Đánh thức những miền đất: Vũng Tàu, từ đô thị nghỉ dưỡng đến trung tâm kinh tế biển

Bờ biển Vũng Tàu là sự chuyển tiếp của thiên nhiên từ cấu trúc bờ biển Nam Trung Bộ (có cồn cát cao và rất rộng làm ranh giới giữa biển và đất liền) và bờ biển Nam Bộ (sình lầy, rừng ngập mặn làm ranh giới giữa biển và đồng bằng).

Vì vậy, bờ biển Vũng Tàu có cấu trúc hình thái đơn giản, mức độ chia cắt bề mặt nhỏ và rất đẹp vì có những dải cát trắng viền quanh, thuận lợi phát triển các dịch vụ du lịch, tắm biển, nghỉ dưỡng.

Bờ Đông và bờ Tây cuối bán đảo là Bãi Trước và Bãi Sau, cấu trúc theo dạng cánh cung. Hai đầu bãi là núi đá, tạo nên sự phong phủ và kỳ thú hiếm có. Rất ít nơi có nhiều bãi tắm tập trung như thành phố Vũng Tàu. Đó là Bãi Trước, Bãi Sau, Bãi Dâu, Bãi Dứa, Bãi Nghinh Phong, Bãi Chí Linh...

Trên bờ là đại lộ ôm vòng theo bờ biển uốn quanh sườn núi và đi qua hầu hết các di tích danh thắng nổi tiếng nhất của thành phố. Con đường di tích danh thắng này đã làm nên nét riêng, rất duyên với dấu tích di sản văn hóa truyền thống giữa lòng thành phố hiện đại, càng làm cho Vũng Tàu một sức hấp dẫn đặc biệt, mà không phải thành phố biển nào cũng có.

Chính bởi tiềm năng ẩn dấu đó mà ngay từ sớm (cách nay hơn 200 năm), Vũng Tàu đã được 4 giới chức Pháp thời đó xem là một đô thị nghỉ dưỡng nổi tiếng, một thành phố biển du lịch đầu tiên ở phía Nam.

Vũng Tàu không chỉ có những danh thắng đẹp, núi non hùng vĩ, sơn thủy hữu tình, có những di sản văn hóa là dấu tích một thời về lịch sử khai mở đất của tiền nhân và quá trình người dân kiến tạo văn hóa truyền thống mang dấu ấn biển rất riêng... thì nơi đây còn là chứng nhân, lưu giữ nhiều dấu tích về một thời oanh liệt, yêu nước nồng nàn của quân và dân Vũng Tàu trong hai cuộc kháng chiến của dân tộc, như các di tích: hệ thống trận địa pháo cổ trên Núi Lớn và Núi Nhỏ, di tích nhà má Tám Nhung, di tích nhà Cao Cẳng 18 Lê Lợi, di tích Đồn nhà máy nước...

Bên cạnh những di tích lịch sử cách mạng, Vũng Tàu còn là mảnh đất tập trung với mật độ dày đặc, phong phú các dạng thức di tích và danh thắng, cho thấy bề dày lịch sử, văn hóa của vùng đất xưa.

Đó là những di tích lịch sử văn hóa (đình thần Thắng Tam, đình thần Thắng Nhất, Thắng Nhì, Miếu bà Ngũ Bang...); di tích về các dạng thức tín ngưỡng tôn giáo và dân gian truyền thống (Niết Bàn Tịnh Xá, Thích Ca Phật Đài, Nhà Lớn Long Sơn (đạo Ông Trần)...); đến những di tích là các công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo mang phong cách phương Tây (kiến trúc nghệ thuật Bạch Dinh, kiến trúc nghệ thuật Tượng Chúa Kitô trên Núi Nhỏ...) đã làm nên linh hồn cho thành phố biển Vũng Tàu, có sự kết hợp hài hòa của truyền thống và hiện đại.

Bên cạnh đó, những đình chùa miếu mạo ở Vũng Tàu - mảnh đất vừa có núi rừng vừa có biển lại nổi tiếng linh thiêng, với các nghi thức và lễ hội dân gian đình làng của cư dân nông nghiệp, hay các nghi thức dân gian trong các lễ hội cầu ngư của ngư dân rộn ràng và náo nức... trở thành điểm du lịch hành hương cho khách thập phương.

Bà Rịa – Vũng Tàu đang tăng tốc để trở thành một trung tâm kinh tế biển, công nghiệp, logistics và du lịch hàng đầu Việt Nam, với nhịp độ tăng trưởng mạnh mẽ, đầu tư liên tục và chiến lược phát triển bền vững.