Tổng công ty Lương thực miền Nam ‘hô biến’ đất công thành đất tư như thế nào?
Trong kết luận về sai phạm tại dự án bất động sản tại số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, (phường Bến Nghé, quận 1, TP.HCM) vừa ban hành, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) trong chuyển đổi đất công thành đất tư.
Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận số 2099/BC-TTCP ngày 2/12/2020 gửi Thủ tướng để báo cáo kết quả kiểm tra thông tin báo chí phản ánh về sai phạm tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh và việc khiếu nại của các hộ dân liên quan đến dự án.
Theo Thanh tra Chính phủ cho biết, dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh phường Bến Nghé, quận 1, TP.HCM có tổng diện tích hơn 6.200 mét vuông, thuộc sở hữu Nhà nước được giao cho Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) quản lý, sử dụng làm trụ sở và nhà ở tập thể cho cán bộ, nhân viên từ năm 1993.
Năm 2004, Vinafood 2 được các cấp có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng tại các cơ sở nhà đất nêu trên từ đất sản xuất kinh doanh sang xây dựng cao ốc văn phòng và nhà ở cao tầng.
Năm 2010, doanh nghiệp này được UBND TP.HCM cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với các cơ sở nhà, đất tại số 33 Nguyễn Du, số 34-36 Chu Mạnh Trinh để lập thủ tục đầu tư Dự án khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại với thời hạn giao đất 50 năm, dù chưa lập dự án đầu tư, chưa lập phương án bồi thường di dời các hộ dân và chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt song vào.
Tiếp đó, Vinafood 2 đã liên kết, góp vốn với Công ty TNHH quảng cáo, xây dựng, địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) để thành lập Công ty TNHH thương mại, dịch vụ, xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) với mục đích xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại trên khu đất này.
Nhiều lần làm trái chỉ đạo của Thủ tướng
Thế nhưng trong thời gian hợp tác, Vinafood 2 đã 4 lần cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 1647/VPCP-KTN ngày 15/9/2015 (giai đoạn từ sau ngày 15/9/2105 đến ngày 29/1/2016). Cụ thể:
Đó là, Vinafood 2 không thực hiện lập lại phương án sắp xếp 4 cơ sở nhà đất theo Quyết định 09 năm 2007 của Thủ tướng để trình cấp có thẩm quyền thẩm định, trình Thủ tướng quyết định; Vinafood 2 tự ý liên kết hợp tác với Công ty Việt Hân, không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Tài chính thẩm định trước khi trình Thủ tướng quyết định.
Bên cạnh đó, dù UBND TP.HCM, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn có rất nhiều văn bản hướng dẫn, yêu cầu Vinafood 2 phải xây dựng phương án thoái vốn góp tại Công ty Việt Hân Sài Gòn, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng Vinafood 2 không thực hiện.
Vinafood 2 chuyển 6.000 m2 'đất vàng' của Nhà nước lại vào tay tư nhân.
Sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chấp thuận cho triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh nhằm khắc phục thua lỗ trong hoạt động kinh doanh.
Lần thứ tư, Vinafood 2 không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ, di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại các cơ sở nhà đất 33 Nguyễn Du, 34-36 Chu Mạnh Trinh để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Hành vi này của doanh nghiệp được cơ quan thanh tra đánh giá là cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng.
Hai lần lập dự án ‘khống’ để vay tiền ngân hàng
Kết quả kiểm tra của Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện Vinafood 2 và Công ty Việt Hân Sài Gòn lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, phường Bến Nghé, quận 1, TPHCM để để lập dự án ‘khống’, rồi mang đi thế chấp ngân hàng và vay tiền trái luật.
Theo đó, Vinafood 2 không triển khai đầu tư dự án trên đất được giao như cam kết trong giai đoạn từ 2010 - 2015, nhưng doanh nghiệp này đã sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BB971073 của 4 lô đất để vay 518 tỉ đồng từ Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) để trả nợ cho các công ty con.
4 lô đất này được Công ty Việt Hân Sài Gòn mua lại sau đó. Doanh nghiệp này tiếp tục lập dự án ‘khống’ - The Goldmark Preminum Tower trên các lô đất tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh - để vay khoảng 6.308 tỉ đồng từ Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB).
Kết luận số 2099/BC-TTCP ngày 2/12/2020 của Thanh tra Chính phủ gửi Thủ tướng.
Khoản vay này được Công ty Việt Hân Sài Gòn chi cho các công ty con, gồm: Công ty cổ phần Bạch Minh Long, Công ty cổ phần Supreme Power, Công ty cổ phần Đầu tư Thuận Nha, Công ty cổ phần Clover Peak, Công ty cổ phần Đầu tư Thanh Man, Công ty cổ phần Đầu tư Song Phú.
Nhưng khi đoàn thanh tra liên ngành vào cuộc kiểm tra, tất cả công ty này đã chủ động đề nghị dùng tài sản khác để thế chấp. Đó là các bất động sản tại dự án khu dân cư lô 9A2 khu 9A+B, khu chức năng số 9 đô thị mới Nam TP.HCM, tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, thuộc sở hữu của Công ty CP Đầu tư và phát triển bất động sản Việt Liên Á làm tài sản bảo đảm thay thế cho 4 thửa đất số 33 Nguyễn Du, 34-36-42 Chu Mạnh Chinh.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP.HCM trực tiếp chỉ đạo, giám sát các đơn vị có liên quan thực hiện xử lý sai phạm và khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản nhà nước bị thất thoát.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng thanh tra toàn diện hoạt động cấp tín dụng trong giai đoạn từ 2013 đến nay và các khoản vay liên quan tới giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản trên đất tại 4 cơ sở nhà đất xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân liên quan tới sai phạm.