Gửi tiết kiệm lãi 5 - 6% hay đầu tư quỹ trái phiếu có lợi nhuận cao hơn?

Nhiều lợi ích từ việc đầu tư vào quỹ

Theo số liệu đến cuối quý III/2024, thị trường Việt Nam có 117 quỹ đầu tư, tăng 10 quỹ so với cuối năm 2023, bao gồm 64 quỹ mở, 16 quỹ ETF, 34 quỹ thành viên và 3 quỹ đóng.

Số lượng quỹ mở đã tăng gấp đôi, quỹ thành viên tăng gấp ba và quỹ ETF tăng tám lần so với năm 2019. Quy mô của các quỹ mở cũng đã tăng hơn gấp đôi trong năm qua, đạt gần 53.000 tỷ đồng. Đến cuối năm 2024, có khoảng 393.000 nhà đầu tư tham gia đầu tư quỹ mở, tăng 54% so với cuối năm 2023.

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga, CFA, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF) cho biết, mặc dù đã có những bước tiến đáng kể, ngành quản lý quỹ Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu của sự phát triển. Số lượng nhà đầu tư quỹ mở mới chỉ chiếm dưới 0,4% dân số, và quy mô tài sản quản lý chỉ chiếm dưới 0,5% GDP. Một số báo cáo cho thấy quy mô của ngành quản lý quỹ đạt 7% GDP, tuy nhiên, có tới 90% giá trị tài sản quản lý đến từ ủy thác đầu tư, trong đó 85% giá trị ủy thác đến từ các công ty bảo hiểm và 80% giá trị ủy thác là trái phiếu và tiền gửi.

Mặt khác, trên thế giới, đặc biệt ở những nước phát triển, ngành quỹ đóng vai trò quan trọng trong thị trường chứng khoán, là kênh đầu tư phổ biến của người dân.

"Không phải ngẫu nhiên mà có tới 50% hộ gia đình Mỹ, một nước có thị trường chứng khoán phát triển nhất thế giới, sở hữu chứng chỉ quỹ. Lần theo dấu vết của dòng tiền, chúng ta có thể lý giải điều này. Ví dụ ở Việt Nam, nếu gửi tiết kiệm, chúng ta có lợi nhuận khoảng 5 - 6%/năm. Ngân hàng huy động từ chúng ta để cho vay doanh nghiệp, với lãi suất 8 - 9%. Vậy tại sao chúng ta lại không cho vay doanh nghiệp một cách trực tiếp thông qua đầu tư trái phiếu để tăng tỷ suất lợi nhuận: thứ nhất là vì chúng ta không có khả năng đánh giá rủi ro, thứ hai là chúng ta không sở hữu được một danh mục nhiều doanh nghiệp để giảm thiểu rủi ro", CEO VCBF cho biết.

Bà nhấn mạnh rằng việc đầu tư vào các quỹ trái phiếu được quản lý chuyên nghiệp giúp nhà đầu tư lựa chọn và nắm giữ một danh mục đa dạng các trái phiếu từ nhiều doanh nghiệp thuộc các ngành nghề khác nhau. Mặc dù nhà đầu tư cần chấp nhận trả phí cho công ty quản lý quỹ và các chi phí hoạt động của quỹ, nhưng với mức phí hợp lý, họ có thể giảm thiểu rủi ro mất vốn và không phải lo lắng về việc tìm kiếm, theo dõi từng trái phiếu.

"Chúng ta có thể trở thành cổ đông của các công ty có chất lượng quản trị hàng đầu, có tình hình tài chính vững chắc, có tiềm năng tăng trưởng bền vững thông qua việc sở hữu các quỹ cổ phiếu. Và không những vậy, quỹ cổ phiếu còn sở hữu một danh mục nhiều doanh nghiệp giúp giảm thiểu rủi ro. Đầu tư và nắm giữ các quỹ cổ phiếu uy tín chính là lựa chọn thay thế cho việc sở hữu và điều hành doanh nghiệp nhằm đạt lợi nhuận cao hơn, ví dụ 12-15%/năm," bà Nga cho biết.

Tập trung phát triển ngành quỹ

Trong bối cảnh kinh tế vĩ mô có hiều khởi sắc, thị trường chứng khoán tăng 12,1%, hầu hết các quỹ mở đều có kết quả cao hơn mức tăng trưởng của thị trường. Đặc biệt, có tới 14 quỹ mở cổ phiếu có lợi nhuận trên 20%, trong đó quỹ VCBF-BCF và VCBF-MGF đạt lần lượt 27,0% và 26,4%. Bên cạnh đó, có 6 quỹ mở trái phiếu cho hiệu quả sinh lời từ 7% trở lên, cao hơn khá nhiều so với lãi suất tiết kiệm 12 tháng của các ngân hàng thương mại. Trong đó, quỹ VCBF-FIF đạt lợi nhuận 7,4%.

“Mặc dù thị trường có nhiều biến động và không được coi là năm tích cực đối với đại đa số nhà đầu tư cá nhân, các quỹ đã có một năm đầu tư rất thắng lợi. Không chỉ trong năm 2024, mà hầu hết các năm qua, các quỹ được quản lý tốt đều chiến thắng thị trường. Đặc biệt, trong những năm gần đây khi kinh tế khó khăn, nhà đầu tư đầu tư có chọn lọc hơn, các quỹ với danh mục nắm giữ các cổ phiếu tốt đã thể hiện được sức mạnh vượt trội của việc lựa chọn và đầu tư chuyên nghiệp, đặc biệt là những công ty quản lý quỹ có phương pháp đầu tư bài bản, có kỷ luật, mua và nắm giữ cổ phiếu dài hạn”, bà Nga cho biết.

Tuy nhiên, với những số liệu nêu trên, CEO VCBF nhận định rằng số lượng người dân tham gia quỹ mở là chưa đáng kể, trong khi đây là giải pháp cần có cho nhà đầu tư để hưởng lợi từ sự phát triển của nền kinh tế, của thị trường chứng khoán và xây dựng thịnh vượng kinh tế. Đối với tổng thể thị trường chứng khoán và nền kinh tế, sự tham gia của nhà đầu tư qua các quỹ sẽ giảm biến động thị trường, điều hướng dòng vốn vào các doanh nghiệp chất lượng, từ đó tăng hiệu quả đầu tư của cả nền kinh tế.

Trong rất nhiều các giải pháp được đưa ra thì để thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển ổn định và bền vững, cơ quan quản lý đánh giá việc thúc đẩy các nhà đầu tư lớn, các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp hay các quỹ đầu tư chuyên nghiệp sẽ là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu của các nhà quản lý trong năm 2025 và những năm tiếp theo. Uỷ ban chứng khoán Nhà nước cũng xác định phát triển ngành quỹ sẽ là trọng tâm trong kế hoạch hoạt động của trong năm 2025.