‘Bức tường thuế’ 54% từ Mỹ: Đòn giáng mạnh vào nền kinh tế Trung Quốc

“Gây áp lực rất lớn” lên Trung Quốc

Mức thuế mới 34% do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố vào ngày 2/4 sẽ bổ sung vào mức thuế 20% có hiệu lực vào đầu năm 2025, đánh vào hầu hết hàng hóa trị giá nửa nghìn tỷ USD mà các công ty Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ vào năm 2024.

Theo tuyên bố của Tổng thống Trump tại Vườn Hồng của Nhà Trắng, mức thuế mới sẽ có hiệu lực vào ngày 9/4.

Thuế quan có đi có lại mới này sẽ bổ sung vào một loạt động thái của Mỹ nhằm hạn chế thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc, bao gồm cả các mức thuế hiện hành từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump và được chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden duy trì.

Nhà Trắng cũng thông báo vào ngày 2/4 rằng các lệnh miễn thuế “de minimis”, hiện cho phép các gói hàng có giá trị 800 USD Mỹ trở xuống từ Trung Quốc và Hồng Kông được miễn thuế vào Mỹ, sẽ kết thúc vào ngày 2/5.

Chính sách miễn thuế này đã giúp phát triển các thị trường trực tuyến của Shein và Temu của PDD Holdings, nơi vận chuyển hàng hóa trực tiếp đến người mua sắm tại Mỹ từ các nhà máy ở Trung Quốc.

Theo cách tính của các chuyên gia, nếu cộng thêm thông báo áp thuế 34% ngày 2/4 vào mức thuế trung bình 13% mà Trung Quốc phải đối mặt trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, và mức tăng 20% mà ông đã áp dụng kể từ ngày 20/1, thì mức thuế trung bình ước tính là 67%.

Ước tính vào năm 2024, tăng trưởng GDP của Trung Quốc có thể giảm 2 điểm phần trăm nếu mức thuế quan là 60%. Một mô phỏng của Bloomberg Economics cho thấy thương mại giữa các nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ giảm xuống mức gần như bằng 0 với mức thuế quan cao như vậy.

Trung Quốc đã trả đũa các mức thuế trước đó bằng cách đánh thuế vào các sản phẩm của Mỹ. Nước này cũng đã hạn chế xuất khẩu các khoáng sản quan trọng và nhắm mục tiêu vào các công ty Mỹ khác để điều tra, các bước mà nước này có thể thực hiện để đáp trả các động thái mới nhất của Tổng thống Trump.

Ông Martin Chorzempa, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson ở Washington, cho biết: "Những mức thuế quan này sẽ gây áp lực rất lớn lên Trung Quốc".

Ông nói thêm: "Sự trả đũa của Trung Quốc đối với hai vòng gần đây nhất tương đối nhẹ nhàng, nhưng hành động ngày hôm nay có thể làm cứng rắn quan điểm ở Bắc Kinh và dẫn đến leo thang nghiêm trọng hơn nhiều so với thuế quan".

Tình trạng dư cung trở nên trầm trọng hơn

Hãng thông tấn Tân Hoa Xã của Trung Quốc đã đăng tải một bài bình luận chỉ trích chiến dịch áp thuế của ông Trump, gọi đó là "hành động bắt nạt tự chuốc lấy thất bại".

Tân Hoa Xã cho biết: "Bằng cách biến thương mại thành một trò chơi trả đũa quá đơn giản, Washington đang phá hủy một hệ thống thương mại toàn cầu dựa trên hiệu quả, chuyên môn hóa và lợi ích chung, đồng thời gây tổn hại cho cả nền kinh tế Mỹ và nền kinh tế toàn cầu nói chung".

Những hành động này của Mỹ có thể thúc đẩy Bắc Kinh tăng cường kích thích nền kinh tế trong nước. Nền kinh tế Trung Quốc đã phải vật lộn với tình trạng dư cung đang đẩy giá xuống. Vấn đề đó có thể sẽ trở nên trầm trọng hơn do xuất khẩu giảm do thuế quan.

Các nhà kinh tế dự đoán Ngân hàng Trung ương Trung Quốc sẽ giảm lượng tiền mặt mà các ngân hàng phải dự trữ trong quý này, điều này sẽ cho phép họ cho các hộ gia đình và công ty vay nhiều tiền hơn.

Tiêu dùng của Trung Quốc đã cho thấy dấu hiệu phục hồi nhờ sáng kiến ​​của chính phủ nhằm trợ cấp cho việc mua ô tô và đồ gia dụng. Nhưng lạm phát tiêu dùng đã giảm nhiều hơn dự báo vào đầu năm nay và kỳ vọng về hoạt động kinh doanh trong tương lai của ngành sản xuất đã suy yếu trong tháng thứ hai vào tháng 3 xuống mức thấp nhất vào năm 2025.

Căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đã trở nên tồi tệ hơn kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1. Tổng thống Mỹ vẫn chưa điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc của mình sau hơn hai tháng nhậm chức. Họ cũng đang bế tắc về vai trò bị cáo buộc của Trung Quốc trong việc đưa fentanyl vào Mỹ, mà ông Trump đã trích dẫn là lý do cho mức thuế quan 20% được áp dụng vào đầu năm nay.

Xung đột kinh tế giữa hai chính phủ đã lan sang các công ty tư nhân ở cả hai nước. Các quan chức Trung Quốc đã phản đối nỗ lực của Walmart nhằm gây sức ép buộc các nhà cung cấp Trung Quốc giảm giá để bù đắp cho mức thuế của Tổng thống Trump. "Ông trùm" Hồng Kông Lý Gia Thành đã thu hút sự tức giận của Bắc Kinh khi đồng ý bán các cảng của công ty mình ở Panama để xoa dịu nhà lãnh đạo Mỹ.

Tổng thống Trump tuyên bố mức thuế quan mới của mình là một cách công bằng để đối phó với các rào cản mà các quốc gia khác áp dụng đối với các công ty và hàng hóa của Mỹ.

Mức thuế chung 34% mới chỉ bằng một nửa mức thuế mà ông Trump coi là thuế quan mà Trung Quốc áp dụng đối với Mỹ, bao gồm cả tác động của các rào cản thương mại khác và cáo buộc thao túng tiền tệ.

Chính quyền Tổng thống Trump cũng cáo buộc Trung Quốc dựng lên các rào cản phi thuế quan gây bất lợi cho hàng xuất khẩu và các công ty của Mỹ, theo những khiếu nại được nêu trong báo cáo thường niên do cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ công bố tuần này.