Dự án tỷ USD khởi động lộ trình đưa Khánh Hòa lên TP trực thuộc TW

Phát triển đô thị biển gắn với du lịch

PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, Chuyên gia trong lĩnh vực biển và hải đảo Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Thủy sản Việt Nam cho rằng, việc sáp nhập Ninh Thuận vào Khánh Hòa đã mở rộng không gian phát triển, nhân lên lợi thế về tài nguyên, địa chính trị và địa chiến lược của khu vực. Đây là nền tảng quý giá cho phát triển kinh tế biển, từ khai thác dầu khí, dịch vụ hàng hải đến du lịch và kinh tế bảo tồn.

Theo ông, Khánh Hòa có nhiều tiềm năng bảo tồn biển nhưng hoạt động bảo tồn còn hạn chế. Muốn hướng tới nền kinh tế xanh, thông minh và bền vững thì phải đặt bảo tồn và chuyển đổi xanh vào trọng tâm – từ nghề cá giải trí, du lịch lặn ngắm san hô đến dịch vụ hàng hải.

Khánh Hòa cũng cần nhìn nhận đô thị ven biển, đô thị biển như một lĩnh vực của kinh tế biển, đồng thời đẩy mạnh liên kết vùng duyên hải với nội địa, tạo bức tranh tổng thể cho kinh tế biển. “Chúng ta có tiềm năng lớn nhưng thời gian không chờ đợi. Nếu chậm trễ, cơ hội sẽ trôi qua và các tỉnh khác sẽ vượt lên,” PGS.TS Nguyễn Chu Hồi nhấn mạnh.

Trong tiến trình hiện thực hóa tầm nhìn thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030, du lịch biển đẳng cấp quốc tế được xác định là động lực mũi nhọn. Ông Cung Quỳnh Anh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Khánh Hòa cho biết, tỉnh đang tập trung xây dựng Chiến lược phát triển du lịch giai đoạn 2025-2030, định hướng 2045, đồng thời thu hút đầu tư các dự án quy mô lớn tại Khu kinh tế Vân Phong để tạo lan tỏa cho cả tỉnh và khu vực... Đây là bước đi nhằm đưa Khánh Hòa trở thành trung tâm dịch vụ, du lịch biển đẳng cấp quốc tế, là cực tăng trưởng mới của duyên hải miền Trung.

Thực tế cho thấy nhiều mô hình đô thị – du lịch trên thế giới và trong nước đã chứng minh vai trò dẫn dắt của nhà đầu tư chiến lược và quy hoạch dài hạn. Marina Bay (Singapore) từ vùng đầm lầy đã trở thành trung tâm tài chính – du lịch châu Á nhờ quy hoạch tổng thể, kết nối đồng bộ và khai thác hiệu quả không gian ven biển. Dubai với Palm Jumeirah hay Downtown biến sa mạc thành điểm đến toàn cầu.

Trong nước, Đà Nẵng là ví dụ điển hình cho chiến lược “thành phố đáng sống” khi thu hút hàng chục nghìn tỷ đồng vào các tổ hợp đô thị – du lịch, nâng GRDP bình quân đầu người lên gấp đôi sau một thập kỷ. Phú Quốc từ huyện đảo đã trở thành thành phố đảo, đón hàng triệu khách du lịch mỗi năm với hệ sinh thái nghỉ dưỡng – giải trí quy mô lớn.

Những mô hình này cho thấy tầm quan trọng của quy hoạch tích hợp, đầu tư hạ tầng đồng bộ và tầm nhìn dài hạn trong việc kiến tạo các đô thị – du lịch hiện đại, bền vững, có sức hút quốc tế. Khánh Hòa với lợi thế biển đảo, vị trí địa chính trị và quyết tâm đổi mới có thể trở thành “hình mẫu” mới về phát triển đô thị biển giàu bản sắc.

Để hiện thực hóa khát vọng này, ngoài quy hoạch bài bản, Khánh Hòa cần ưu tiên nguồn lực cho hạ tầng giao thông ven biển, các tuyến kết nối liên vùng, hạ tầng cảng biển và sân bay. Sự đồng bộ này sẽ tạo điều kiện cho các dự án dịch vụ, thương mại, du lịch phát triển nhanh, giảm sức ép môi trường và nâng cao trải nghiệm du khách.

Mới đây, Khánh Hòa đã có quyết định chấp thuận nhà đầu tư cho 2 dự án khu đô thị hơn 68.000 tỷ đồng tại khu kinh tế Vân Phong, khẳng định chiến lược thu hút nhà đầu tư lớn với ý tưởng đột phá và chiến lược dài dạn để phát triển vùng đất. Khi đi vào vận hành, hai dự án mới sẽ góp phần hoàn thiện bức tranh hạ tầng du lịch, hạ tầng đô thị cho Khánh Hòa sau sáp nhập.

Dự án quy mô đổ bộ, người dân hưởng lợi

Các chuyên gia cho rằng phát triển đô thị biển gắn với du lịch có thể tạo việc làm lớn trong các ngành dịch vụ, lưu trú, thương mại; tăng thu nhập cho người dân sở hữu đất đai, kinh doanh dịch vụ; cải thiện hạ tầng, cảnh quan và môi trường sống. Đây là hướng đi tất yếu để Khánh Hòa chuyển sang “kinh tế đô thị – dịch vụ – du lịch biển” với giá trị gia tăng cao hơn.

Việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược sẽ mang lại nguồn lực tài chính, công nghệ, kinh nghiệm quản trị, đồng thời nâng cao chuẩn mực dịch vụ. Cùng với đó, quy hoạch tích hợp và hạ tầng đồng bộ sẽ giúp triển khai nhanh các dự án giao thông, cấp nước, xử lý rác thải, y tế – giáo dục, đảm bảo chất lượng phục vụ đồng đều giữa khu trung tâm và vùng ven.

Khi địa phương “lớn” hơn về quy mô và có tầm nhìn chiến lược, các tập đoàn lớn sẽ kéo theo nguồn lực tài chính, dịch vụ, công nghệ, nâng cao đời sống dân sinh. Người dân hưởng lợi không chỉ ở việc làm mà còn ở giá trị tài sản gia tăng, môi trường sống và dịch vụ chất lượng cao hơn.

Đồng thời, sự hiện diện của các tập đoàn chiến lược cũng thúc đẩy hình thành chuỗi cung ứng dịch vụ phụ trợ, tạo cơ hội cho doanh nghiệp địa phương tham gia sâu hơn vào mạng lưới du lịch – dịch vụ. Điều này không chỉ tạo công ăn việc làm mà còn giúp nâng tầm năng lực cạnh tranh của khu vực tư nhân, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch, kéo dài thời gian lưu trú của du khách.

Chia sẻ tại lễ khởi công Khu đô thị hỗn hợp Nha Trang, ông Đặng Minh Trường, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sun Group cam kết kiến tạo một hệ sinh thái du lịch mới đa trải nghiệm, từ văn hóa, vui chơi giải trí, lưu trú đến thúc đẩy kinh tế đêm, đồng thời đề xuất các dự án hạ tầng du lịch nghỉ dưỡng cao cấp và vui chơi giải trí nhằm phát huy tối đa tiềm năng của tỉnh.

Khu đô thị hỗn hợp Nha Trang được kỳ vọng trở thành dấu ấn tiên phong kích hoạt giai đoạn phát triển mới, tạo động lực tăng trưởng mạnh mẽ cho Khánh Hòa, hướng tới mục tiêu thành phố trực thuộc Trung ương.

Trong bối cảnh cạnh tranh thu hút đầu tư ngày càng gay gắt giữa các địa phương ven biển, Khánh Hòa nếu đi đúng hướng và hành động nhanh sẽ tận dụng được lợi thế “cửa ngõ” của miền Trung – Tây Nguyên, trở thành trung tâm giao thương, du lịch biển tầm cỡ khu vực. Đó là bước tiến chiến lược để Khánh Hòa thực sự “mạnh giàu từ biển”, không chỉ bằng tài nguyên thiên nhiên mà bằng bản sắc đô thị biển hiện đại, bền vững, hội nhập quốc tế.