Loạt quy định về ngân hàng có hiệu lực từ 1/7/2025
Từ ngày 1/7/2025, nhiều quy định mới trong ngành ngân hàng bắt đầu có hiệu lực, trong đó, có những quy định đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ của ngành ngân hàng Việt Nam.
Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng
Kể từ ngày 1/7/2025, Nghị định 94/2025/NĐ-CP quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng đối với việc triển khai sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới thông qua ứng dụng giải pháp công nghệ sẽ chính thức có hiệu lực. Thời gian thử nghiệm các giải pháp Fintech tối đa 2 năm tùy từng giải pháp và lĩnh vực cụ thể tính từ thời điểm được NHNN cấp Giấy chứng nhận tham gia Cơ chế thử nghiệm.
Các tổ chức được tham gia bao gồm tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng; các công ty Fintech; các cơ quan nhà nước có thẩm quyền; khách hàng và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến cơ chế thử nghiệm.
Theo đó, các tổ chức sẽ được tham gia thử nghiệm tại cơ chế thử nghiệm với 3 giải pháp công nghệ tài chính, bao gồm chấm điểm tín dụng; chia sẻ dữ liệu thông qua giao diện lập trình ứng dụng mở (OpenAI) và cho vay ngang hàng (P2P Lending).
Theo NHNN, mục tiêu của cơ chế thử nghiệm là nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hiện đại hóa lĩnh vực ngân hàng, qua đó hiện thực hóa mục tiêu phổ cập tài chính cho người dân và doanh nghiệp theo hướng minh bạch, thuận tiện, an toàn, hiệu quả với chi phí thấp. Đồng thời, tạo lập môi trường thử nghiệm nhằm đánh giá rủi ro, chi phí, lợi ích của giải pháp Fintech; hỗ trợ xây dựng, phát triển các giải pháp Fintech phù hợp với nhu cầu thị trường, khung khổ pháp lý, quy định quản lý.
Ví điện tử trở thành phương thức thanh toán
Từ ngày 1/7/2025, ví điện tử sẽ chính thức được công nhận là phương tiện thanh toán, với các chức năng tương đương tài khoản ngân hàng, thẻ thanh toán hoặc tiền mặt. Điều này đồng nghĩa với việc người dùng có thể thanh toán hàng hóa, dịch vụ hoàn toàn bằng ví, mà không cần phụ thuộc vào thẻ hay tài khoản ngân hàng.
Cụ thể, theo một số quy định tại Thông tư 40/2024/TT-NHNN (quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán), việc nạp tiền vào ví điện tử được thực hiện thông qua: nộp tiền mặt vào tài khoản đảm bảo thanh toán của tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán (cho dịch vụ ví điện tử) mở tại ngân hàng hợp tác; nhận tiền từ tài khoản đồng Việt Nam của chủ ví điện tử tại ngân hàng liên kết; nhận tiền từ tài khoản đồng Việt Nam mở tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; nhận tiền từ ví điện tử khác trong cùng hệ thống (do một tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử mở); nhận tiền từ ví điện tử khác ngoài hệ thống (do tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử khác mở).
Chủ ví điện tử được sử dụng ví điện tử để: rút tiền ra khỏi ví điện tử về tài khoản đồng Việt Nam của chủ ví điện tử tại ngân hàng liên kết; chuyển tiền đến tài khoản đồng Việt Nam mở tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; chuyển tiền đến ví điện tử khác trong cùng hệ thống (do một tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử mở); chuyển tiền đến ví điện tử khác ngoài hệ thống (do tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử khác mở); thanh toán cho hàng hóa, dịch vụ; nộp phí, lệ phí cho các dịch vụ công hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Khai tử thẻ từ nội địa
Theo quy định tại Thông tư 18 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), từ ngày 1/7/2025, các ngân hàng sẽ dừng giao dịch với thẻ có dải từ, bao gồm thẻ từ truyền thống hoặc dải từ trên thẻ chip/contactless. Những thẻ chưa chuyển đổi sẽ không thể thực hiện các giao dịch như rút tiền, gửi tiền tại máy ATM và CDM, thanh toán tại các điểm chấp nhận thẻ POS, giao dịch liên ngân hàng,… Trong một số trường hợp, thẻ từ có thể bị khóa hoàn toàn.
Nhiều ngân hàng đã phát đi thông báo và triển khai việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip miễn phí cho khách hàng với 3 hình thức, gồm: đổi trực tiếp tại chi nhánh/phòng giao dịch, chuyển đổi online và nhận thẻ tại nhà và liên hệ qua hotline để được tư vấn và hướng dẫn đổi thẻ.
Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng cảnh báo người dân nâng cao cảnh giác trước các hành vi lừa đảo liên quan đến việc chuyển đổi thẻ. Trên thực tế đã xuất hiện tình trạng một số đối tượng giả danh nhân viên ngân hàng gọi điện, nhắn tin yêu cầu cung cấp thông tin thẻ, mã OTP, số tài khoản với lý do hỗ trợ đổi thẻ.
Theo số liệu của NHNN, tính đến cuối tháng 5/2025, toàn hệ thống còn khoảng 8 triệu thẻ từ (bao gồm thẻ ATM, thẻ tín dụng...). Tuy nhiên, chỉ có khoảng 14% thẻ trong số đó phát sinh giao dịch, còn lại là thẻ không hoạt động. Do đó, thực tế, chỉ còn khoảng 1 triệu thẻ sử dụng công nghệ từ đang hoạt động, tương đương 1% cần chuyển đổi.
Cập nhật sinh trắc học đối với khách hàng doanh nghiệp
Ngoài khai tử thẻ từ, theo Điều 17 của Thông tư 17/2024/TT-NHNN, kể từ ngày 1/7/2025, các tổ chức, doanh nghiệp và hộ kinh doanh bắt buộc phải hoàn tất xác thực sinh trắc học người đại diện hoặc người được ủy quyền để thực hiện các giao dịch chuyển tiền, rút tiền hay thanh toán điện tử.
Đến nay, nhiều ngân hàng đã khuyến cáo khách hàng doanh nghiệp cập nhật giấy tờ và sinh trắc học. BIDV thông báo, kể từ ngày 1/7/2025, các khách hàng doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp lớn và hộ kinh doanh, nếu chưa cập nhật thông tin sinh trắc học của Người đại diện theo pháp luật hoặc người đại diện theo ủy quyền sẽ bị tạm dừng các giao dịch như rút tiền, thanh toán bằng phương tiện điện tử trên tài khoản thanh toán; giao dịch thanh toán thẻ trực tuyến.
Hay như Sacombank đề nghị khách hàng cần kịp thời thực hiện các bước cập nhật thông tin trước ngày 1/7/2025. Cụ thể, Người đại diện hợp pháp của Doanh nghiệp/Tổ chức đến các điểm giao dịch Sacombank trên toàn quốc để được hỗ trợ cập nhật giấy tờ tuỳ thân có hiệu lực mới nhất. Người đại diện hợp pháp của Doanh nghiệp/Tổ chức cần đăng ký sinh trắc học (xác thực khuôn mặt) qua ứng dụng Sacombank Pay hoặc tại quầy giao dịch.
