Nhà đầu tư ngoại mua cổ phiếu chưa trả tiền, Vietcap phải thanh toán thay

Cụ thể, Aegon Custody B.V - một nhà đầu tư tổ chức đến từ Hà Lan - đã đặt lệnh mua và khớp lệnh 26.600 cổ phiếu FPT vào ngày 17/12.

Tổng số tiền nhà đầu tư ngoại trên phải thanh toán là gần 4 tỷ đồng, tuy nhiên do nhà đầu tư chưa trả nên Chứng khoán Vietcap phải chịu trách nhiệm trả thay theo quy định mới tại Thông tư số 68/2024/TT-BTC (Thông tư 68) của Bộ Tài chính.

Trước đó, Thông tư 68 của Bộ Tài chính có hiệu lực từ ngày 2/11 quy định nhà đầu tư không cần đủ tiền vẫn được mua cổ phiếu. Cụ thể, Thông tư 68 đã bổ sung Điều 9a quy định về “Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của NĐTNN là tổ chức”. Theo đó, công ty chứng khoán sẽ phải xác định hạn mức nhận lệnh mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài vào đầu ngày giao dịch và lưu giữ tài liệu, thông tin xác định hạn mức này.

Hạn mức nhận lệnh mua cổ phiếu được tính bằng tổng các khoản có khả năng chuyển đổi thành tiền nhưng không vượt quá hiệu số giữa 2 lần vốn chủ sở hữu của công ty chứng khoán và dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ chứng khoán. Trường hợp vượt quá hạn mức đầu tư quy định, công ty chứng khoán không được tiếp tục thực hiện nghiệp vụ trên cho đến khi đáp ứng hạn mức đầu tư. Đồng thời, công ty chứng khoán cũng phải áp dụng các biện pháp cần thiết trong thời hạn tối đa 1 năm để tuân thủ hạn mức đầu tư.

Áp dụng theo quy định mới tại thông tư 68, trường hợp nhà đầu tư nước ngoài không thanh toán đủ tiền cho giao dịch, nghĩa vụ thanh toán sẽ chuyển sang công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh.

Nhiều ý kiến cho rằng với quy định nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh giao dịch, Thông tư số 68 không chỉ giúp thu hút được sự tham gia nhiều hơn của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài vào thị trường Việt Nam, mà còn tháo gỡ được “điểm nghẽn” đối với tiến trình nâng hạng thị trường từ thị trường cận biên lên mới nổi.

Trước đây, nhà đầu tư ngoại trước khi đặt lệnh mua chứng khoán phải chuyển đủ tiền. Dù không mua được vẫn phải chịu khoản phí chuyển tiền từ nước ngoài vào Việt Nam và ngược lại. Các tổ chức xếp hạng quốc tế đánh giá đây là rào cản với dòng vốn ngoại khi vào Việt Nam và khuyến nghị Việt Nam cần gỡ bỏ để đẩy nhanh hơn tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán.

Sau 2 lần lấy ý kiến công khai và tiếp thu hoàn thiện, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024 quy định về nội dung này.

Ngoài các quy định trên, Thông tư 68 còn đưa ra lộ trình công bố thông tin đồng thời bằng tiếng Anh áp dụng với tổ chức niêm yết, công ty đại chúng.

Theo đó, tổ chức niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn phải công bố thông tin định kỳ đồng thời bằng tiếng Việt và tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2025.

Còn tổ chức niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn công bố thông tin bất thường, công bố thông tin theo yêu cầu và công bố thông tin về các hoạt động khác của công ty đại chúng đồng thời bằng tiếng Việt và tiếng Anh kể từ đầu năm 2026.