Chuyên gia chỉ cách đầu tư chứng khoán trong thời kỳ khó

Thị trường xấu vẫn có cổ phiếu tốt

Chia sẻ về cách đầu tư trong thời kỳ thị trường khó khăn, ông Đào Minh Châu, Phó Giám đốc Phân tích cổ phiếu SSI Research cho biết, về cơ cấu danh mục, khi chúng ta đầu tư thì cần xác định chúng ta là nhà đầu tư như thế nào. Ví dụ như định giá về cổ phiếu, mức chiết khấu thế nào là đủ lớn, yêu cầu lợi nhuận ra sao…

“Nếu là một nhà đầu tư ngắn hạn, chúng ta phải nhìn vào xu thế thị trường. Như giai đoạn trước thị trường tăng mạnh, nhà đầu tư hoàn toàn có thể để một danh mục 100% cổ phiếu, khi xác định thị trường sideway thì chúng ta có thể giảm tỷ trọng cổ phiếu hoặc không đầu tư margin, nếu thị trường xuống thì lại càng phải giảm tỷ trọng hơn nữa”, đại diện SSI chia sẻ.

Cũng theo ông Đào Minh Châu, một điều quan trọng nữa là chúng ta mua cổ phiếu vì lý do gì thì chúng ta phải bán vì lý do đấy. Nếu mua vì đồ thị giá đang đẹp (break cản) thì khi đồ thị giá không đúng theo xu hướng kỳ vọng (phá hỗ trợ) nữa thì chúng ta cần phải bán.

Nếu mua vì yếu tố cơ bản ví dụ như cổ phiếu được hưởng lợi nhờ ngành hoặc lợi nhuận tăng trưởng cao 20-30% thì khi không còn tăng trưởng lợi nhuận nữa hoặc yếu tố hỗ trợ không còn nữa thì chúng ta bán.

Trong giai đoạn này công tác quản trị rủi ro cần được ưu tiên. Những khoản lỗ mà cắt càng nhanh thì càng dễ dàng hơn và càng dễ gỡ gạc lại hơn. Nếu xác định lý do mua cổ phiếu bị sai thì nên ưu tiên công tác quản trị rủi ro càng sớm càng tốt.

Cùng chia sẻ về vấn đề này, ông Huỳnh Minh Tuấn, Nhà sáng lập CTCP FIDT cho biết, tôi xin chia sẻ theo cơ cấu danh mục và cơ cấu hành vi. Đầu tiên, nếu nhà đầu tư đang lỗ 60-70% thì thậm chí đợi một chu kỳ tăng giá tiếp theo cũng chưa chắc về vốn. Trường hợp nhà đầu tư đang dùng đòn bẩy thì nên hạ margin để đưa danh mục về trạng thái không bị công ty chứng khoán ép bán (force sell) nữa”.

Cũng theo ông Tuấn, nếu còn trẻ dưới 30 tuổi, chúng ta nên nâng cao hiệu suất công việc của bản thân, đẩy mạnh thu nhập chính để bù đắp cho khoản lỗ của danh mục, không nên phát sinh tâm lý vội vàng gỡ lại số tiền đã lỗ. Vì khi vội vàng, bạn càng có rủi ro thua lỗ nặng hơn. Nhà đầu tư cần chấp nhận rằng chúng ta thất bại ở giai đoạn đầu tư này.

“Chúng ta rút bài học sau đó vào chờ chu kỳ mới, chờ sự bùng nổ trở lại của nền kinh tế chứng khoán và làm lại. Trong 20 năm tôi làm trong lĩnh vực chứng khoán, tôi đã chứng kiến được ba con sóng lớn. Trong những con sóng đó việc nhà đầu tư x5 x10 tài khoản là điều bình thường”, ông Huỳnh Anh Tuấn nhấn mạnh

TS Đinh Thế Hiển, Chuyên gia kinh tế cho biết, các quỹ đầu tư chọn danh mục dựa trên một bộ phương trình, sau đó chọn ra ví dụ 5 trên 10 cổ phiếu đáp ứng những phương trình đó và tương ứng số vốn họ có thể đầu tư.

Khi gặp vấn đề cơ cấu, các quỹ chạy lại phương trình đó để đánh giá các cổ phiếu nào không còn đạt điểm cao thì được đẩy ra và đưa cổ phiếu khác đạt điểm vào.

Theo ông Hiển, khi thị trường tốt thường chúng ta giữ 10% tiền mặt. Nếu thị trường dự báo xấu có thể duy trì 30% tiền mặt phòng thủ, bởi thị trường xấu nhưng vẫn sẽ có những cổ phiếu tốt. Nếu nhà đầu tư “đu đỉnh” thì hãy cứ bình tĩnh, bởi thực tế là khó có ngành nào kiếm tiền nhanh như chứng khoán. Chúng ta có thể tích lũy thêm từ thu nhập chính và chờ cơ hội tốt hơn.

Nên chọn cổ phiếu tiềm lực tốt

Trả lời câu hỏi thời gian tới,  ngành bán lẻ, xây dựng, ngân hàng có hấp dẫn không?  ông Đào Minh Châu cho biết, về ngành xây dựng, nhà đầu tư lưu ý ngành này ngoài hưởng lợi về đầu tư công cũng phụ thuộc rất nhiều vào ngành bất động sản.

Bất động sản thời gian tới sẽ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như lãi suất tăng khiến thanh khoản sụt giảm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp khó khăn đi kèm với lượng trái phiếu đáo hạn lớn trong hai năm tới. Do đó, nhà đầu tư cần phải lựa chọn doanh nghiệp xây dựng nào ít liên quan tới thị trường bất động sản hơn, tập trung vào đầu tư công.

Với lợi nhuận ngành ngân hàng, SSI Research ước tính vẫn duy trì được tăng trưởng năm nay và năm sau. Tuy nhiên, trong bối cảnh lãi suất tăng ảnh hưởng tới NIM của ngân hàng, tốc độ tăng trường tín dụng, và ngành ngân hàng cũng cần theo dõi sát tình hình nợ xấu.

Theo ông Huỳnh Minh Tuấn, trên thị trường, nhiều doanh nghiệp xây dựng có lợi nhuận thấp. Nếu theo trend, nhà đầu tư cần lựa chọn mã an toàn, nợ ít, có năng lực đàm phán dự án lớn. Mảng ngân hàng vẫn duy trì được tăng trưởng lợi nhuận năm sau khoảng 15%.

Nếu đầu tư vào ngân hàng thì tỷ lệ P/B nên quanh 1, lựa ra ngân hàng có NIM tốt, có hệ sinh thái khách hàng, đang chuyển đổi số. Sau hơn nữa thì NĐT cần xem hệ số hoạt động, trích lập dự phòng, độ bao phủ nợ xấu. 

“Chúng ta bàn về cái mới, xu thế đầu tư mới nhưng thực tế trong chứng khoán việc cắt lỗ là điều rất khó, ví dụ mua cổ phiếu bất động sản giảm 50% nhưng mình nhìn ra quỹ đất của doanh nghiệp vẫn còn, tiềm năng phát triển có, vậy nhà đầu tư có cắt lỗ được để sang những cổ phiếu mới không?”, ông Tuấn nói.

Còn về nhóm bán lẻ, nhà đầu tư hay đầu tư theo trend, nhóm này biên lợi nhuận gộp rất thấp, nên lựa ra những doanh nghiệp có chất xúc tác riêng (ví dụ mở ra ngành có sức hấp dẫn). Nhà đầu tư cần có chiết khấu rẻ hơn cho nhóm bán lẻ.