trump, SSI Research cho rằng thép Việt Nam không bị ảnh hưởng, do nhập khẩu thép vào Mỹ đã bị đánh thuế 25% kể từ năm 2018.

Theo đơn vị này, động thái thuế mới có phần tích cực vì đưa mức thuế nhập khẩu của Việt Nam (trước khi tính đến các loại thuế bảo hộ khác) ngang hàng với các quốc gia còn lại. Xuất khẩu thép của Việt Nam sang các quốc gia bị ảnh hưởng như Mexico và Canada cũng tương đối nhỏ.

Một điểm nữa cần xem xét là tác động cuối cùng có thể phức tạp để xác định, vì có một số loại thuế khác như CVD (thuế đối kháng) và AD (thuế chống bán phá giá), trong đó thuế AD vẫn đang trong quá trình điều tra. Gần đây, Mỹ đã phát hành kết quả điều tra sơ bộ và thuế sơ bộ CVD đối với thép chống ăn mòn của Việt Nam, với Hoa Sen và Tôn Đông Á nhận được mức thuế tối thiểu (khoảng 0,13% và 0%). Kết quả sơ bộ AD dự kiến sẽ được công bố trong những tháng tới.

Vì vậy, SSI Research duy trì quan điểm đối tích cực do giá thép đã chạm đáy và nhu cầu nội địa mạnh hơn từ sự phục hồi của ngành bất động sản và đầu tư công mạnh mẽ. Hơn nữa, nhóm phân tích kỳ vọng sẽ có thuế chống bán phá giá đối với HRC của Trung Quốc và Ấn Độ (giả định).

Theo báo cáo phân tích mới đây của Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), Nam Kim là doanh nghiệp chịu tác động lớn nhất do doanh thu từ Mỹ - Mexico chiếm hơn 26% doanh thu 2024.

Đơn vị này cho hay, sản lượng HRC cần thiết để sản xuất tôn mạ cho Hoa Sen, Nam Kim, Tôn Đông Á xuất khẩu đi Mỹ - Mexico trong 2024 ước tính đạt 450.000 tấn. Nếu sản lượng xuất khẩu tôn mạ vào thị trường Mỹ của Hoa Sen, Nam Kim, Tôn Đông Á giảm trung bình 25% trong 2025, nhu cầu tiêu thụ HRC hao hụt chỉ chiếm xấp xỉ 2% tổng công suất sản xuất của Hòa Phá trong kỳ.

Trong khi đó, Hòa Phát cũng có kế hoạch sử dụng HRC để sản xuất thép chất lượng cao như tanh lốp, thép dây hàn, lõi que hàn, cáp thang máy... Rủi ro sản lượng tiêu thụ HRC của Hòa Phát suy giảm do nhu cầu tiêu thụ của ba đơn vị kia bị ảnh hưởng từ thuế quan của Mỹ được đánh giá ở mức thấp.

KBSV nhận định các doanh nghiệp sản xuất sẽ gia tăng cạnh tranh trên thị trường nội địa để duy trì tăng trưởng doanh thu. Xu hướng nội địa hóa đã diễn ra từ đầu nửa cuối 2024 sau khi các thông tin về việc khởi xướng các cuộc điều tra chống bán phá giá thép lan rộng từ các nước.

So với vùng đỉnh quý I/2024, sản lượng xuất khẩu tôn mạ quý IV/2024 của Hoa Sen, Nam Kim, Tôn Đông Á đã giảm lần lượt 19% - 31% - 28%. Sản lượng xuất khẩu thép xây dựng, HRC của Hòa Phát cũng giảm 45%. Xu hướng này được hỗ trợ nhờ nhu cầu tiêu thụ trong nước quay trở lại, với động lực chính tới từ sự hồi phục của thị trường bất động sản dân dụng, các dự án đầu tư công tiếp tục được triển khai.

KBSV cho rằng các doanh nghiệp sản xuất thép với thị phần nội địa lớn sẽ có lợi thế trong việc duy trì đà tăng trưởng doanh thu trong thời gian tới. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng sẽ tập trung mở rộng sang các thị trường mới (khu vực chưa áp dụng hàng rào thuế quan với thép Việt Nam) để duy trì sản lượng tiêu thụ.

Cùng quan điểm với SSI Research, ABS Research nhấn mạnh, các rào cản thuế quan này là không mới. Mặt khác, thị trường Mỹ không phải thị trường quá lớn như ASEAN và EU với ngành thép Việt Nam.

Mặt khác, các doanh nghiệp trong nước đã có kinh nghiệm và chủ động trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Do đó, tác động của các chính sách mới sẽ ảnh hưởng đến tâm lý thị trường trong ngắn hạn, tạo cơ hội đầu tư với tầm nhìn dài hạn khi giá cổ phiếu về mức chiết khấu hấp dẫn.