Đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội chậm và đội vốn: Ai chịu trách nhiệm?
Thanh tra thành phố Hà Nội vừa có kết luận thanh tra một số nội dung tại dự án đầu tư xây dựng Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội đoạn Nhổn - ga Hà Nội (Metro Nhổn - ga Hà Nội).
Cụ thể, đối với việc giám sát, sử dụng các nhà thầu phụ tham gia thực hiện tại dự án đối với gói thầu CP01 và CP02, Thanh tra thành phố Hà Nội cho biết việc quản lý nhà thầu chính sử dụng nhà thầu phụ của Ban Quản lý Đường sắt đô thị (QLĐSĐT) cơ bản thực hiện đúng theo hợp đồng của chủ đầu tư đã ký với các nhà thầu và quy định của Chính phủ quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng.
Tuy nhiên, qua kiểm tra hồ sơ tài liệu do Ban QLĐSĐT cung cấp về việc lập thẩm định, phê duyệt dự toán và việc ký hợp đồng điều chỉnh giá giữa chủ đầu tư và nhà thầu thực hiện gói thầu CP01 và gói thầu PC02, Thanh tra thành phố Hà Nội cho rằng, tại thời điểm điều chỉnh giá gói thầu CP01 và gói thầu PC02, chủ đầu tư chưa thực hiện việc lập dự toán điều chỉnh theo phương pháp bù trừ trực tiếp, hệ số điều chỉnh hoặc phương pháp điều chỉnh bằng chỉ số giá xây dựng theo quy định dẫn tới việc thanh toán, quyết toán gói thầu CP01, CP02 chưa chính xác.
Do đó, Thanh tra kết luận trách nhiệm thuộc về Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội.
Cũng theo kết luận thanh tra, về công tác GPMB thực hiện dự án, Thanh tra thành phố cho biết, UBND các quận Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm, Ba Đình, Đống Đa và Hoàn Kiếm cơ bản đã thực hiện trình tự thủ tục GPMB bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định, cũng như chỉ đạo của thành phố. Tuy nhiên, về tiến độ thời gian GPMB còn chậm.
Trong đó, Thanh tra chỉ rõ, UBND quận Đống Đa ban hành thông báo thu hồi đất năm 2012 và bàn giao mặt bằng (ga S10,11) từ năm 2016-2022 mới xong. Cùng ban hành thông báo thu hồi đất năm 2013 nhưng UBND quận Hoàn Kiếm bàn giao mặt bằng (ga S12) từ năm 2017-2019 mới xong, còn UBND quận Ba Đình bàn giao mặt bằng (ga S9) từ năm 2016-2022. "Việc này chưa thực hiện đúng về thời gian theo quy định cũng như tiến độ GPMB theo chỉ đạo của thành phố Hà Nội", kết luận thanh tra nêu rõ.
Theo đó, Thanh tra thành phố cho rằng trách nhiệm thuộc về UBND các quận Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm và các đơn vị có liên quan trong công tác chậm GPMB để thực hiện dự án qua từng thời kỳ.
Về việc di chuyển các công trình hạ tầng kỹ thuật của dự án, theo Thanh tra thành phố, lãnh đạo Ban QLĐSĐT chịu trách nhiệm trong việc chưa thực hiện xong công tác này dẫn đến dự án bị kéo dài.
Bên cạnh đó, lãnh đạo Ban QLĐSĐT chịu trách nhiệm khi chậm bàn giao mặt bằng cho nhà thầu. Thanh tra thành phố cho biết, sau khi phát lệnh khởi công, Ban QLĐTĐT đã bàn giao mặt bằng từng phần cho nhà thầu.
Trong đó, đối với gói thầu CP03, để tránh tình trạng chấm dứt hợp đồng theo quy định do Ban QLĐSĐT không thể bàn giao mặt bằng sạch cho nhà thầu HGU, Ban QLĐTĐT đã ký biên bản ghi nhớ về thời gian bàn giao mặt bằng. tuy nhiên, việc bàn giao không đạt theo mốc thời gian của biên bản.
Việc chậm bàn giao mặt bằng cho nhà thầu dẫn đến dự án bị kéo dài, làm tăng chi phí thực hiện dự án. Về việc này Thủ tướng đã ban hành quyết định điều chỉnh chủ trương dự án trong đó đã điều chỉnh thời gian thực hiện và tổng mức đầu tư dự án.
UBND thành phố cũng đã chỉ rõ nguyên nhân việc chậm tiến độ phải điều chỉnh thời gian là do công tác GPMB và di dời hạ tầng kỹ thuật để bàn giao mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công bị chậm trễ ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Cùng với đó, năng lự triển khai thực hiện dự án của chủ đầu tư và sự phối hợp giữa tư vấn, chủ đầu tư và các sở ngành thành phố liên quan còn nhiều hạn chế...
Từ những kết luận nêu trên, Thanh tra thành phố Hà Nội đã kiến nghị UBND thành phố giao Sở Nội vụ xem xét trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân để xảy ra các tồn tại để tham mưu UBND thành phố xử lý theo quy định.
Bên cạnh đó, chỉ đạo Ban QLĐSĐT tổ chức kiểm tra rà soát lại các đơn giá áp dụng trong việc lập, thẩm định phê duyệt dự toán ban đầu đối với gói thầu số CP01, CP02 làm căn cứ để thực hiện việc điều chỉnh giá theo quy định đối với nhà thầu thực hiện gói thầu CP01 và gói thầu CP02. Đồng thời khẩn trương thực hiện di chuyển các công trình hạ tầng kỹ thuật để ban giao mặt bằng cho nhà thầu thực hiện dự án.