Khu chợ trên trăm tuổi tại TP. HCM sắp được 'thay áo mới'

UBND quận 1 vừa nhận được văn bản chỉ đạo của UBND TP. HCM về thực hiện cải tạo cảnh quan trước chợ Bến Thành và chỉnh trang chợ Bến Thành.

Theo đó, UBND TP. HCM giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP. HCM khẩn trương hoàn thiện tờ trình cho Ban Cán sự đảng UBND TP. HCM báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy về phương án cải tạo trước ngày 6/3.

Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP. HCM rà soát việc bố trí một số điểm dừng đón trả khách cho phương tiện giao thông công cộng phù hợp, thuận tiện phục vụ nhu cầu đi lại, tham quan mua sắm của người dân và du khách tại khu vực chợ Bến Thành.

Các sở ngành có liên quan chịu trách nhiệm hướng dẫn, hỗ trợ UBND quận 1 đẩy nhanh tiến độ thực hiện, hoàn tất gấp rút thủ tục để bắt đầu khởi công dự án ngày 1/10/2024, hoàn thành trước ngày 30/4/2025.

Trước đó, Thường trực Thành ủy TP. HCM cũng có kết luận về phương án cải tạo cảnh quan khu vực trước chợ Bến Thành và cải tạo, chỉnh trang chợ Bến Thành.

Theo thông báo Kết luận của Thường trực Thành ủy về phương án cải tạo cảnh quan khu vực trước chợ Bến Thành và cải tạo chỉnh trang chợ Bến Thành, Thường trực Thành ủy đề nghị các sở, ban ngành tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện phương án chỉnh trang gắn với thực hiện cải tạo đồng bộ từ khu vực đường Nguyễn Huệ, đường Lê Lợi đến Công viên 23/9, bố trí mảng xanh phù hợp, hài hòa; tổ chức kết nối, phân luồng giao thông hợp lý, đảm bảo an toàn…

Thường trực Thành ủy cũng đề nghị cần bổ sung hạng mục về xây dựng không gian văn hóa Hồ Chí Minh vào phương án chỉnh trang, tạo điểm nhấn văn hóa Hồ Chí Minh tại khu vực, nghiên cứu bổ sung hạng mục công trình công trình nổi bật ghi dấu ấn đậm nét về chặng đường lịch sử phát triển TP. HCM thiết thực chào mừng kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975- 30/4/2025).

Tiếp tục nghiên cứu, xem xét, tham khảo, lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, lãnh đạo các thời kỳ để tiếp thu hoàn chỉnh phương án. Quan tâm xem xét kỹ việc phục dựng, vị trí đặt tượng Trần Nguyên Hãn và tượng Quách Thị Trang phải phù hợp bối cảnh, tương xứng, hài hòa với cảnh quan trong khu vực.

Chợ Bến Thành nằm ở trung tâm quận 1, khu vực đông đúc và hoa lệ bậc nhất Sài Thành. Nằm gần nhiều điểm du lịch Sài Gòn nổi tiếng như Dinh Độc Lập, bưu điện thành phố, Nhà hát thành phố… và nhiều khách sạn 5 sao cao cấp nên chợ Bến Thành thu hút rất đông du khách ghé đến.

Chợ Bến Thành được xây dựng vào thế kỷ XVII gần sông Bến Nghé để chào đón du khách và binh lính vào Thành Gia Định. Đó cũng là lý do vì sao chợ được đặt tên là Bến Thành (bến sông + thành trì). Chợ được làm bằng vật liệu gạch, gỗ và mái tranh. Chợ Bến Thành xưa rất đông đúc, nhộn nhịp, hàng hóa ghe xuồng tấp nập ngày đêm.

Sau thời gian dài sử dụng, chợ dần xuống cấp, có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào. Vì vậy, người Pháp đã cho xây dựng lại và mở rộng quy mô hơn sau khi lấp một ao sình mang tên Bồ Rệt. Từ năm 1912, phải mất thêm 2 năm, nhà thầu thi công Brossard et Maupin của Pháp mới hoàn thành công trình này. Các kiến trúc cũ từ đó vẫn được bảo toàn cho đến ngày nay dù chợ Bến Thành đã trải qua một cuộc cải tạo và sửa chữa lớn vào năm 1985.

Theo văn bản chính thức đăng trên báo Le Nouvelliste Cochinchinois (Nam Kỳ Tân Báo) vào ngày 31/3/1914, dự án xây lại chợ Bến Thành xuất hiện từ năm 1894, nhưng đến năm 1912 mới khởi công xây dựng. Chợ Bến Thành chính thức làm lễ khai thị vào ngày 28/3/1914.