Giải mã cơn điên của giá vàng và cảnh báo nguy cơ 'sập hầm'

Nhiều yếu tố khiến giá vàng nổi sóng

Giá vàng trên thị trường thế giới liên tục tăng mạnh, lên đỉnh cao mới. Giá vàng giao ngay đã vượt qua ngưỡng 3.500 USD/ounce và đang hướng tới ngưỡng cao hơn là 3.600 USD/ounce. Giá vàng giao tháng 12 đã lên mức 3.605 USD/ounce.

Vàng tăng giá mạnh do nhu cầu trú ẩn an toàn lên cao. Việc các ngân hàng trung ương tiếp tục mua vào từ đầu năm đến nay đã kéo giá vàng tăng thêm hơn 30% trong khoảng 8 tháng.

Thêm vào đó, vàng tăng cao còn do giới đầu tư toàn cầu tin rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ đảo chiều chính sách tiền tệ, quay trở lại cắt giảm lãi suất kể từ cuộc họp ngày 17/9 tới.

Bên cạnh đó, không thể bỏ qua tác động từ các chính sách của chính quyền Mỹ. Giá vàng còn được đẩy lên cao khi các chính sách chính trị và thương mại của Mỹ ngày càng khó lường.

Điều đáng lo ngại là tính độc lập của ngân hàng trung ương Mỹ sau khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump gây áp lực ngày càng lớn lên Fed và các nhân sự thuộc các ủy ban của Fed.

Vàng tăng còn do thị trường đang bước vào mùa tiêu dùng lớn trong năm. Sức mua của các quỹ ETF vàng cũng hỗ trợ cho mặt hàng kim loại quý.

Chuyên gia JP Morgan dự báo vàng có thể lên 3.675 USD/ounce vào cuối năm 2025 và lên mức 4.250 USD/ounce vào cuối năm 2026.

Trong nước, giá vàng cũng nổi sóng và đạt mức cao chưa từng có.

Giá vàng miếng SJC tuần trước nhảy vọt từ mức 125,6-126,6 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra) lên 129,1-130,6 triệu đồng/lượng, tương đương mức tăng 3,5-4 triệu đồng/lượng.

Ngay trong ngày đầu sau đợt nghỉ 2/9, giá vàng tiếp tục lập đỉnh mới. Ngày 3/9, giá vàng miếng SJC tăng gần 3 triệu đồng/lượng, lên mức kỷ lục 131,9-133,4 triệu đồng/lượng (mua - bán). Giá vàng miếng SJC đã tăng 49,2 triệu đồng/lượng so với đầu năm, tương đương mức tăng hơn 58%.

Giá vàng nhẫn trơn cũng tăng gần 3 triệu đồng/lượng, lên 125,5 triệu đồng/lượng (mua) và 128,5 triệu đồng/lượng (bán).

Đáng chú ý, đà tăng mạnh của giá vàng trong nước xuất hiện ngay sau khi Chính phủ “cởi trói” cho thị trường vàng.

Cụ thể, ngày 26/8, Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, chính thức khép lại 13 năm độc quyền sản xuất vàng miếng.

Trước đó, nhiều chuyên gia kỳ vọng việc xóa bỏ độc quyền sẽ giúp giá vàng trong nước hạ nhiệt.

Nhưng trái với dự đoán rằng vàng sẽ giảm nhanh khi chính thức xóa bỏ độc quyền, kim loại quý những ngày sau đó liên tục tăng mạnh và lập kỷ lục mới.

Giải thích cho “nghịch lý” này, giới phân tích cho rằng thị trường cần có độ trễ để chính sách thực sự phát huy tác dụng, nhất là khi Nghị định 232 chỉ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 10/10. Hơn nữa, khuôn khổ pháp lý hiện vẫn chưa đưa ra những quy định cụ thể về tiêu chuẩn sản xuất, cơ chế kiểm soát chất lượng,… khiến nhiều đơn vị còn lúng túng, chưa thể ngay lập tức tham gia thị trường, qua đó tạo khoảng trống cho giá vàng tiếp tục tăng nóng.

Ông Nguyễn Quang Huy - Trường Đại học Nguyễn Trãi - nhận định, trong ngắn hạn, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới khó có thể xóa ngay. Tâm lý trú ẩn khi vàng thế giới biến động, cộng với nguồn cung vật chất trong nước hạn chế sẽ giữ giá ở mức cao. Còn về trung - dài hạn, khi có thêm nguồn cung từ ngân hàng và doanh nghiệp, chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới sẽ dần thu hẹp. Nhưng quá trình này cần từ 12-24 tháng, thậm chí lâu hơn để vận hành trơn tru.

Theo các chuyên gia, để thị trường vàng sớm hạ nhiệt, mấu chốt vấn đề là cho phép nhập khẩu vàng để tăng nguồn cung cho thị trường.

Nhà đầu tư cần lưu ý gì?

Giá vàng leo thang khiến sức mua của người dân tăng vọt. Ngày 3/9, dù giá vàng lên đỉnh nhưng nhiều người vẫn xếp hàng đi mua vàng. Tuy nhiên, hầu hết tiệm vàng ở Hà Nội, TP.HCM đều thông báo "cháy" mặt hàng vàng nhẫn tròn trơn, vàng miếng SJC thì không có hàng.

Liên quan đến câu chuyện đầu tư vàng, theo chuyên gia tư vấn đầu tư Hoàng Việt Anh, giá vàng trong nước hiện nay ở mức cao kỷ lục, thậm chí có thời điểm tách biệt khá xa so với giá thế giới.

Ông nhận định việc mua vào ở những vùng giá này tiềm ẩn rủi ro lớn, bởi chỉ cần thị trường điều chỉnh hoặc có sự thay đổi chính sách về quản lý, nguồn cung vàng, người mua có thể rơi vào tình trạng “đu đỉnh”, dẫn đến thua lỗ khi xu hướng đảo chiều.

Thực tế, không ít nhà đầu tư nhỏ lẻ bị cuốn theo đà tăng và mua vàng khi giá lập đỉnh. Khi thị trường điều chỉnh, khoản đầu tư dễ rơi vào trạng thái lỗ ngắn hạn.

Các chuyên gia khuyến nghị vàng chỉ nên chiếm một phần nhất định (10-20%) trong tổng danh mục, còn lại nên phân bổ vào các kênh khác như tiền gửi, trái phiếu, cổ phiếu cơ bản, bất động sản tùy mức độ chấp nhận rủi ro.

Ngoài ra, thay vì mua “tất tay” một lần, nên chia nhỏ khoản đầu tư để bình quân giá vốn. Cách này giúp hạn chế rủi ro khi thị trường biến động mạnh.

Thực tế cho thấy, dù trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm, vàng trong nước vẫn duy trì xu hướng tăng giá bền vững trong thập kỷ qua. Chiến lược mua tích lũy định kỳ thường đem lại hiệu quả cao hơn nhiều so với việc “lướt sóng” theo giá hàng ngày.

Nhiều nhà đầu tư cá nhân chia sẻ rằng việc mua đều vàng nhẫn vài chỉ mỗi tháng, bất kể giá lên hay xuống, đã giúp họ có khoản tích sản vững chắc. Sau vài năm, số lượng vàng tăng lên, đồng thời giá trị tài sản cũng cải thiện đáng kể nhờ xu hướng dài hạn.

Quan trọng, nhà đầu tư phải xác định rõ mục tiêu. Nếu lướt sóng, cần kỷ luật chốt lời/cắt lỗ. Nếu tích sản dài hạn, nên kiên định với chiến lược mua đều để tối ưu hóa lợi nhuận.

Đặc biệt, các chuyên gia khuyên người dân cần theo dõi các động thái quản lý thị trường vàng, biến động lãi suất, tỷ giá hay căng thẳng địa chính trị… sẽ tác động mạnh tới giá vàng. Những yếu tố này cần được cân nhắc trước khi ra quyết định mua, bán vàng.

Giá vàng trong nước đang ở vùng cao kỷ lục, vừa là cơ hội tích sản vừa tiềm ẩn rủi ro ngắn hạn. Với vốn nhỏ, nhà đầu tư nên kiên trì tích lũy vàng nhẫn theo thời gian; với vốn lớn, có thể nắm giữ vàng miếng như “tấm khiên” bảo toàn tài sản.