Sacombank, HDBank đã chạm đích xử lý nợ xấu hậu M&A

Đẩy mạnh xử lý nợ xấu, về đích tái cơ cấu

HDBank vừa công bố kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm với lợi nhuận trước thuế đạt 8.016 tỷ đồng, tăng 31,7% so với cùng kỳ và hoàn thành 82% kế hoạch năm. Tỉ lệ an toàn vốn đạt 15,3%, cao gần gấp hai lần so với yêu cầu tối thiểu 8%.

Tại thời điểm 30-9, tổng nguồn vốn đạt trên 353 nghìn tỷ đồng, trong đó tiền gửi từ khách hàng tăng 13,4% so với 31-12-2021 và gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng tiền gửi toàn ngành. Dư nợ tín dụng đạt xấp xỉ 252 nghìn tỷ đồng, tăng 18,1%. Nợ xấu riêng lẻ chỉ ở mức 1,1%.

Danh mục tín dụng hướng tới các lĩnh vực ưu tiên, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế như nông nghiệp nông thôn, sản xuất chế biến, tài trợ chuỗi cung ứng, hộ gia đình tiểu thương, năng lượng tái tạo.

Mảng bán lẻ và tài chính tiêu dùng cho thấy sức bật mạnh mẽ hậu đại dịch. Sau 9 tháng, số lượng khách hàng tăng hơn 1,5 triệu, đạt 14 triệu khách hàng. Tiền gửi khách hàng cá nhân vượt 123 nghìn tỉ đồng, tăng 27,2% so với 31-12-2021.

Dư nợ khách hàng cá nhân cũng tăng 27% so với đầu năm và tiếp tục chiếm tỉ trọng lớn nhất trong danh mục, khẳng định vị thế của HDBank trong top ngân hàng bán lẻ dẫn đầu.

Tăng trưởng cho vay tiêu dùng tại HD SAISON đạt 25%, phù hợp chỉ tiêu ngân hàng nhà nước giao. Mới đây, công ty đã ký kết cùng Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam triển khai gói tín dụng ưu đãi 10.000 tỷ đồng dành cho người lao động trong các khu công nghiệp, nhà máy trên cả nước.

Còn tại ngân hàng Sacombank, tính đến hết quý III/2022, nhà băng này tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định với tổng tài sản  đạt gần 564.200 tỷ đồng, tăng 8,3%; tổng huy động đạt 502.535 tỷ đồng, tăng 8,2%; dư nợ tín dụng đạt hơn 421.000 tỷ đồng, tăng 8,4% so với đầu năm; tỷ lệ nợ xấu 0,86%. Lợi nhuận trước thuế đạt 4.440 tỷ đồng, hoàn thành 84,1% kế hoạch, trong đó tỷ trọng thu ngoài lãi chiếm 39,4%. Để đạt được kết quả tăng trưởng trong những năm qua, Sacombank đã rất nỗ lực xử lý tồn đọng trong thời kỳ hậu sáp nhập.

Bà Nguyễn Đức Thạch Diễm, Phó chủ tịch thường trực HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Sacombank cho biết, Đề án cho phép Sacombank tái cấu trúc trong 10 năm, nhưng chỉ sau hơn 5 năm, khoảng cách đến vạch đích đã không còn xa. “Từ năm 1997 đến nay, chúng tôi đã thu hồi và xử lý được gần 76.000 tỷ đồng nợ xấu và tài sản tồn đọng, đưa tỷ lệ nợ xấu nội bảng giảm còn 0,86% vào cuối tháng 9/2022. Đó là nỗ lực rất lớn của ban điều hành cũng như sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Chính phủ. Với tốc độ này, dự kiến năm 2023, chúng tôi sẽ hoàn thành tái cấu trúc”.

Theo tìm hiểu, trước đó, Sacombank thực hiện sáp nhập với Ngân hàng Phương Nam vào năm 2015, trở thành ngân hàng lớn thứ 5 trong hệ thống, nhưng chất lượng tài sản lúc đó xuống dốc mạnh. Tổng dư nợ xấu và tài sản tồn đọng năm 2016 lên gần 97.000 tỷ đồng.

Trong 5 năm qua, lãnh đạo Sacombank xử lý nợ xấu khá quyết liệt và năm 2021 đánh dấu cột mốc quan trọng, ghi nhận kết quả khả quan triển khai Đề án Tái cơ cấu sau sáp nhập. Theo nguồn tin từ báo đầu tư cho biết, lũy kế 5 năm qua (2017 - 2021), Sacombank đã thu hồi và xử lý được gần 72.000 tỷ đồng nợ xấu và tài sản tồn đọng, trong đó hơn 58.300 tỷ đồng là các khoản thuộc Đề án, đạt gần 68% kế hoạch tổng thể. Nhờ đó, quy mô lãi khoanh giảm 73,7%, tỷ trọng tài sản tồn đọng giảm từ 29,3% xuống còn 8%, tỷ lệ nợ xấu nội bảng giảm từ 6,81% xuống 1,47 % so với thời điểm cuối năm 2016.

Nhà băng này cũng đã trích 8.260 tỷ đồng chi phí dự phòng rủi ro và xử lý tài sản tồn đọng thuộc Đề án đến cuối năm 2021, từ đó mức lũy kế tăng lên 20.287 tỷ đồng, đạt 87,5% kế hoạch tổng thể của Đề án.

Nhiều nhà băng gặp khó khăn

Bên cạnh những nhà băng xử lý rất tốt nợ xấu thì cũng có những đơn vị còn gặp nhiều khó khăn. Đơn cử như tại ngân hàng SCB sau gần 10 năm hợp nhất 3 ngân hàng (SCB, Đệ Nhất, Tín Nghĩa) và đang trong giai đoạn hai của Đề án Tái cơ cấu, song nhà băng này lại rơi vào tình trạng bị kiểm soát đặc biệt vào giữa tháng 10/2022.

Trước đó, SCB công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2022 với lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm đạt 718 tỷ đồng, tăng gần 50% so với cùng kỳ năm 2021. Số dư nợ xấu sau 6 tháng của Ngân hàng giảm 4%, còn hơn 3.800 tỷ đồng, đưa tỷ lệ nợ xấu giảm từ 1,1% cuối năm trước về 0,98%. Nhưng SCB còn hơn 58.678 tỷ đồng nợ xấu tại VAMC, trong đó đã trích lập dự phòng được 14.798 tỷ đồng.

Về chất lượng tài sản, tính đến 30/6, tổng tài sản của SCB đã tăng 8,3% so với cuối năm trước, lên mức 761.178 tỷ đồng. Trong đó cho vay khách hàng tăng 8,1% đạt 389.792 tỷ đồng. Số dư tiền gửi khách hàng tăng 16,1% đạt 594.630 tỷ đồng. Nợ xấu sau 6 tháng của ngân hàng giảm 4% còn hơn 3.800 tỷ đồng, đưa tỷ lệ nợ xấu giảm từ 1,1% cuối năm trước về 0,98%.

Phía nhà băng này chưa công bố báo cáo tài chính quý III. Trong năm 2022, SCB còn bị Thanh tra Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán.

Bên cạnh đó, tại ngân hàng BIDV, trong 9 tháng đầu năm nay, lãi trước thuế đạt 17.005 tỷ đồng, tăng 71,7% so với cùng kỳ năm trước, riêng quý III/2022, lợi nhuận tăng gấp 2,7 lần. Tuy nhiên, số dư nợ xấu của ngân hàng này tăng gần 54%, với 18.877 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay của Ngân hàng tăng từ 0,93% lên 1,29%. Trong cơ cấu nhóm nợ, nợ có khả năng mất vốn (nợ nhóm 5) đã tăng gấp đôi so với cuối năm ngoái, lên 12.251 tỷ đồng và chiếm 64,8% tổng số dư nợ xấu của ngân hàng. Ngân hàng này đã tăng trích lập dự phòng rủi ro lên gần 42.000 tỷ đồng, tăng gần 50% so với cùng kỳ.

Trước đó, vào giữa năm 2015, BIDV sáp nhập ngân hàng MHB và cũng phải xử lý khối nợ xấu lớn trong thời kỳ hậu M&A.

Trong khi đó, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank, mã chứng khoán ABB) cũng công bố báo cáo tài chính hợp nhất, với lãi ròng sau thuế chỉ đạt 69 tỷ đồng, giảm 79% so với cùng kỳ năm trước. Dù vậy, tính chung cả ba quý đầu năm nay ngân hàng vẫn còn lãi hơn 1.397 tỉ đồng (+9%).

Nói về sự biến động giảm lợi nhuận trong quý vừa qua, ông Đỗ Lam Điền - phó tổng giám đốc ABB - cho biết, nguyên nhân đến từ việc chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng do trích lập bổ sung dự phòng để mua lại trái phiếu đặc biệt (VAMC), đồng thời thay đổi cách ghi nhận chi phí dự phòng theo thông tư mới. "Việc tăng nguồn dự phòng rủi ro sẽ giúp cho ngân hàng chủ động hơn trong việc xử lý rủi ro trong thời gian tới", ông Lam Điền cho hay.

Thông cáo mới đây của ngân hàng cho biết một số chỉ tiêu kinh doanh của ABBank đến cuối quý 3 chưa đạt như kỳ vọng do tác động mạnh từ thị trường.

Ông Nguyễn Mạnh Quân - quyền tổng giám đốc ABBank - đánh giá, trong quý vừa qua ngành ngân hàng chịu áp lực, lợi nhuận biên (NIM) có xu hướng giảm do lãi suất đầu vào có xu hướng tăng, cũng như khả năng đối mặt với tình trạng nợ xấu gia tăng vào cuối năm nay.

Trong những năm qua, các ngân hàng cũng đã đẩy mạnh phát mãi tài sản đảm bảo để thu hồi nợ, song do tác động của đại dịch Covid-19, bất động sản khó khăn, nên đã phần nào ảnh hưởng đến tiến trình tái cơ cấu của một số nhà băng. Dự báo trong thời gian tới, làn sóng M&A lĩnh vực tài chính - ngân hàng được dự báo còn sôi động hơn nữa. Bài toán xử lý nợ xấu đặt ra cho các ngân hàng tương đối khó khi tiếp nhận các nhà băng nhỏ lẻ, nhiều nợ xấu.