Khủng hoảng bất động sản Trung Quốc lan sang các ngân hàng

Hôm 27/3, Bank of Communications (Bocom) tiết lộ tỷ lệ nợ xấu trong lĩnh vực bất động sản của ngân hàng này đã tăng từ mức 2,8% một năm trước đó lên xấp xỉ 5% vào cuối năm 2023.

Mặc dù dư nợ các khoản vay thế chấp mua nhà quá hạn đã giảm, các khoản vay lưu ý đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản - chỉ báo trước cho các khoản vay khó trả - đã nhảy vọt từ mức 23% lên 9,9 tỷ nhân dân tệ (tương đương khoảng 1,4 tỷ USD).

Nợ xấu tăng, biên lợi nhuận giảm

Ngân hàng Industrial & Commercial Bank of China (ICBC) cũng chứng kiến nợ xấu từ các khoản cho vay thế chấp mua nhà tăng 9,6% lên 27,8 tỷ nhân dân tệ, theo báo cáo mà họ gửi lên cơ quan quản lý ngày 27/3. Trong phân khúc cho vay doanh nghiệp, tỷ lệ nợ xấu bất động sản là cao nhất trong mọi lĩnh vực.

Cả Bocom và ICBC đều báo cáo tốc độ tăng trưởng lợi nhuận thấp trong bối cảnh biên lãi vay thu hẹp. Kết thúc phiên giao dịch ngày 28/3, cổ phiếu Bocom giảm 2,7%, còn cổ phiếu ICBC giảm 0,8%.

Bloomberg chỉ ra rằng khả năng sinh lãi và chất lượng tài sản của các ngân hàng lớn đang là tâm điểm của thị trường. Sức bền của những ngân hàng lớn có ý nghĩa quan trọng bởi nền kinh tế Trung Quốc cần dựa vào hoạt động cho vay của ngân hàng để lấy lại động lực.

Dữ liệu chính thức cho thấy tổng lợi nhuận của các ngân hàng thương mại Trung Quốc đạt 2.380 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023, tương ứng với tốc độ tăng trưởng 3,2% - mức thấp nhất kể từ năm 2020. Trong khi đó, dư nợ xấu lại leo lên mức kỷ lục là 3.230 tỷ nhân dân tệ.

Các ngân hàng lớn khác như China Construction Bank, Bank of China và Agricultural Bank of China công bố kết quả kinh doanh năm ngoái vào ngày 28/3. 

Báo cáo tài chính sẽ giúp các nhà đầu tư biết các ngân hàng nhà nước lớn nhất Trung Quốc hoạt động như thế nào trong một năm qua. Bắc Kinh đã giao cho những ngân hàng này nhiệm vụ thúc đẩy nền kinh tế nội địa, giải cứu các nhà phát triển bất động sản gặp rắc rối và trợ giúp các chính quyền địa phương. Cùng lúc đó, sự sa sút của nền kinh tế đã gây áp lực lên lãi suất.

Cho tới nay, các ngân hàng nhà nước đã tuân thủ lời kêu gọi của Bắc Kinh và hạ lãi suất cho vay, đồng thời tăng cường hỗ trợ tài chính cho các nhà phát triển bất động sản.

Bocom lập luận rằng các đợt cắt giảm lãi suất cho vay cơ bản và lãi suất vay thế chấp hiện hành của Trung Quốc đã làm tổn thương biên lợi nhuận của họ. Ngân hàng này bảo lãnh thêm 56,5% trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản vào năm ngoái để đáp ứng nhu cầu của các nhà phát triển. ICBC cũng tăng cường hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp bất động sản như Bocom. 

Áp lực lớn từ ngành bất động sản

Giá nhà mới và đã qua sử dụng của Trung Quốc tiếp tục sụt giảm trong tháng 2. Điều này cho thấy rõ thách thức mà các nhà chức trách phải đối mặt khi cố gắng vực dậy thị trường bất động sản.

Ông Wang Jingwu, lãnh đạo cấp cao tại ICBC, nói rằng ngân hàng này đã đẩy mạnh nỗ lực quản lý rủi ro gắn với các dự án và công ty phát triển địa ốc. Tỷ lệ nợ xấu bất động sản thấp hơn 0,8 điểm % so với mức gần 5,4% hồi đầu năm ngoái. Ông cũng khẳng định ICBC có dự phòng đầy đủ.

Tại thời điểm cuối năm 2023, dư nợ cho vay bất động sản và vay thế chấp mua nhà tại ICBC là hơn 7.000 tỷ nhân dân tệ, chiếm hơn 25% tổng các khoản cho vay.

Trong buổi công bố kết quả kinh doanh, Phó Giám đốc Yin Jiuyong của Bocom cho biết việc kiểm soát chất lượng tài sản sẽ tiếp tục gặp áp lực “rất lớn” trong năm nay bởi doanh số bán nhà và tính thanh khoản của các nhà phát triển bất động sản cần có thời gian để phục hồi. Tuy nhiên, ông nói thêm là rủi ro nói chung từ lĩnh vực bất động sản vẫn nằm trong tầm kiểm soát của ngân hàng này.