Nhiều dự án đấu thầu bị tố gian lận

Dự án Nâng cấp đường Minh Hưng - Minh Thạnh

Dự án Nâng cấp đường Minh Hưng - Minh Thạnh, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước được UBND tỉnh phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi tại Quyết định số 2845/QĐ-UBND ngày 31/10/2017 và phê duyệt điều chỉnh tại Quyết định số 2289/QĐ-UBND ngày 22/10/2019. Dự án đầu tư xây dựng 4,858km đường với tổng mức đầu tư là 60 tỷ đồng sử dụng vốn ngân sách tỉnh, do UBND huyện Chơn Thành làm chủ đầu tư và uỷ quyền cho Ban QLDA huyện Chơn Thành làm đại diện chủ đầu tư.

Phê duyệt nhà thầu đạt bước kỹ thuật nhưng không công bố lý do?

Theo kế hoạch đấu thầu được duyệt, gói thầu xây lắp tổ chức lựa chọn nhà thầu qua Internet, đấu thầu rộng rãi trong nước. Tại biên bản mở thầu lúc 16h00 ngày 20/7/2020 trên trang http://muasamcong.mpi.gov.vn có 2 nhà thầu tham dự là Công ty TNHH Nhật Tân và Liên danh Công ty TNHH Trường Toản và Công ty Cổ phần Bê tông nhựa nóng Thuận Phú (Liên danh Trường Toản - Thuận Phú).

Tại kết quả đánh giá bước kỹ thuật chỉ có 1 nhà thầu là Công ty TNHH Nhật Tân đạt yêu cầu, kèm theo quyết định số 139/QĐ-BQLDA ngày 24/7/2020 của Ban QLDA huyện Chơn Thành nhưng không nêu lý do và không kèm theo báo cáo đánh giá của tổ chuyên gia xét thầu (Vi phạm điều 17 thông tư số 11/2019/TT-BKHĐT ngày 16/12/2019 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư). Vì vậy nhà thầu không đạt (ở đây là Liên danh Trường Toản - Thuận Phú) không được biết lý do để gửi đơn kiến nghị theo quy định của pháp luật.

Tại biên bản mở thầu hồ sơ tài chính lúc 17h03, ngày 27/7/2020 trên trang http://muasamcong.mpi.gov.vn có 01 nhà thầu vượt qua bước kỹ thuật là Công ty TNHH Nhật Tân với giá dự thầu là 54.727.691.169 đồng.

Điệp khúc đấu thầu sát giá: Gói thầu 55 tỷ đồng, giảm giá 2 triệu đồng

Việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án được UBND tỉnh Bình Phước phê duyệt tại Quyết định số 341/QĐ-UBND ngày 24/02/2020 và UBND huyện Chơn Thành phê duyệt cập nhật giá gói thầu tại Quyết định số 861/QĐ-UBND ngày 22/6/2020 của UBND huyện này với giá trị là 54.730.474.000 đồng. Tại Quyết định số 150/QĐ-BQLDA ngày 30/7/2020 của Ban QLDA huyện Chơn Thành về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu nêu trên, nhà thầu trúng thầu là Công ty TNHH Nhật Tân với giá trúng thầu là 54.727.691.169 đồng. Như vậy gói thầu gần 55 tỷ đồng nhà thầu giảm giá hơn 2 triệu đồng, tỷ lệ giảm giá rất thấp, thậm chí là không tưởng đối với gói thầu có giá trị lớn như vậy.

Vội vã phê duyệt kế quả đấu thầu, khởi công khi chưa công bố kết quả

Ngày 30/7/2020 Ban QLDA huyện Chơn Thành ban hành quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu và ngày 03/8/2020 nhà thầu là Công ty TNHH Nhật Tân tổ chức khởi công công trình, tin tức được các trang mạng xã hội và trang tin tức về bất động sản chia sẻ rộng rãi. Tuy nhiên, theo kết quả tìm kiếm trên trang muasamcong.mpi.gov.vn ngày 06/8/2020 thì dự án trên chưa công bố kết quả lựa chọn nhà thầu, chưa cập nhật kết quả xét thầu của tổ chuyên gia đấu thầu.

Được biết, tuyến đường nêu trên đi ngang qua dự án bất động sản ‎Phúc Hưng Golden của Công ty Bất động sản Hoàng Cát. Khi chủ đầu tư và nhà thầu tổ chức lễ khởi công, xuất hiện rất nhiều sale bất động sản tập trung để đưa tin về dự án, đưa ra lời hứa chắc chắn với khách hàng như chính công ty bất động sản là chủ đầu tư dự án, mặc dù dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Vậy, tại sao các đơn vị bất động sản biết chi tiết thông tin về dự án? Mặc dù theo quy định, các thông tin về đấu thầu dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách Nhà nước được quản lý theo tài liệu mật?

Theo kinh nghiệm đấu thầu nhiều năm của một số chuyên gia, quá trình lựa chọn nhà thầu của dự án này cho thấy có nhiều điểm “khuất tất” cần phải được làm rõ. Nếu các cơ quan quản lý Nhà nước các cấp ở tỉnh Bình Phước không quản lý chặt chẽ thì rất có thể tạo điều kiện cho các cá nhân lợi dụng chính sách đầu tư của Nhà nước trục lợi, dễ gây thất thoát ngân sách Nhà nước, gây mất lòng tin của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Dự án Đường Tân Dân - Văn Hoàng - Đại Thắng

Tương tự, một dự án cũng đã được một số nhà thầu phản ánh đến Reatimes là về kết quả lựa chọn Liên danh Công ty TNHH Đức Trọng - Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Việt Thái trúng gói thầu số6 về Chi phí xây dựng + Hạng mục chung + Đảm bảo an toàn giao thông, thuộc Dự án Đường Tân Dân - Văn Hoàng - Đại Thắng với giá trúng thầu là 28,756 tỷ đồng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) huyện Phú Xuyên làm bên mời thầu, UBND huyện Phú Xuyên (Hà Nội) là chủ đầu tư.

Ngày 6/11/2019, hơn 1 tháng trước khi kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 06 được công bố, Công ty TNHH Thương mại Việt Giang đã có văn bản gửi Ban QLDA ĐTXD huyện Phú Xuyên và UBND huyện Phú Xuyên tố các sai phạm của Công ty TNHH Đức Trọng - thành viên của Liên danh trúng thầu. Theo đó, Công ty TNHH Đức Trọng có dấu hiệu giả mạo hồ sơ pháp lý, giấy tờ hồ sơ thuế, hợp đồng lao động đối với các nhân sự trình độ cao trong E-HSDT. Bên cạnh đó, kết quả hoạt động các năm 2017, 2018 của nhà thầu trúng thầu liên tục thua lỗ, không đủ điều kiện để tham gia đấu thầu…

Đại diện nhà thầu khẳng định, việc Công ty TNHH Đức Trọng làm ăn thua lỗ trong 2 năm 2017 và 2018 là hoàn toàn có thật. Việc chủ đầu tư chỉ căn cứ vào văn bản có xác nhận của Chi cục Thuế huyện Thường Tín do Công ty TNHH Đức Trọng cung cấp mà không xác minh thực tế là chưa đầy đủ.

Nhà thầu cho rằng Liên danh Công ty TNHH Đức Trọng - Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Việt Thái là “sân sau” của một nhóm lợi ích tại huyện Phú Xuyên khi liên tiếp trúng nhiều gói thầu khác nhau do Ban QLDA ĐTXD huyện Phú Xuyên mời thầu.

Chúng tôi đã rất nhiều lần liên hệ với UBND huyện Phú Xuyên, Ban QLDA ĐTXD huyện Phú Xuyên để có câu trả lời khách quan nhất nhưng các đơn vị này luôn tìm cách né tránh cơ quan báo chí.

Hành vi gian lận trong đấu thầu, theo quy định, bị xử lý rất nặng với khả năng bị cấm thầu rất cao, ảnh hưởng trực tiếp đến sự “sống còn” của nhà thầu. Bên cạnh đó, nếu chiểu theo quy định tại Điều 222 của Bộ luật Hình sự, người nào có hành vi gian lận trong đấu thầu, gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, thì có nguy cơ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Thậm chí, có thể bị phạt tù cao nhất đến 20 năm nếu phạm tội gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên.

Theo TS. Nguyễn Việt Hùng - nguyên Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, việc đẩy mạnh đấu thầu qua mạng (ĐTQM) là chủ trương đúng đắn của Chính phủ và các cơ quan chức năng trong việc công khai, minh bạch công tác đấu thầu. Nhờ ĐTQM, HSMT và các thông tin đấu thầu được công khai, mở rộng cơ hội tiếp cận đối với nhà thầu. Tuy nhiên, việc công khai thông tin đấu thầu cần đi liền với việc minh bạch trong thực hiện và lựa chọn nhà thầu. Bên cạnh đó, cần có sự vào cuộc và giám sát chặt chẽ của các cơ quan chức năng để các gói thầu được ĐTQM đem lại công bằng và minh bạch cho công tác đấu thầu, tạo niềm tin và đảm bảo lợi ích chính đáng cho nhà thầu, góp phần tăng hiệu quả đầu tư và lợi ích kinh tế cho đất nước.

Thiết nghĩ, đấu thầu là góp phần nâng cao hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước về đầu tư và xây dựng, quản lý và sử dụng vốn một cách có hiệu quả hạn chế và loại trừ được các tình trạng như thất thoát lãng phí vốn đầu tư, đặc biệt là vốn ngân sách, các hiện tượng tiêu cực khác phát sinh trong xây dựng cơ bản. Nó tạo lên sức cạnh tranh mới và lành mạnh trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế hàng hoá trong ngành cũng như trong nền kinh tế quốc dân. Vì những lợi ích trên nên việc thực hiện công tác đấu thầu là một đòi hỏi tất yếu. Nhưng đâu đó vẫn còn những “lỗ hổng” về pháp lý tạo điều kiện cho chủ đầu tư và những “nhà thầu ruột” móc ngoặc với nhau gây thất thoát nguồn ngân sách của Nhà nước. Các cơ quan quản lý sớm vào cuộc để xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm để có tính răn đe, tránh tạo tiền lệ xấu cũng như soạn thảo bộ luật chặt chẽ hơn.

Theo quy định tại Luật Đấu thầu năm 2013 và Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đấu thầu về lựa chọn nhà thầu thì hành vi thông thầu bị xử lý như sau:

Hủy thầu và cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 năm đến 5 năm. Thẩm quyền hủy thầu, cấm tham gia hoạt động đấu thầu thuộc bên mời thầu và việc cấm này có giá trị trong phạm vi quản lý của bên mời thầu.

Ngoài các hình thức xử lý trên, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm mà còn có thể bị xử lý hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự và bồi thường thiệt hại (nếu có) theo quy định của pháp luật.

Theo Đức Lâm/ Reatimes

Link nguồn: https://reatimes.vn/nhieu-du-an-dau-thau-bi-to-gian-lan-1600827810889.html