Cà Phê Gia Lai: Kinh doanh thua lỗ, sai phạm gây thiệt hại hàng chục tỷ

Cà phê Gia Lai liên tục thua lỗ

Theo báo cáo kết quả kinh doanh đến quý IV/2024 của Công ty cổ phần Cà phê Cà phê Gia Lai (FGL: UPCoM) ghi nhận, năm 2024, tổng doanh thu thuần đạt 15,8 tỷ đồng, tăng 40% so với năm 2023. Giá vốn bán hàng ở mức 9,2 tỷ đồng, giảm 20%, nguyên nhân của yếu là do diện tích cà phê đã phá dỡ để tái canh tác dẫn đến chi phí khấu hao tài sản cố định vườn cây lâu năm cũng giảm theo.

Trong quý, chi phí tài chính; chi phí bán hàng đều giảm lần lượt là 11% và 66% xuống còn 6,6 tỷ đồng và 6,9 triệu đồng. Riêng chi phí quản lý doanh nghiệp tăng cao gấp 2 lần lên hơn 10 tỷ đồng so với năm 2023.

Khấu trừ chi phí, Cà phê Gia Lai báo lỗ sau thuế và trước thuế là 18,3 tỷ đồng, trong khi đó năm 2023 Cà phê Gia Lai cũng báo lỗ 12,4 tỷ đồng.

Năm 2024, Cà phê Gia Lai đặt mục tiêu tổng doanh thu 14,8 tỷ đồng và lợi nhuận lỗ 5,8 tỷ đồng. Như vậy, Cà phê Gia Lai đã vượt kế doanh thu, còn về kế hoạch lợi nhuận doanh nghiệp còn cách rất xa.

Nhìn qua biểu đồ trên, có thể thấy từ giai đoạn năm 2018 - 2020 doanh thu của Cà phê Gia Lai không có sự đồng đều, cao nhất là vào năm 2019 khi đạt 45,5 tỷ đồng và từ đó trở đi doanh thu đã “lao dốc” xuống mức 11,3 tỷ đồng ở năm 2023.

Về lợi nhuận, giai đoạn này chỉ có năm 2018 Cà phê Gia Lai có lãi 1,3 tỷ đồng và năm 2021 có lãi hơn 400 triệu đồng. Những năm còn lại, lợi nhuận đưa về của doanh nghiệp luôn là con số âm.

Về tình hình tài chính của công ty tại ngày 31/12/2024, tổng tài sản của Cà phê Gia Lai ở mức 117,8 tỷ đồng, giảm 16% so với đầu kỳ. Cụ thể, khoản phải thu từ công ty Cổ phần Năng lượng Nghĩa Hưng ghi nhận giảm từ 7,9 tỷ đồng tại đầu kỳ xuống còn 4,8 tỷ, tương đương giảm 38%.

Đáng chú ý, tiền gửi ngân hàng của Cà phê Gia Lai tăng lên 3,7 tỷ đồng, trong khi vào hồi đầu năm danh mục này chỉ có hơn 403 triệu đồng.

Về cổ phiếu FGL của Công ty cổ phần Cà phê Gia Lai hiện bị duy trì diện cảnh báo do báo cáo tài chính năm bị tổ chức kiểm toán đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ từ 3 năm liên tiếp trở lên.

Sai phạm cổ phần hóa gây thất thoát hơn 26 tỷ đồng

Tháng 10/2024 vừa qua, Thanh tra tỉnh Gia Lai vừa có báo cáo kết quả kiểm tra, rà soát quá trình cổ phần hóa của Công ty TNHH MTV Cà phê Gia Lai.

Căn cứ các quy định, Thanh tra tỉnh chỉ rõ, trình tự, thủ tục thực hiện quyết toán cổ phần hóa và điều chỉnh phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp kéo dài hơn từ tháng 9/2018 đến tháng 5/2024 là không đúng thời gian quy định, dẫn đến việc thực hiện các bước về chuyển giao công ty, các thủ tục về đất đai chưa đúng trình tự theo pháp luật về cổ phần hóa.

Đặc biệt, việc xác định sai giá trị phần vốn nhà nước đối với vườn cây của Công ty Cà phê Gia Lai dẫn đến xác định sai giá trị doanh nghiệp gây thất thoát ngân sách.

Cụ thể, ngày 2/12/2017, công ty có văn bản số 73 gửi Sở NN&PTNT về việc xin thẩm định, phê duyệt hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp để thực hiện cổ phần hóa. Từ đây, trên cơ sở báo cáo của công ty và Công ty Cổ phần Thẩm định giá Đông Á, từ ngày 19-20/12/2017 Sở NN&PTNT tỉnh kiểm tra vườn cây tại các vị trí đất đưa vào cổ phần hóa.

Đến ngày 22/12/2017, Sở NN&PTNT có văn bản thông báo kết quả thẩm định chất lượng vườn cây cà phê và giá trị vườn cây của công ty, xác định giá trị vườn cây đơn vị tư vấn tính là 92,4 tỷ đồng, nhưng kết quả thẩm định của Sở NN&PTNT tỉnh là 99,9 tỷ đồng (chênh lệch 7,5 tỷ đồng).

Căn cứ bảng tính giá trị vườn cây trong hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp, Thanh tra tỉnh tạm tính lại tỷ lệ 100% giá trị vườn cây là 126,8 tỷ đồng. Bởi vậy, việc xác định giá trị vườn cây sai quy định để đưa vào xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa làm thất thoát vốn nhà nước 26,8 tỷ đồng.

Đặc biệt, Thanh tra tỉnh còn chỉ rõ, việc công ty không kiểm kê, đánh giá tài sản là cây đai rừng, cây chắn gió, không đưa số cây này vào xác định giá trị doanh nghiệp dẫn đến thất thoát tài sản của nhà nước.

Ai đang sở hữu Cà Phê Gia Lai?

Theo tìm hiểu, trước đây Công ty cổ phần Cà phê Gia Lai trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai - Kon Tum thành lập ngày 24/10/1985. Năm 2010, chuyển đổi thành Công ty TNHH MTV Cà phê Gia Lai. Đến năm 2018, doanh nghiệp được cổ phần hoá theo Quyết định số 142/QĐ-UBND của UBND tỉnh Gia Lai. Lĩnh vực kinh doanh của công ty là thương mại và sản xuất nông nghiệp.

Tại ngày 31/12/2024, Cà phê Gia Lai có vốn điều lệ hơn 146,7 tỷ đồng và có 5 cổ đông lớn gồm: Công ty cổ phần Đầu tư Legend HighLand (Đầu tư Legend HighLand) nắm 23,85%; Công ty cổ phần Năng lượng Nghĩa Hưng nắm 23,09%; Lê Thị Thu Vân nắm 19,60%; Trịnh Quang Hưng nắm 19,44% (Chủ tịch HĐQT Cà phê Gia Lai); Trịnh Quang Vinh nắm 10,48%.

Về phía Công ty cổ phần Đầu tư Legend HighLand được thành lập 24/11/2021, có địa chỉ tại thị trấn Phú Hòa, huyện Chư Păh, Gia Lai. Ngành nghề kinh doanh chính là kinh doanh bất động sản. Đầu tư Legend HighLand có vốn điều lệ ban đầu 50 tỷ đồng, cơ cấu cổ đông gồm: Nguyễn Thị Vân góp 37,5 tỷ (75%); Lê Thị Nhật Thảo góp 7,5 tỷ (15%); Phùng Ngọc Kim góp 2,5 tỷ (5%). Doanh nghiệp do bà Nguyễn Thị Thu Vân làm Chủ tịch HĐQT.

Đáng chú ý, ngoài là cổ đông của Công ty Cà Phê Tây và Đầu tư Legend HighLand, bà Vân còn đại diện ở 2 Công ty khác là Công ty TNHH cho thuê Lưu trú Nguyễn Thị Vân và Công ty TNHH Song Long Châu (hai doanh nghiệp này hiện đã ngừng hoạt động).

Còn về phía Công ty cổ phần Năng lượng Nghĩa Hưng thành lập ngày 2/6/2020 có địa chỉ tại xã Ia Bă, huyện Ia Grai, Gia Lai. Ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất điện. Doanh nghiệp có vốn điều lệ ban đầu 8 tỷ đồng, cơ cấu cổ đông gồm: Lê Xuân Đỉnh góp 7,2 tỷ đồng; Phạm Văn Cường góp 560 triệu đồng (7%); Lê Thị Nhật Thảo góp 240 triệu đồng (3%). Doanh nghiệp do ông Lê Xuân Đỉnh làm Chủ tịch HĐQT.