Dự án siêu sân bay Long Thành đối diện thách thức lớn, khả năng thay đổi thời gian hoàn thành

Tiến độ hoàn thành Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành chưa đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết số 94/2015/QH13, trong đó đặt mục tiêu chậm nhất phải hoàn thành và đưa vào khai thác vào năm 2025. Thông tin này được Chính phủ nêu trong báo cáo gửi Quốc hội về tình hình triển khai dự án.

Dự án sân bay Long Thành có tổng mức đầu tư khoảng 336.630 tỷ đồng. Giai đoạn 1 tập trung xây dựng 1 đường cất hạ cánh, 1 nhà ga hành khách và các hạng mục phụ trợ, với công suất dự kiến 25 triệu hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Dự kiến, giai đoạn 1 của dự án hoàn thành và đưa vào khai thác chậm nhất là vào năm 2025.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải - Nguyễn Văn Thắng, người thừa ủy quyền ký báo cáo cho biết, dự án thành phần 3 (DATP3) đang gặp nhiều thách thức, đặc biệt ở hạng mục nhà ga hành khách (gói thầu 5.10). Đây là gói thầu mang tính đường găng, kỹ thuật phức tạp và quy mô lớn với tổng giá trị hơn 35.000 tỷ đồng. Thời gian thi công chỉ trong 33 tháng để hoàn thành trước năm 2025 là một thách thức lớn, đặc biệt khi quá trình đấu thầu cần đảm bảo tính cạnh tranh, công khai và minh bạch để chọn được nhà thầu đủ năng lực.

Mặc dù Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) để lựa chọn nhà thầu đảm bảo yêu cầu, nhưng kết quả đấu thầu lần 1 không thành công. Chính phủ đã chỉ đạo rà soát toàn bộ công tác đấu thầu, đánh giá nguyên nhân chủ quan, khách quan và đưa ra giải pháp để đảm bảo tiến độ mà không đánh đổi chất lượng. Sau quá trình chuẩn bị và phối hợp với các bộ, ngành liên quan, hồ sơ mời thầu lần 2 đã được hoàn thiện, thu hút tối đa sự tham gia của các nhà thầu trong và ngoài nước.

Ngày 23/8/2023, Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ hoàn thành việc lựa chọn nhà thầu cho gói thầu 5.10. Đến ngày 31/8/2023, ACV đã tổ chức lễ khởi công xây dựng và lắp đặt thiết bị nhà ga hành khách. Theo tiến độ hợp đồng, gói thầu này dự kiến hoàn thành vào tháng 11/2026.

Đối với các gói thầu khác, ACV đang triển khai đồng bộ, tuy nhiên, việc thi công nhiều hạng mục cùng lúc có thể gây ra xung đột. Để giảm thiểu rủi ro, ACV đã chủ động phân kỳ triển khai các gói thầu, điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu để đảm bảo sự đồng bộ khai thác với nhà ga hành khách. Quyết tâm hoàn thành trước ngày 31/8/2026, kế hoạch này rút ngắn 3 tháng so với tiến độ hợp đồng.

Dự án thành phần 4 cũng đang gặp nhiều khó khăn do đây là lần đầu tiên tổ chức lựa chọn nhà đầu tư trong lĩnh vực hàng không, dẫn đến tiến độ chậm so với kế hoạch. Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT xây dựng hồ sơ mời thầu với các yêu cầu khắt khe về kỹ thuật, năng lực, vệ sinh môi trường, và hiệu quả kinh tế. Đồng thời, chỉ đạo các bộ, ngành hỗ trợ Cục Hàng không Việt Nam trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư phù hợp, sớm đáp ứng tiến độ đề ra.

Chính phủ cũng đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan và các chủ đầu tư như VATM, ACV kiểm điểm nghiêm túc, xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm đối với việc chậm tiến độ. Để đảm bảo hiệu quả đầu tư và giảm thiểu rủi ro trong quá trình khai thác sau này, một số hạng mục thuộc giai đoạn 2 cần được triển khai ngay. Do đó, Chính phủ yêu cầu ACV nghiên cứu phương án khai thác tổng thể và lựa chọn tư vấn điều chỉnh chủ trương đầu tư, tránh ảnh hưởng đến khai thác Cảng hàng không trong giai đoạn 1.

Trên cơ sở đó, Bộ GTVT đã có văn bản gửi Tổng Thư ký Quốc hội, đề nghị bổ sung nội dung “điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành tại Nghị quyết số 94/2015/QH13” vào chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV để Quốc hội xem xét và quyết định.