Hầm đường bộ 11.000 tỷ đồng dài thứ 2 Việt Nam, là tuyến hầm đầu tiên do nước ta tự làm chủ công nghệ
Đây là một trong những công trình giao thông trọng điểm của Việt Nam, tạo động lực phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương mại vùng.
Hầm Đèo Cả có tổng chiều dài 13.190m, khởi đầu từ Km 1353+150 (Quốc lộ 1A) ở xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa (Phú Yên) và kết thúc tại Km 1374+525 ở xã Vạn Thọ, huyện Vạn Ninh (Khánh Hòa). Trong đó, tuyến hầm Đèo Cả dài 4.125m, tuyến hầm Cổ Mã dài 500m và 8.565m đường dẫn. Mỗi tuyến đều có 2 đường hầm được thiết kế cách nhau 30m, mỗi đường hầm rộng 9,75m, gồm hai làn xe cùng với dải an toàn và hành lang bảo dưỡng hầm, tốc độ thiết kế 80 km/giờ.
Với tổng mức đầu tư lên tới hơn 11.000 tỷ đồng, hầm Đèo Cả là một trong những công trình giao thông trọng điểm của Việt Nam. Dự án được khởi công vào năm 2012, sau gần 5 năm thi công, hầm chính thức được thông xe vào tháng 9/2017.
Trước đây, khi chưa có hầm Đèo Cả, việc đi lại qua đèo rất khó khăn. Đèo Cả dài 12 km, là đèo dài thứ hai trên Quốc lộ 1A (chỉ sau đèo Hải Vân). Đèo có những khúc cua ngoằn ngoèo, nguy hiểm, một bên là vách núi thẳng đứng, bên còn lại là vực sâu. Nhiều đoạn là điểm đen của tai nạn giao thông. Từ khi hầm Đèo Cả được thông xe, việc di chuyển qua khu vực này đã trở nên dễ dàng và thuận lợi hơn rất nhiều khi rút ngắn được 8km hành trình, giảm thời gian lưu thông khoảng 30 – 35 phút so với lộ trình vượt đèo (tức là từ 40 – 45 phút xuống còn 10 – 15 phút).
Hầm đường bộ Đèo Cả giúp giao thông thuận lợi, biến 2 tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên nói riêng và miền Trung nói chung thành một địa điểm lý tưởng để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Cùng với đó, hầm đường bộ Đèo Cả tạo động lực phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương mại cho toàn vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Từ đó, nền kinh tế và đời sống dân cư ở đây phát triển sôi động và nhộn nhịp hơn.
UBND tỉnh Phú Yên cho biết, hầm Đèo Cả phá thế "ốc đảo" của tỉnh Phú Yên, cánh cửa thông thương được mở rộng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo đà phát triển công nghiệp, du lịch khu vực duyên hải miền Trung, tăng cường liên kết vùng, kết nối Phú Yên với khu kinh tế Vân Phong và thành phố Nha Trang, các khu công nghiệp lân cận và các khu du lịch trong vùng.
Sau gần 7 năm đưa vào hoạt động, hầm Đèo Cả đã chứng tỏ được hiệu quả vận hành vượt trội. Tính đến cuối tháng 7 năm 2024, đã có hơn 15,6 triệu lượt xe an toàn qua lại hầm, tổ chức cứu nạn cứu hộ cho hàng trăm phương tiện gặp sự cố, hư hỏng, hỗ trợ xử lý hàng chục vụ tai nạn giao thông, đặc biệt, không để xảy ra bất kỳ vụ cháy nổ nào trong hầm.
Đặc biệt, hầm Đèo Cả là công trình đầu tiên ghi dấu ấn, làm nên thương hiệu của Tập đoàn Đèo Cả trong lĩnh vực đầu tư xây lắp hạ tầng giao thông khi công trình đã vượt tiến độ 4 tháng và tiết kiệm 4.000 tỷ so với mức đầu tư ban đầu. Cùng với đó, hầm Đèo Cả đánh dấu bước tiến của đội ngũ kỹ sư người Việt, đảm nhận thi công chính bằng phương pháp NATM, chỉ có một số chuyên gia Nhật giám sát.
Theo Cục Quản lý đầu tư xây dựng, hầm Đèo Cả là công trình biểu tượng cho niềm tự hào của người Việt trong việc làm chủ công nghệ thi công hầm, các giải pháp đầu tư, thi công hiệu quả. Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, hầm Đèo Cả là hầm đường bộ lớn thứ hai hiện nay trên đường thiên lý Bắc - Nam ở Việt Nam, sau hầm đường bộ Hải Vân.
Từng nhận xét về công trình hầm Đèo Cả, ông Hoàng Trung Hải - khi đó là Phó Thủ tướng, cũng cho rằng, một trong những thành công nhất của dự án hầm đường bộ Đèo Cả chính là đã tạo nên một thế hệ kỹ sư mới, một thế hệ nhà thầu trong nước, nhà đầu tư Việt Nam có thể đủ sức đảm nhận được các dự án hạ tầng có độ khó mà trước đây chỉ có thể là nhà thầu quốc tế đảm nhận.