Ngân hàng chạy đua tăng vốn điều lệ ngay từ đầu năm
Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sôi động ngay từ đầu năm 2025. Tuy nhiên, quá trình tăng vốn của nhiều nhà băng gặp không ít thách thức.
Ngân hàng rầm rộ tăng vốn
Sau khi tăng gần 10% tổng vốn điều lệ toàn hệ thống trong năm 2024, các ngân hàng thương mại tiếp tục đẩy mạnh việc tăng vốn trong năm nay.
Ngay từ những tháng đầu năm 2025, cuộc đua tăng vốn của các ngân hàng thương mại đã trở nên “nóng” trong bối cảnh ngành ngân hàng phải đẩy mạnh cung ứng vốn ra nền kinh tế nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm ở mức 16% và đảm bảo các chỉ tiêu an toàn hệ thống.
Nhiều ngân hàng đã triển khai các phương án tăng vốn, bao gồm phát hành cổ phiếu trả cổ tức, chào bán riêng lẻ, phát hành trái phiếu và phát hành cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài ngay từ đầu năm.
PGBank vừa thông báo chào bán 80 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tương ứng tỷ lệ phát hành là 21%, giá chào bán 10.000 đồng/cp. Tổng giá trị vốn huy động của PGBank từ đợt chào bán này là 800 tỷ đồng. Sau khi hoàn tất, dự kiến vốn điều lệ của PGBank sẽ được nâng từ 4.200 tỷ đồng lên 5.000 tỷ đồng.

Tương tự, Nam A Bank dự kiến sẽ tăng vốn điều lệ thêm hơn 4.281 tỷ đồng trong năm nay thông qua phát hành cổ phiếu để trả cổ tức và phát hành cho cán bộ nhân viên. Ngân hàng này dự định phát hành thêm 343,1 triệu cổ phiếu, giúp vốn điều lệ tăng thêm hơn 3.431 tỷ đồng. Nếu hoàn thành cả hai kế hoạch trên, dự kiến vốn điều lệ của Nam A Bank sẽ tăng từ 13.736 tỷ đồng lên 18.007 tỷ đồng.
Ngoài kế hoạch tăng vốn trên, Nam A Bank dự kiến sẽ thông qua phương án phát hành trái phiếu chuyển đổi riêng lẻ tại ĐHĐCĐ năm 2025. Nhà băng này muốn phát hành riêng lẻ tối đa 2.000 tỷ đồng trái phiếu, kỳ hạn trái phiếu tối đa là 5 năm.
Còn theo phương án trình ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, ban lãnh đạo Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) đề xuất phương án chào bán 700 triệu cổ phiếu riêng lẻ, tương đương 59,42% vốn điều lệ NCB tại thời điểm chào bán. Sau khi hoàn tất đợt tăng vốn, NCB sẽ nâng vốn điều lệ từ 11.780 tỷ đồng như hiện tại lên 18.780 tỷ đồng.
VIB cũng có kế hoạch phát hành hơn 417 triệu cổ phiếu thưởng cho cổ đông và 7,8 triệu cổ phiếu thưởng cho cán bộ nhân viên. Nếu hoàn tất 2 đợt phát hành này, vốn điều lệ sẽ tăng từ 29.791 tỷ đồng lên hơn 34.000 tỷ đồng.
Ở khối ngân hàng thương mại nhà nước, BIDV công bố mới nâng vốn điều lệ. Cụ thể, nhà băng này đã chào bán 123,8 triệu cổ phiếu riêng lẻ cho các nhà đầu tư chuyên nghiệp với mức giá được xác định là 38.800 đồng/cổ phiếu. Tổng thu ròng từ đợt chào bán là gần 4.752 tỷ đồng sau khi trừ đi các chi phí khác. Sau thay đổi trên, tổng vốn điều lệ của BIDV tăng từ 68.975 tỷ đồng lên hơn 70.213 tỷ đồng.
Vietcombank dự kiến phát hành gần 2,77 tỷ cổ phiếu với tỷ lệ 49,5% cho cổ đông hiện hữu trong năm 2025. Nếu thành công, vốn điều lệ của Vietcombank sẽ tăng lên gần 83.557 tỷ đồng, tương ứng tăng thêm 27.666 tỷ đồng, cao nhất trong lịch sử các lần tăng vốn của nhà băng này. Đây cũng là mức cao nhất hệ thống ngân hàng Việt Nam.
Cùng với giải pháp giữ lại lợi nhuận/phát hành cổ phiếu để tăng vốn cấp 1, nhiều ngân hàng lựa chọn phát hành trái phiếu doanh nghiệp dài hạn nhằm tăng vốn cấp 2.
VietinBank mới phát hành thành công 2 lô trái phiếu với tổng quy mô 4.000 tỷ đồng, lãi suất trong khoảng 5,73-5,83%/năm, kỳ hạn 8-10 năm. Mục đích chào bán trái phiếu ra công chúng gồm: tăng quy mô vốn hoạt động; tăng vốn cấp 2 và đảm bảo các tỷ lệ an toàn hoạt động theo quy định của NHNN; thực hiện cho vay nền kinh tế.
Với mục đích tương tự, HĐQT HDBank đã thông qua phương án phát hành trái phiếu ra công chúng với tổng giá trị tối đa 10.000 tỷ đồng trong quý I và II/2025, kỳ hạn 7-8 năm và lãi suất thả nổi.
Cuối năm ngoái, MB thông báo phát hành trái phiếu đợt 3 đến ngày 5/3, kỳ hạn 6 năm, sau khi phát hành 21 lô trái phiếu trong năm 2024 với tổng giá trị 22.551 tỷ đồng.
Bài toán khó với các ngân hàng trong việc tăng vốn
Mấy năm lại đây, các nhà băng đều đẩy mạnh tăng vốn điều lệ. Đến cuối năm 2024, tổng vốn điều lệ của 28 ngân hàng (Agribank và 27 ngân hàng niêm yết) là 823.522 tỷ đồng, tăng 15,23% so với cuối năm 2023. Có tới 20 trong tổng số 28 ngân hàng tăng vốn điều lệ trong năm qua.
Dù vốn điều lệ liên tục được bổ sung nhưng để đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% và tăng trưởng kinh tế 8% của năm 2025, tín dụng có thể phải tăng 18-20% (để tăng trưởng 1% GDP cần 2% tăng trưởng tín dụng) trong những năm tới. Mà muốn tăng trưởng tín dụng với tốc độ cao như vậy, các ngân hàng phải tiếp tục tăng mạnh vốn điều lệ.

Thách thức lớn nhất với ngân hàng thương mại Việt Nam là bộ đệm vốn mỏng, hệ số an toàn vốn thấp so với nhiều nước, dẫn tới hạn chế tăng trưởng tín dụng. Để đáp ứng nhu cầu về vốn cho tăng trưởng kinh tế, cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng thương mại được dự báo sẽ tiếp tục “nóng”.
Ông Phan Đức Tú, Chủ tịch HĐQT BIDV, nhìn nhận, nguyên tắc lớn nhất khi tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng là phải đảm bảo năng lực tài chính. Với yêu cầu tăng trưởng tín dụng cao hơn trong thời gian tới, vốn tự có của ngân hàng cũng phải tăng tương ứng. Song đây là bài toán khó với các ngân hàng Việt Nam.
Ông Tú chia sẻ các ngân hàng lớn khu vực ASEAN đã áp dụng tiêu chuẩn Basel III, trong khi các ngân hàng Việt Nam chưa áp dụng. Các ngân hàng thương mại đang chịu áp lực rất lớn khi vừa phải tăng trưởng để phục vụ tăng trưởng nhanh của nền kinh tế vừa phải đáp ứng được các tiêu chuẩn, yêu cầu theo thông lệ quốc tế.
Agribank là ngân hàng duy nhất trong nhóm 4 ngân hàng thương mại có vốn nhà nước (Big 4) chưa cổ phần hóa.
Tổng giám đốc Agribank Phạm Toàn Vượng, cho hay, ngân hàng này đang gặp nhiều khó khăn trong việc tăng vốn điều lệ, do hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn ngân sách nhà nước. Theo lãnh đạo Agribank, nếu dư nợ hàng năm tăng thêm 200.000 tỷ đồng, Agribank cần bổ sung 15.000-17.000 tỷ đồng vốn tự có.
Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa nhận định, năm nay, hành trình tăng vốn của ngành ngân hàng có thể sẽ sôi động hơn, khi các điều kiện vĩ mô được cải thiện, cũng như thị trường chứng khoán đứng trước cơ hội xem xét nâng hạng, đón thêm dòng vốn mới.
Ông Phan Duy Hưng, chuyên gia phân tích cấp cao của VIS Rating, kỳ vọng năm nay ngành ngân hàng sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2 ra công chúng để đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ của nhà đầu tư cá nhân, tiếp đà xu hướng gia tăng trong năm 2024.
Theo FiinGroup, việc tăng vốn điều lệ không chỉ giúp các ngân hàng đảm bảo khả năng hoạt động bền vững trong bối cảnh tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống tăng và tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm mà còn tạo nền tảng mở rộng kinh doanh trong các lĩnh vực chiến lược.
Mức vốn điều lệ tăng thêm sẽ giúp ngành ngân hàng mở rộng đáng kể dư nợ tín dụng trong nền kinh tế. Với kế hoạch tăng vốn bằng cổ phiếu thì lượng cung cổ phiếu ngành ngân hàng sẽ tăng số lượng lớn trên thị trường chứng khoán. Sau khi các ngân hàng hoàn tất tăng vốn, hàng tỷ cổ phiếu sẽ lên sàn chứng khoán.