Đề xuất không mở đường xuyên qua Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai

Viện Chiến lược và phát triển Giao thông vận tải (Bộ Giao thông Vận tải) vừa có kiến nghị liên quan đến việc tỉnh Bình Phước đề xuất mở rộng đường tỉnh 753, xây dựng cầu Mã Đà để kết nối và nâng cấp tuyến đường Bà Hào - sân bay Rang Rang (tỉnh Đồng Nai) với đường Đồng Xoài - Đồng Phú (tỉnh Bình Phước) thành Quốc lộ 13C đi qua lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai.

Theo đó, Viện đề xuất mở đường kết nối theo đường ĐT 753 với đường Đồng Phú (Bình Phước) và đường Bắc Tân Uyên - Phú Giáo - Bàu Bàng (Bình Dương) đến Vành đai 4.

Được biết, tổng chiều dài từ Đồng Xoài đến Vành đai 4 là 71km, chi phí xây dựng thấp và ít ảnh hưởng đến khu di tích sinh quyển, bảo đảm các yêu cầu về môi trường. Do đó, phương án này giúp kết nối tuyến từ TP Đồng Xoài đến đường Vành đai 4 thuận lợi, giảm tải cho các tuyến từ Bình Phước và các tỉnh Tây Nguyên về cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu.

Ngoài ra, phương án này tận dụng được các đường hiện hữu là ĐT753, ĐH 416 và ĐT746. Trong khi đó, các tuyến đường Đồng Phú – Bình Dương đang được đầu tư xây dựng 4 làn xe, quy hoạch 8 làn xe. Đường Bắc Tân Uyên - Phú Giáo - Bàu Bàng hiện cũng đang được đầu tư xây dựng, quy mô rộng 40,5m.

Tuy nhiên, tuyến này chỉ đi qua Bình Dương, không kết nối trực tiếp tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Phước.

Trước đó, vào tháng 3/2022, tỉnh Bình Phước đã đề xuất Chính phủ phê duyệt phương án mở rộng đường tỉnh 753, xây dựng cầu Mã Đà thành Quốc lộ 13C đi qua lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai.

Ngày 22/4, Bộ Giao thông Vận tải đã có cuộc họp với các bộ, ngành và các địa phương liên quan để thống nhất phương án đầu tư. Tại cuộc họp, Viện Chiến lược và phát triển Giao thông Vận tải đã đưa ra 4 phương án thực hiện xây dựng tuyến đường kết nối tỉnh Đồng Nai với tỉnh Bình Phước.

Phương án 1, với hướng tuyến Quốc lộ 13C qua sông Mã Đà, xây dựng cầu Mã Đà và mở rộng đường Bà Hào - sân bay Rang Rang, kết nối Quốc lộ 1 thì thuận tiện kết nối từ Bình Phước và các tỉnh Tây Nguyên về Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Tuy nhiên, phương án này có 31km đi qua vùng lõi Khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai, ảnh hưởng đến môi trường, phạm các luật và UNESCO không đồng thuận. Mặt khác, phương án này sẽ có chi phí xây dựng lớn nhất trong các phương án, trong khi quy mô không thể mở quá lớn do ảnh hưởng đến Khu dự trữ sinh quyển, nên có thể ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu vận tải.

Phương án 2, tuyến hướng đi qua vùng đệm vào đường vành đai 4 sẽ kết nối từ Bình Phước đến Quốc lộ 1A thuận tiện. Về lâu dài, thời gian di chuyển nhanh do tận dụng đường vành đai 4, giảm tải cho các tuyến hiện hữu kết nối từ Bình Phước và các tỉnh Tây Nguyên về cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu. Chiều dài đoạn đường xây mới khoảng 37km, tận dụng được 30km đường ĐT 753 đã được đầu tư, ít ảnh hưởng đến khu di tích sinh quyển, chi phí xây dựng thấp. Tuy nhiên, tuyến này chỉ đi qua Bình Dương, không kết nối trực tiếp tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Phước.

Phương án 3, tuyến qua vùng đệm, kết nối vào Quốc lộ 1, nhưng sẽ phải xây dựng mới 22km, vẫn tận dụng được 30km ĐT 753 đã đầu tư, cơ bản đáp ứng nhu cầu vận tải. Tuy nhiên, đường kết nối với Quốc lộ 1 hiện nay hai bên đường dân cư đông, hoạt động như đường đô thị, nên khó mở rộng hoặc kinh phí mở rộng lớn.

Phương án 4, xây dựng tuyến qua vùng đệm Quốc lộ 56B và kết nối Quốc lộ 20 sẽ đáp ứng tốt nhu cầu vận tải. Tuyến này vẫn tận dụng được 30km ĐT 753 đã đầu tư, không ảnh hưởng nhiều đến môi trường và kết nối đến sân bay Long Thành, cảng Bà Rịa - Vũng Tàu.

Tại cuộc họp đa số bộ ngành như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ ngoại giao đã bày tỏ chính kiến không ủng hộ việc làm đường xuyên lõi rừng.

Các bộ ngành cho rằng việc xây dựng quốc lộ 13C và cầu Mã Đà xuyên vùng lõi rừng Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai là phạm nhiều luật, phá vỡ môi trường sinh cảnh, sẽ bị UNESCO tước danh hiệu Khu Dự trữ sinh quyển.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Nai cũng cho biết Khu dự trữ sinh quyển thế giới Đồng Nai được xem là lá phổi xanh của các tỉnh Đông Nam Bộ. Ở đây còn có 3 di tích lịch sử cấp quốc gia. Nhiều năm qua, Đồng Nai đã bảo vệ diện tích rừng, trồng bổ sung mới và các loài động vật quý hiếm xuất hiện thường xuyên hơn...

Do đó việc xây cầu Mã Đà xuyên qua rừng của khu dự trữ sinh quyển sẽ làm phá vỡ cảnh quan, ảnh hưởng đến công tác bảo tồn các di tích lịch sử cách mạng chiến khu Đ.