Mở rộng Sandbox, Đà Nẵng tham vọng thành trung tâm sáng tạo công nghệ

Kiến nghị mở rộng không gian thử nghiệm

Mới đây, UBND TP. Đà Nẵng đã có kiến nghị mở rộng phạm vi triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) đến các khu vực kinh tế đặc thù như Khu thương mại tự do và Trung tâm tài chính…

Theo ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, Nghị quyết 136/2024/QH15 quy định sandbox hiện chỉ được áp dụng trong các không gian như Khu Công nghệ cao, Khu công nghệ thông tin tập trung, Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và các không gian do ngân sách thành phố đầu tư.

Tuy nhiên, phạm vi này còn khá hẹp, chưa đủ điều kiện để thu hút doanh nghiệp tham gia hoặc thử nghiệm công nghệ mới trên diện rộng. Thực tế cho thấy, việc thử nghiệm các giải pháp công nghệ mới thường cần số lượng người dùng lớn, phân bố cả trong và ngoài các khu chức năng hiện hành. Nếu chỉ giới hạn trong phạm vi các khu này sẽ gây khó khăn trong việc đánh giá thực tế và nhân rộng các mô hình hiệu quả.

Từ đó, Đà Nẵng kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ tham mưu Chính phủ ban hành hướng dẫn cho phép hệ thống thử nghiệm đặt tại các Khu hoặc Trung tâm nhưng có thể mở rộng người dùng ra bên ngoài. Đồng thời, thành phố đề xuất mở rộng cơ chế sandbox đến các địa điểm chiến lược khác như Khu kinh tế mở Chu Lai, Khu thương mại tự do và Trung tâm tài chính.

TS. Lê Anh Sơn - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Phenikaa, kiêm Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa cho hay, thời gian qua, Tập đoàn đã hợp tác chặt chẽ với TP. Đà Nẵng, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ. Trên cơ sở đó, đơn vị này đang tập trung nghiên cứu, phát triển các công nghệ lõi có thể ứng dụng vào thực tiễn của thành phố, như xe tự hành, trí tuệ nhân tạo (AI), cùng nhiều nền tảng công nghệ số khác. Ông Sơn cho biết, để kiểm chứng khả năng thương mại hóa, các sản phẩm nghiên cứu của Phenikaa đã được thử nghiệm trực tiếp tại nhà máy và đạt hiệu quả thực tế, có thể đưa vào sử dụng ngay.

Ông Sơn đề xuất Bộ Khoa học và Công nghệ, cùng chính quyền thành phố và các trung tâm hỗ trợ đổi mới sáng tạo, xem xét tạo điều kiện để doanh nghiệp thử nghiệm sản phẩm trong thực tế – thông qua cơ chế đặt hàng, cơ chế sandbox hoặc bố trí không gian ứng dụng thử. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp hoàn thiện sản phẩm mà còn tạo môi trường thực tiễn để đào tạo nguồn nhân lực công nghệ cao, gắn đào tạo với thực hành trong bối cảnh chuyển đổi số.

Thời điểm vàng để hỗ trợ startup công nghệ

Ông Nguyễn Văn Quảng - Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, hiện nay Quốc hội đã cho phép Đà Nẵng được triển khai cơ chế thử nghiệm trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Trên cơ sở đó, thành phố có thể bắt đầu thực hiện một số mô hình thí điểm cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tiễn và thế mạnh công nghệ của địa phương.

Lãnh đạo thành phố cam kết sẽ hỗ trợ tối đa về không gian triển khai, điều kiện hạ tầng kỹ thuật cũng như các yêu cầu cần thiết khác. Đồng thời, đề nghị các doanh nghiệp chủ động đề xuất các sản phẩm, mô hình, ý tưởng để đưa vào thử nghiệm.

Theo ông Quảng, đây là thời điểm thuận lợi để tăng cường sự phối hợp giữa chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, nhằm khai thác tối đa cơ chế sandbox mà Quốc hội đã trao cho Đà Nẵng như một công cụ thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế tri thức.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, Đà Nẵng cần đặc biệt quan tâm đến việc tạo điều kiện cho các startup được thử nghiệm sản phẩm, công nghệ mới, thông qua mô hình sandbox – cơ chế thử nghiệm có kiểm soát. Theo ông, sandbox chính là một giải pháp đặc biệt để phát triển công nghệ. Nếu được triển khai mạnh mẽ, Đà Nẵng có thể trở thành nơi tiên phong thu hút các sáng kiến, mô hình mới về thử nghiệm.

Ông dẫn chứng, hiện nay có nhiều doanh nghiệp nhỏ nhưng rất giỏi về công nghệ số lại chưa có cơ hội tiếp cận thị trường do hạn chế nguồn lực. Trong khi đó, doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là các startup từ 10-20 người, lại chính là nơi sản sinh ra sự sáng tạo mạnh mẽ hơn cả các doanh nghiệp lớn.

“Doanh nghiệp lớn thường có tên tuổi, có vị thế, có tài chính nhưng họ cũng sợ rủi ro. Ngược lại, doanh nghiệp nhỏ lại sáng tạo và dám thử”, ông Hùng nói.

Cũng theo ông Hùng, thành phố cần đặc biệt hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo, như thành lập các trung tâm đổi mới sáng tạo để kết nối, thử nghiệm, giới thiệu sản phẩm.

Ông kể về một startup Việt Nam đã bán được hàng trăm cánh tay máy sang nước ngoài, nhưng ở trong nước vẫn chưa bán được vì người tiêu dùng trong nước còn e ngại, chưa tin vào sản phẩm Việt. Một phần nguyên nhân cũng đến từ hạn chế trong hoạt động marketing của doanh nghiệp khởi nghiệp.