Đắk Lắk - Phú Yên, Bắc Kạn - Thái Nguyên: Sẵn sàng cho 'cuộc đại sáp nhập' lịch sử
Thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, các tỉnh Đắk Lắk, Phú Yên, Bắc Kạn và Thái Nguyên đang chuẩn bị phương án sáp nhập, với trọng tâm là bố trí cán bộ, hạ tầng kết nối và lấy ý kiến cử tri.
Thực hiện chủ trương sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Kết luận số 137 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 74 của Chính phủ, các tỉnh Đắk Lắk, Phú Yên, Bắc Kạn và Thái Nguyên đang khẩn trương triển khai các bước chuẩn bị cho phương án sáp nhập. Trong đó, nổi bật là kế hoạch tổ chức đưa đón cán bộ, sắp xếp trụ sở làm việc, nâng cấp hạ tầng kết nối và lấy ý kiến người dân nhằm đảm bảo quá trình sáp nhập diễn ra đồng bộ, hiệu quả.
Tại khu vực Tây Nguyên – Nam Trung Bộ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Lắk đã gửi thư mời Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên tham dự hội nghị dự kiến tổ chức ngày 18/4 tại TP Buôn Ma Thuột để thảo luận, thống nhất phương án sáp nhập hai địa phương.
Nội dung trọng tâm của cuộc họp gồm việc thành lập tổ liên tỉnh để phối hợp xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh; xác định lộ trình thực hiện; sắp xếp tổ chức bộ máy, nhân sự; bố trí trụ sở làm việc, nhà ở công vụ và phương tiện đi lại cho cán bộ, công chức; đồng thời thống nhất phương án đầu tư nâng cấp tuyến Quốc lộ 29 – tuyến kết nối chiến lược giữa hai tỉnh.
Theo dự kiến, nếu việc sáp nhập được triển khai, sẽ có khoảng 1.000 cán bộ, công chức, viên chức từ hai tỉnh cần di chuyển thường xuyên giữa TP. Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) và TP. Tuy Hòa (Phú Yên), quãng đường khoảng 200km. Trong đó, khoảng 120 cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý sẽ được bố trí xe công vụ riêng, đảm bảo chủ động trong công tác. Các cán bộ còn lại sẽ di chuyển bằng xe chung theo lịch trình cố định, với các chuyến xe xuất phát từ Tuy Hòa lúc 4h sáng thứ Hai và từ Buôn Ma Thuột lúc 17h30 chiều thứ Sáu hàng tuần. Các điểm đón trả sẽ được lựa chọn linh hoạt để tạo thuận lợi cho việc đi lại.

Hiện trên địa bàn hai tỉnh có khoảng 150 xe công vụ (trong đó Đắk Lắk có 90 xe, Phú Yên khoảng 60 xe) và gần 80 phương tiện có thể thuê từ các doanh nghiệp vận tải. Ước tính chi phí cho việc tổ chức phương tiện đưa đón tập trung khoảng 1 tỷ đồng mỗi tháng, chưa bao gồm xe công vụ, được chi trả từ ngân sách địa phương, ngân sách Trung ương hỗ trợ và một phần tự túc của cán bộ không có nhu cầu thường xuyên. Từ tháng 4 đến tháng 5, tỉnh Đắk Lắk sẽ khảo sát thực tế nhu cầu đi lại; đến tháng 7 và 8 tổ chức lựa chọn nhà thầu cung cấp phương tiện; dự kiến bắt đầu triển khai vào tháng 9/2025 và sơ kết vào tháng 1/2026 để điều chỉnh phù hợp.
Bên cạnh phương án đưa đón cán bộ, tỉnh Đắk Lắk cũng đang tiến hành tổng rà soát trụ sở làm việc, khu nhà ở công vụ để chuẩn bị cho quá trình sáp nhập. Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk, ông Nguyễn Đình Trung, cho biết các sở ngành của hai tỉnh đã chủ động phối hợp từ sớm. Ngành tài chính và xây dựng đang nghiên cứu các phương án bố trí công sở và nhà ở, trong khi ngành nội vụ đã hoàn tất bước đầu việc rà soát nhân sự phục vụ cho đề án.
Đắk Lắk hiện có diện tích hơn 13.000km2, là tỉnh lớn thứ tư cả nước, với dân số hơn 1,9 triệu người và 15 đơn vị hành chính cấp huyện. Trong khi đó, Phú Yên là tỉnh ven biển Nam Trung Bộ, rộng hơn 5.000km2, dân số khoảng 876.000 người, có 9 đơn vị hành chính cấp huyện. Hai tỉnh được kết nối bằng Quốc lộ 29, tuyến đường huyết mạch đang được đề xuất nâng cấp lên 4 làn xe với tổng mức đầu tư 10.000 tỷ đồng.
Ở phía Bắc, tỉnh Bắc Kạn đang triển khai lấy ý kiến cử tri tại 108 xã, phường, thị trấn về phương án sáp nhập với tỉnh Thái Nguyên. Người dân sẽ tham gia biểu quyết theo mẫu phiếu, với các lựa chọn đồng ý hoặc không đồng ý, đồng thời có thể đề xuất tên khác cho tỉnh mới ngoài tên dự kiến là “Thái Nguyên”.
Thời gian lấy ý kiến diễn ra từ ngày 17 đến 19/4, UBND cấp xã có trách nhiệm báo cáo kết quả lên cấp huyện trước ngày 20/4, cấp huyện báo cáo lên tỉnh trước ngày 21/4.
Bắc Kạn có diện tích hơn 4.800 km2, dân số khoảng 326.000 người, với 8 đơn vị hành chính cấp huyện. Trong khi đó, Thái Nguyên là trung tâm công nghiệp và giáo dục lớn của vùng Trung du miền núi Bắc Bộ, có diện tích hơn 3.500 km2, dân số hơn 1,3 triệu người, 9 đơn vị hành chính cấp huyện và tổng thu ngân sách năm 2024 vượt 20.000 tỷ đồng, gấp hơn 20 lần Bắc Kạn.
Việc sáp nhập với Thái Nguyên được kỳ vọng sẽ giúp Bắc Kạn tận dụng được tiềm lực hạ tầng, nguồn lực đầu tư và hệ thống dịch vụ hành chính phát triển.
Tại Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII vừa qua, Ban Chấp hành Trung ương đã thống nhất giảm số đơn vị hành chính cấp tỉnh từ 63 xuống còn 34, trong đó có 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương. Nhiều phương án sáp nhập khác cũng đang được nghiên cứu như: Đà Nẵng – Quảng Nam, Bắc Giang – Bắc Ninh, Hải Phòng – Hải Dương, Lào Cai – Yên Bái, Quảng Ngãi – Kon Tum, TP HCM – Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu – Đồng Nai...
Việc sáp nhập nhằm tinh gọn bộ máy, tăng hiệu quả quản lý nhà nước, tiết kiệm ngân sách và tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trên quy mô lớn hơn. Các phương án cụ thể đang được các địa phương tích cực chuẩn bị để đảm bảo tiến độ, chất lượng, và sự đồng thuận của người dân trước khi trình Trung ương thông qua trong năm 2025.