Bất động sản huy động vốn rồi 'đắp chiếu', khách hàng ‘lãnh đủ'
Luật Kinh doanh bất động sản đã có những điều khoản quy định chặt chẽ nhằm bảo đảm cho khách hàng khi mua bất kỳ một dự án BĐS nào đều nắm được tình trạng pháp lý. Tuy vậy, chủ đầu tư và các đơn vị môi giới thay vì công khai lại tìm cách che dấu, trong khi đó khách hàng lại chủ quan dẫn tới những tranh chấp kiện tụng không đáng có về sau.
Nhiều năm qua, đã có nhiều vụ việc tranh chấp, khiếu kiện của người dân liên quan đến các dự án bất động sản trên địa bàn TP.HCM khi chưa đủ điều kiện kinh doanh nhưng đã lách luật để huy động vốn dưới nhiều hình thức khiến nhà chức trách phải liên tục kiểm tra, xử lý.
Trong văn bản báo cáo gửi UBND TP.HCM, Sở Xây dựng TP.HCM khẳng định, khi chủ đầu tư muốn bán, cho thuê, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai phải thực hiện theo Khoản 2, Điều 55 Luật Kinh doanh bất động sản, là trước khi bán phải có văn bản thông báo cho Sở Xây dựng về việc nhà ở đủ điều kiện bán.
Theo đó, chủ đầu tư dự án bất động sản khi muốn bán nhà ở hình thành trong tương lai phải có hồ sơ gồm quyền sử dụng đất, hồ sơ dự án, thiết kế được cấp có thẩm quyền phê duyệt, giấy tờ nghiệm thu việc hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương ứng theo tiến độ dự án; nếu là nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp thì phải có biên bản nghiệm thu đã hoàn thành xong phần móng. Ngoài ra, hợp đồng mua bán bất động sản hình thành trong tương lai phải đăng ký hợp đồng mẫu.
Dù quy định đã có nhưng các chủ đầu tư hiện nay đều chỉ tập trung vào quảng cáo về dự án, rất ít khi các chủ đầu tư đăng những thông tin về tình trạng pháp lý mà dự án mình có như giấy phép xây dựng, tiền sử dụng đất, quy hoạch 1/500, giấy phép đủ điều kiện mở bán... để khách hàng có thể tìm hiểu.
Khi các chủ đầu tư không minh bạch, thì các cơ quan chức năng cũng gần như bất lực hoặc chậm trễ công khai thông tin, điều này khiến khách hàng “sập bẫy” nhiều dự án dẫn tới kiện tụng tranh chấp.
Điển hình trong số này phải kể đến dự án Rome Diamond Lotus (tọa lạc tại số 50 Đại lộ Mai Chí Thọ, thuộc phường An Phú, TP. Thủ Đức) do Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Phúc Khang (Phúc Khang Corporation) làm chủ đầu tư. Thời điểm năm 2018, dự án Rome Diamond Lotus được Phúc Khang Corporation ví như thành Rome ở Việt Nam, nổi đình nổi đám, thông tin tràn ngập các trang web, mạng xã hội, và những cuộc hội thảo… Tuy nhiên, sau nhiều lần mở bán và thu hàng chục tỉ đồng từ khách hàng, đến nay Rome Diamond Lotus vẫn chỉ là bãi đất trống, cỏ mọc um tùm.
Theo đó, dự án Rome Diamond Lotus được giới thiệu có tổng diện tích hơn 9.000 m2 trong quy mô toàn khu lên đến gần 17.000 m2, được xây dựng cao 30 tầng nổi, 2 tầm hầm, cung ứng ra thị trường khoảng 700 căn hộ với diện tích dao động từ 51 – 107m2, dự kiến đưa vào sử dụng quý 2/2021.
Tuy nhiên, theo ghi nhận thực tế tại khu vực dự án, nơi đây là một bãi đất trống sơ sài được rào chắn bằng những tấm tôn rỉ sét. Bên trong có hai cần cẩu nhưng không hoạt động cùng vài bãi tập kết đá, cỏ dại bắt đầu mọc nhiều.
Người dân xung quanh cho biết, lâu nay không thấy công trình hoạt động gì, thỉnh thoảng có mấy công nhân ra vào, chủ yếu là trông coi công trình. “Thấy họ quây tôn rào lại mấy năm qua thôi chứ chưa thấy máy móc làm gì cả", người dân ngay cạnh dự án nói.
Một dự án cũng do Phúc Khang phát triển cách đây nhiều năm và đang rơi vào tình trạng “chết lâm sàng” khiến nhiều khách hàng điêu đứng, đó là Diamond Lotus Lake View.
Theo đó, dự án Diamond Lotus Lake View (toạ lạc tại số 96 Lũy Bán Bích, quận Tân Phú, TP.HCM) do Công ty TNHH Bất động sản Ngôi Nhà Xanh – thành viên của Phúc Khang Corporation làm chủ đầu tư. Dự án này được chủ đầu tư mở bán từ tháng 7/2016. Hiện nay, dự án này vẫn nằm im “trơ gan cùng tuế nguyệt”, nhiều khách hàng đua nhau sang tay các hợp đồng đã ký, số khác đã liên hệ với chủ đầu tư yêu cầu hoàn trả toàn bộ số tiền mà khách hàng đã thanh toán cùng với mức lãi suất tương ứng với thời gian mà chủ đầu tư đã “chiếm giữ”.
Trước tình trạng nhiều dự án “bán lúa non”, có dấu hiệu huy động vốn trái phép, chủ đầu tư không đủ năng lực thực hiện dự án, kéo theo tình trạng tranh chấp, gây mất an ninh trật tự, mới đây Phó Chủ tịch TP.HCM Lê Hòa Bình đã chỉ đạo thanh tra để đảm bảo quyền lợi khách hàng.
Trong đó, ông yêu cầu Sở Công Thương phải tổ chức thanh tra, kiểm tra thường xuyên hoặc đột xuất đối với các trường hợp báo chí hoặc người dân phản ánh để kịp thời xử lý theo quy định. Việc này nhằm đảm bảo quyền lợi khách hàng mua bán nhà ở (người tiêu dùng), tránh xảy ra tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM còn yêu cầu, Sở Xây dựng phối hợp với UBND quận, huyện tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực xây dựng, kinh doanh bất động sản. Chỉ đạo này của ông Lê Hòa Bình nhằm chấn chỉnh lại hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản trên địa bàn TP.HCM.