Đề xuất giảm thuế, bảo lãnh cho DN hàng không vay tiền

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) vừa gửi công văn tới các bộ, ngành để lấy ý kiến về đề xuất chính sách hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 (gói hỗ trợ lần 2). Ngoài chính sách hỗ trợ cho người lao động, chính sách lần này sẽ tập trung hỗ trợ một số ngành như hàng không, du lịch, tiêu dùng.

Một trong những chính sách nổi bật được Bộ KH-ĐT đề xuất là nghiên cứu, xây dựng chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp hàng không bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch Covid-19.

Theo đó, Bộ KH-ĐT đề xuất Chính phủ bảo lãnh các khoản vay cho các doanh nghiệp hàng không. Nghiên cứu cơ chế cho Tổng Công ty kinh doanh và đầu tư vốn Nhà nước (SCIC) được phép đầu tư vào các doanh nghiệp hàng không. Trong trường hợp này, Bộ KH-ĐT kiến nghị cho phép thực hiện quy chế đặc thù để đảm bảo tách bạch kết quả hoạt động đầu tư này với kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh chung của doanh nghiệp.

Theo Bộ KH-ĐT, chính sách này sẽ giúp hỗ trợ dòng tiền và thanh khoản cho các doanh nghiệp hàng không, tránh việc các doanh nghiệp này phải tuyên bố phá sản, gây ra tác động bất ổn cho kinh tế - xã hội. Nhiều quốc gia cũng đã ban hành các gói hỗ trợ dành riêng cho ngành hàng không như Mỹ ban hành gói hỗ trợ 58 tỷ USD, Đức dành 9 tỷ euro để mua cổ phần của Lufthansa để tránh việc hãng này phá sản hoặc bị thâu tóm, bảo vệ hàng ngàn lao động khỏi thất nghiệp…

Bộ KH-ĐT đề xuất nhiều chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp hàng không

Nguồn lực dự kiến dành cho chính sách khoảng 11.000 tỷ đồng đối với các khoản vay bảo lãnh của Chính phủ cho các doanh nghiệp hãng hàng không. Các đơn vị triển khai chính sách gồm Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và các cơ quan liên quan.

Cũng để hỗ trợ các doanh nghiệp hàng không, Bộ KH-ĐT đề xuất giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay. Theo đó, Bộ đề xuất giảm 70% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay. Chính sách này góp phần giảm chi phí đầu vào, giảm áp lực về dòng tiền cho các doanh nghiệp hàng không đang gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh.

Tuy nhiên, việc giảm thuế có thể khiến thu ngân sách nhà nước sụt giảm khoảng 2.460 tỷ đồng (bao gồm giảm số thu thuế bảo vệ môi trường và thuế giá trị gia tăng). Đồng thời, thuế bảo vệ môi trường có tác dụng hạn chế sản phẩm không có lợi cho môi trường, giúp tính đủ các chi phí ngoại ứng tác động đến môi trường do việc sử dụng nhiên liệu bay. Do vậy, việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay có thể tác động tiêu cực đến môi trường, ảnh hưởng đến phát triển bền vững. Thời gian thực hiện từ ngày 01/01/2021 đến hết ngày 31/12/2021.

Ngoài ra, Bộ KH-ĐT còn đề xuất gia hạn chính sách kéo dài thực hiện quy định giảm giá cất cánh, hạ cánh, giá dịch vụ điều hành bay, giá tối thiểu với dịch vụ chuyên ngành hàng không. Kéo dài việc thực hiện quy định "Giảm 50% giá cất cánh, hạ cánh tàu bay và giá dịch vụ điều hành bay đi, đến đối với các chuyến bay nội địa; áp dụng mức giá tối thiểu 0 đồng đối với các dịch vụ chuyên ngành hàng không thuộc danh mục Nhà nước quy định khung giá" tại Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 và Thông tư 19/2020/TT-BGTVT ngày 1/9/2020.

Giảm 80% tiền ký quỹ cho doanh nghiệp lữ hành

Trong văn bản gửi xin ý kiến các bộ, ngành, Bộ KH-ĐT cũng đề xuất cho phép doanh nghiệp lữ hành được giảm 80% số tiền ký quỹ trong thời hạn 2 năm. Chính sách này nhằm tạo dòng tiền vào, giúp doanh nghiệp duy trì, cầm cự và có nguồn tiền làm vốn lưu động, sản xuất. Khoản tiền ký quỹ từ 100 đến 500 triệu đồng (tùy thuộc loại hình kinh doanh) nằm ở các ngân hàng thương mại và được hoàn trả khi chấm dứt kinh doanh dịch vụ lữ hành. Do đó giảm tiền ký quỹ không làm ảnh hưởng tới thu ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, Bộ KH-ĐT cũng đề xuất cho lao động được tạm dừng đóng phí công đoàn tối đa 12 tháng (tương tự chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất).

Như vậy, gói hỗ trợ đợt 2 được đề xuất trong bối cảnh việc thực hiện các gói hỗ trợ nền kinh tế đợt thứ nhất còn nhiều hạn chế, chưa thực sự phát huy hiệu quả như kỳ vọng ban đầu.

Cụ thể, trong lần bùng phát Covid-19 đầu tiên, Chính phủ đã có nhiều gói hỗ trợ nhằm hà hơi tiếp sức cho nền kinh tế như gói hỗ trợ về tài khóa với các biện pháp giãn, giảm thuế, phí, tiền sử dụng đất có quy mô 180.000 tỷ đồng, gói hỗ trợ tiền tệ 250.000 tỷ đồng và một gói hỗ trợ an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo đánh giá, hiệu quả các gói hỗ trợ thời gian qua chỉ ở mức vừa phải. Trong đó, với gói 62.000 tỷ đồng hỗ trợ an sinh xã hội đến nay mới giải ngân được hơn 17.000 tỷ đồng.

Khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố hồi tháng 9 cho thấy, mới có khoảng 3% doanh nghiệp nhận được các hỗ trợ từ chính sách khắc phục khó khăn do dịch Covid–19.

Với quãng thời gian từ lúc ban hành cho đến nay là khoảng 6 tháng thì đây là tỷ lệ rất thấp.