Khu đất nhà máy Thuốc lá Thăng Long trước khi di dời có 'liên quan' đến những doanh nghiệp nào?
Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long ở địa chỉ tại 235 Nguyễn Trãi, diện tích hơn 64.000m2. Dự kiến, nhà máy sẽ phải di dời toàn bộ theo quy hoạch của TP.Hà Nội.
Nhà máy ô nhiễm chậm di dời
Mới đây, UBND thành phố Hà Nội vừa có tờ trình gửi HĐND thành phố về danh mục nhà, đất phải di dời theo quy hoạch trên địa bàn thành phố Hà Nội (đợt 1). Theo đó, thành phố đề xuất di dời 10 cơ sở do các doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ hoặc công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên do nhà nước nắm trên 50% vốn điều lệ đang quản lý, sử dụng.
Cụ thể, sẽ có 10 lô đất "vàng" nhà máy sắp phải di dời khỏi nội thành Hà Nội. Trong đó có khu đất của Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long (Vinataba) tại địa chỉ tại 235 Nguyễn Trãi với diện tích hơn 64.000m2. Hiện khu đất này đang là hệ thống nhà kho, để vật tư phục vụ sản xuất và thành phẩm; nhà xe của cán bộ công nhân viên để đi xe đưa đón đến địa điểm mới tại Cụm công nghiệp Thạch Thất - Quốc Oai.
Theo quy hoạch được UBND thành phố phê duyệt, khu vực "đất vàng" của nhà máy thuốc lá Thăng Long sẽ di dời khỏi nội đô Hà Nội để làm đất công cộng của thành phố và khu vực, hỗn hợp, nhà trẻ, trường tiểu học, cây xanh.
Chậm di dời hàng chục năm, Nhà máy Công ty Thuốc lá Thăng Long thường xuyên bị phản ánh tình trạng gây ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đời sống người dân. Thực tế này đã được UBND quận Thanh Xuân xác nhận, đồng thời khẳng định sức ảnh hưởng nguy hại của mức xả thải nhưng vẫn chưa đưa ra được phương án xử lý.
Cụ thể, ngày 22/9/2017, UBND quận Thanh Xuân có Văn bản số 1399/UBND-TN&MT gửi Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội về việc tổng hợp các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm và không phù hợp với quy hoạch chung cần phải di dời ra ngoài khu vực nội đô TP Hà Nội. Nội dung nêu rõ, Cty Thuốc lá Thăng Long, địa chỉ 235 Nguyễn Trãi, Thượng Đình là đối tượng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Liên quan đến việc di dời của Nhà máy Thuốc lá Thăng Long, thời gian qua, dù các Bộ, ngành liên quan đã ban hành nhiều quyết định liên quan tới việc di dời của Cty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long nhưng không hiểu lý do vì sao đơn vị này vẫn chây ỳ, “dậm chân tại chỗ”.
Cụ thể, ngày 22/9/2018, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 3413/QĐ-BCT về việc phê duyệt điều chỉnh tổng thể đầu tư di dời của Cty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long.
Tiếp đó, ngày 15/11/2018, Tổng Cty Thuốc lá Việt Nam (Cty mẹ của Cty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long) ban hành Quyết định số 413/QĐ-TLVN về việc phê duyệt điều chỉnh Dự án đầu tư di dời Cty Thuốc lá Thăng Long tại Khu công nghiệp Thạch Thất – Quốc Oai, TP Hà Nội. Thế nhưng đến nay vẫn chưa tiến hành di dời trong khi các hoạt động xả thải gây ô nhiễm của nhà máy diễn ra phức tạp, tiềm ẩn nhều nguy cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của hàng trăm hộ dân sống xung quanh nhà máy.
Được biết, Thanh tra Chính phủ cũng đã từng có kết luận chỉ ra những sai phạm của Cty Thuốc lá Thăng Long nói chung và Bộ Công Thương nói riêng về việc chậm tiến độ di dời nhà máy và một số sai phạm của Vinataba.
Trong đó xác định, Vinataba đã chuyển nhượng không chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại 235 Nguyễn Trãi để đầu tư dự án, không tổ chức đấu giá theo quy định mà ký hợp đồng hợp tác đầu tư với 5 công ty cổ phần để xây dựng Tổ hợp Văn phòng Trung tâm thương mại dịch vụ và nhà ở.
Do đó, Thanh tra chính phủ đã yêu cầu Vinataba Thăng Long phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất tại số 235 Nguyễn Trãi theo quy định của pháp luật, để tạo nguồn vốn thực hiện dự án và xem xét xử lý trách nhiệm đối với một số cán bộ có vi phạm trong việc để dự án phải dừng thi công trong thời gian dài làm tăng chi phí đầu tư.
Ngày 06/1/1957, Nhà máy Thuốc Lá Thăng Long, đơn vị tiên phong của ngành Công nghiệp Thuốc lá Việt Nam được thành lập. Theo Quyết định số 318/2005/QĐ-TTG ngày 06/12/2005 của Thủ tướng Chính phủ, Nhà máy Thuốc lá Thăng Long được chuyển đổi thành Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long.
Đến năm 2010, Dự án đầu tư di dời Công ty Thuốc lá Thăng Long được triển khai, là dự án sử dụng nguồn vốn từ tiền chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển quyền sử dụng đất, bán nhà xưởng và các tài sản khác trên đất sau khi di dời của Công ty Thuốc lá Thăng Long (Vinataba Thăng Long) tại số 235 đường Nguyễn Trãi, phường Thượng Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội.
Vào đầu năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý cho phép Công ty Thuốc lá Thăng Long thực hiện Dự án di dời và chuyển mục đích sử dụng đất tại số 235 đường Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương cho phép Công ty Thuốc lá Thăng Long tiếp tục thực hiện Dự án di dời và chuyển mục đích sử dụng đất tại số 235 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, Hà Nội để thực hiện dự án đầu tư đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận và thực hiện Hợp đồng hợp tác đầu tư đã ký với các đối tác để thành lập Công ty cổ phần bất động sản Thăng Long.
Thủ tướng Chính phủ cũng cho phép Công ty Thuốc lá Thăng Long được sử dụng số tiền thu từ chuyển mục đích sử dụng đất tại số 235 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội để thực hiện Dự án đầu tư di dời Công ty Thuốc lá Thăng Long ra Khu Công nghiệp Quốc Oai, Hà Nội.
Sau khi di dời nhà máy sản xuất thuốc lá của Vinataba Thăng Long ra khỏi nội đô, khu "đất vàng" tại số 235 Nguyễn Trãi (Hà Nội) sẽ được đầu tư xây dựng thành tổ hợp văn phòng - trung tâm thương mại và dịch vụ nhà ở. Cụ thể, năm 2015, Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã phê duyệt Quy hoạch chi tiết Khu chức năng đô thị tại số 233, 233B và 235 Nguyễn Trãi, tỷ lệ 1/500.
Theo đó, khu đất quy hoạch tổng diện tích đất khoảng 109.980m2 bao gồm 9.810m2 đất giao thông, 15.180m2 đất công cộng đô thị. Khu vực xây dựng có tổng diện tích sàn xây dựng khoảng 239.330m2 với chức năng là xây văn phòng (lưu trú có thời hạn); Mật độ xây dựng 35,5%, tầng cao công trình 42 và 46 tầng.
Về tổ chức thực hiện, Công ty cổ phần Bất động sản Xavinco (công ty con của Tập đoàg Vingroup) tổ chức lập bản đồ đánh giá môi trường chiến lược tỷ lệ 1/500 theo quy hoạch.
Như vậy khi đó đã xác định, sau khi Vinataba Thăng Long di dời, khu "đất vàng" tại số 235 Nguyễn Trãi sẽ được đầu tư xây dựng thành Tổ hợp văn phòng, trung tâm thương mại, các công trình công cộng, dịch vụ và nhà ở?
Cũng vào thời điểm đó, thị trường bất động sản xuất hiện những thông tin về việc Vingroup sẽ xây "siêu đô thị" tại khu đất số 233, 233B và 235 Nguyễn Trãi, đối diện Royal City.
Được biết, Bất động sản Xavinco được thành lập với sự góp vốn của Công ty Cổ phần Bột giặt Lix cùng Tập đoàn Vingroup. Tuy nhiên đến năm 2019, HĐQT Bột giặt Lix đã có chủ trương thoái vốn tại Công ty TNHH Xalivico, rút khỏi khu đất vàng 223 Nguyễn Trãi.
Trước đó, vào năm 2016, UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 6174/QĐ-UBND điều chỉnh, bổ sung kế hoạch sử dụng đất năm 2016 quận Thanh Xuân. Theo quyết định, điều chỉnh, bổ sung dự án Khu chức năng đô thị tại số 233, 233B, 235 đường Nguyễn Trãi, phường Thượng Đình, quận Thanh Xuân - Vinhomes Smart City, diện tích 11ha vào kế hoạch sử dụng đất năm 2016. Hiện nay, Vinhomes Smart City (Vinhomes Nguyễn Trãi) được giới thiệu có địa chỉ tại 233-235 Nguyễn Trãi, Hà Nội.
