Tình huống hiếm có: Lãi suất cho vay USD cao hơn vay VND

Tại buổi tọa đàm "Báo cáo kết quả điều tra kỳ vọng lạm phát quý IV/2023 và kiến nghị giải pháp kiểm soát lạm phát trong thời gian tới", Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Thanh Hà mới đây cho biết có lẽ chưa bao giờ lãi suất ngắn hạn của USD lại cao hơn lãi suất tiền đồng như trong năm 2023. Điều này đã tạo sức ép lớn lên tỷ giá giữa VND và USD.

Trong bối cảnh ấy, NHNN vừa phải giảm mạnh lãi suất VND nhằm hỗ trợ khu vực doanh nghiệp, vừa phải điều hành tỷ giá USD/VND linh hoạt, hài hòa trong tầm kiểm soát, vừa phải đảm bảo thực hiện thành công mục tiêu lạm phát. Đây là những nhiệm vụ vô cùng khó khăn đặt ra cho Chính phủ và NHNN.

Việc lãi suất USD cao hơn lãi suất tiền đồng khiến nhiều người bất ngờ bởi thông thường lãi suất vay USD luôn thấp hơn VND. Thời gian qua, lãi suất vay VND trong khoảng 6 - 7%, còn lãi vay USD khoảng trên 4%.

Hơn nữa, hiện nay, các ngân hàng đang huy động USD với mức lãi 0%. Trong khi đó, lãi suất huy động tiền đồng liên tục giảm.

Thực tế, hiện nay, lãi suất cho vay bằng VND đã hạ rất nhanh. Từ đầu năm đến nay, các ngân hàng thương mại không chỉ giảm lãi suất cho vay mà còn triển khai nhiều chương trình, gói tín dụng ưu đãi giảm khoảng 0,5-3%/năm tùy đối tượng khách hàng với các khoản vay mới. Các gói tín dụng ưu đãi với lãi suất vay thấp, chỉ từ 4-9%/năm, nhằm bơm vốn cho nền kinh tế vào dịp cuối năm.

Thậm chí, theo thông tin mà đại diện NHNN công bố, có một vài gói tín dụng tiền đồng theo các chương trình chuyên ngành được áp dụng lãi suất cho vay chỉ 3,5%/năm.
Như vậy, so với mức lãi vay USD khoảng trên 4%, lãi suất cho vay VND đã thấp hơn.

Tuy nhiên, nhiều lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng, rất khó để vay được các gói vay VND với mức lãi suất ưu đãi như trên, bởi những gói này thật sự không phổ biến, ít đơn vị tiếp cận được.

Đại diện một doanh nghiệp ngành lúa gạo tỏ ra ngạc nhiên khi lãi suất cho vay tiền đồng thấp hơn USD. Bởi doanh nghiệp của ông hoạt động lúa gạo là ngành được ưu đãi lãi suất 5% song khi đi vay ngân hàng kèm theo một vài điều kiện nên lãi vay thực tế là 6-7%. Trong khi đó, lãi vay USD thời điểm đầu năm khoảng 4,5%, giờ còn khoảng 4%.

Lãnh đạo nhiều doanh nghiệp khác cũng cho biết tình trạng chung là lãi suất vẫn cao, khó tiếp cận vốn và điều kiện vay khó khăn. Do lãi suất cao, thị trường còn nhiều khó khăn nên nhiều doanh nghiệp vẫn chưa muốn vay vốn.

Như vậy, lãi suất USD cao hơn VND là có nhưng thực sự hiếm hoi. Còn trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất USD cao hơn tiền đồng đã xuất hiện từ nhiều tháng nay.

Lãi suất tiền đồng cuối tuần qua giao dịch giữa các nhà băng ở mức 0,26%/năm ở kỳ hạn qua đêm, kỳ hạn 1 tuần ở mức 0,4 %/năm; 3 tháng ở mức 3,58%/năm; 6 tháng ở mức 5,87%/năm. Trong khi đó, lãi suất USD cao hơn tiền đồng ở các kỳ hạn dưới 6 tháng dao động từ 5-5,62%/năm.