Mỹ nghi vấn DeepSeek sử dụng chip buôn lậu, đang tiến hành điều tra

Tuần trước, DeepSeek của Trung Quốc đã ra mắt một trợ lý AI miễn phí mà họ cho biết sử dụng ít dữ liệu hơn với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với các mô hình AI của Mỹ.

DeepSeek khẳng định rằng họ chỉ cần khoảng 2.000 chip Nvidia kém tiên tiến hơn để huấn luyện mô hình AI cơ bản của mình với chi phí khoảng 6 triệu USD.

Theo Citigroup, các "ông lớn" công nghệ Mỹ như Microsoft, Meta, Amazon và Alphabet phải bỏ ra tổng cộng khoảng 209 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng dữ liệu trong năm ngoái, trong đó 80% dành cho trung tâm dữ liệu.

Còn theo đánh giá của các chuyên gia, mô hình "lập luận" DeepSeek-R1 có khả năng giải quyết những vấn đề toán học và khoa học phức tạp ngay cả trong các lĩnh vực chưa từng được tiếp cận. Mô hình này được nhận định có thể thực hiện nhiệm vụ tương đương với mô hình o1 của OpenAI, nhưng với chi phí thấp hơn từ 20 đến 50 lần cho khách hàng doanh nghiệp.

Đặc biệt hơn cả, DeepSeek đã đưa ra quyết định biến tất cả các mô hình của mình thành mã nguồn mở. Điều này khác biệt hoàn toàn so với đối thủ OpenAI của Mỹ. Trong các mô hình nguồn mở, mã cơ sở được công khai để bất kỳ nhà phát triển nào cũng có thể sử dụng, sửa đổi và phát triển theo ý muốn.

Giống như các công ty khởi nghiệp AI khác, bao gồm Anthropic và Perplexity, DeepSeek đã phát hành nhiều mô hình AI cạnh tranh khác nhau trong năm qua đã thu hút được sự chú ý của ngành.

Mô hình V3 của công ty đã nâng cao nhận thức về công ty, mặc dù các hạn chế về nội dung xung quanh các chủ đề nhạy cảm về chính phủ Trung Quốc và ban lãnh đạo của công ty đã làm dấy lên nghi ngờ về khả năng tồn tại của công ty như một đối thủ cạnh tranh trong ngành.

Nhưng mô hình R1, xuất hiện bất ngờ khi được tiết lộ vào cuối năm ngoái, đã ra mắt vào tuần trước và thu hút được sự chú ý đáng kể trong tuần này khi công ty tiết lộ về chi phí hoạt động thấp đáng kinh ngạc của mình.

Chỉ trong vài ngày, DeepSeek đã trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên App Store của Apple và làm dấy lên mối lo ngại về vị trí dẫn đầu của Mỹ trong ngành AI, gây ra sự tháo chạy khiến cổ phiếu công nghệ của Mỹ mất khoảng 1.000 tỷ USD.

DeepSeek, được hỗ trợ bởi quỹ đầu cơ High-Flyer của Trung Quốc, đã tuyên bố vào tháng 7/2022 rằng họ sở hữu và vận hành một cụm 10.000 chip A100 Nvidia, đây là phiên bản ít tiên tiến hơn của chip AI của Nvidia, được phát triển riêng cho Trung Quốc. Các chip này cũng tuân thủ các hạn chế xuất khẩu của Mỹ.

Nhưng thành công của R1, khi chatbot này vượt qua ChatGPT để trở thành ứng dụng miễn phí được tải xuống nhiều nhất trên App Store của Apple, đã làm dấy lên câu hỏi liệu mô hình này có được phát triển bằng công nghệ tiên tiến của phương Tây hay không.

Nguồn tin của Reuters cho biết hoạt động buôn lậu chip AI có tổ chức vào Trung Quốc đã được theo dõi tại nhiều quốc gia, bao gồm Malaysia, Singapore và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất.

Những hạn chế hiện tại đối với bộ xử lý trí tuệ nhân tạo Nvidia nhằm mục đích ngăn chặn các con chip tinh vi nhất của hãng này đến Trung Quốc.

Bộ Thương mại và DeepSeek hiện vẫn chưa trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Người phát ngôn của Nvidia cho biết nhiều khách hàng của họ có các đơn vị kinh doanh tại Singapore và sử dụng các đơn vị đó cho các sản phẩm dành cho Mỹ và phương Tây.

"Chúng tôi yêu cầu các đối tác của mình tuân thủ mọi luật hiện hành và nếu nhận được bất kỳ thông tin nào trái ngược, chúng tôi sẽ hành động theo đúng quy định", Nvidia tuyên bố.

DeepSeek cũng cho biết họ sử dụng chip H800, đây là chip AI mà Nvidia phát triển dành riêng cho thị trường Trung Quốc sau khi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu lần đầu tiên được áp dụng.

Không rõ DeepSeek đã có được Nvidia H800 như thế nào, nhưng công ty có thể mua chúng vào cuối năm 2022 hoặc 2023. Tuy nhiên, hiện tại, những giao dịch mua như vậy sẽ không còn hợp pháp nữa.

Hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy DeepSeek đã sử dụng chip buôn lậu. Nhưng nhiều công ty AI của Trung Quốc được cho là đã làm như vậy.

Reuters cho hay hiện cũng chưa thể xác định liệu DeepSeek có sử dụng các loại chip khác không được phép vận chuyển đến Trung Quốc hay không.

DeepSeek dường như cũng có chip H20 ít mạnh hơn của Nvidia, vẫn có thể được vận chuyển hợp pháp đến Trung Quốc. Mỹ đã cân nhắc việc kiểm soát chúng dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden và các quan chức mới được bổ nhiệm của ông Trump cũng đang thảo luận về điều đó.

Đầu tuần này, CEO của công ty AI Anthropic, Dario Amodei, cho biết: "Có vẻ như một phần đáng kể trong đội chip AI của DeepSeek bao gồm các chip chưa bị cấm (nhưng đáng lẽ phải bị cấm), các chip đã được vận chuyển trước khi bị cấm; và một số chip rất có khả năng đã bị buôn lậu".

Mỹ đã áp dụng một loạt các hạn chế nhằm cấm xuất khẩu chip AI sang Trung Quốc và có kế hoạch hạn chế các lô hàng của họ tới nhiều quốc gia khác.