Sumitomo bán bớt 50% vốn Nhà máy Nhiệt điện Vân Phong 1

Tập đoàn Sumitomo mới đây đã thông báo về việc quyết định chuyển nhượng 50% cổ phần tại Công ty TNHH Điện lực Vân Phong (VPCL) – công ty con do Sumitomo nắm giữ 100% vốn. Thông qua VPCL, “ông lớn” Nhật Bản này đã đầu tư vào dự án Nhà máy Nhiệt điện than Vân Phong 1 tại Việt Nam.

Sau khi hoàn tất thương vụ, VPCL dự kiến được phân loại thành công ty liên kết theo phương pháp vốn chủ sở hữu, tùy thuộc vào việc hoàn tất các điều kiện thông thường trong giao dịch.

Được biết, Sumitomo thành lập VPCL vào năm 2018. Tới năm 2019, công ty này bắt đầu xây dựng nhà máy điện than và đi vào hoạt động từ năm 2024. Theo Sumitomo, hoạt động phát điện của VPCL đóng vai trò quan trọng như một nguồn tải cơ bản để phục vụ đời sống và công nghiệp tại Việt Nam, nơi nhu cầu điện đang tăng nhanh cùng với tăng trưởng kinh tế.

“Là một phần của kế hoạch quản lý trung hạn 2026 – với mục tiêu ‘số 1 trong từng lĩnh vực’ như một trụ cột chiến lược nhằm đẩy nhanh chuyển đổi danh mục kinh doanh – Tập đoàn Sumitomo đã quyết định chuyển nhượng 50% cổ phần tại VPCL”, thông báo của Sumitomo nêu rõ.

Trong thời gian tới, Sumitomo cho biết sẽ tiếp tục cung cấp nguồn điện ổn định – yếu tố thiết yếu cho sự phát triển kinh tế và công nghiệp của các cộng đồng địa phương – đồng thời chuyển hướng các nguồn lực sang danh mục phát điện có tác động môi trường thấp hơn.

Về VPCL, công ty hiện có vốn điều lệ 623,67 triệu USD, tổng tài sản hơn 2.766 triệu USD. Trong 3 tháng đầu năm 2025, doanh thu của VPCL ghi nhận hơn 421 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2024. Nếu như quý I/2024 và quý I/2023, hoạt động kinh doanh của VPCL chưa thể mang về lợi nhuận và phải báo lỗ thì từ quý I/2025, công ty đã mạnh dạn báo lãi thuần 3,4 triệu USD.

Lợi nhuận trước thuế tăng mạnh lên hơn 111 triệu USD, lợi nhuận ròng thuộc về công ty mẹ đạt hơn 109 triệu USD.

Theo tìm hiểu của VietnamFinance, Sumitomo bắt đầu đề xuất đầu tư dự án này từ năm 2006, nhưng phải tới năm 2009, mới được Chính phủ chấp thuận để triển khai theo hình thức xây dựng - khai thác - chuyển giao (BOT).

Cuối năm 2017, nhiệt điện Vân Phong 1 mới chính thức được cấp chứng nhận đầu tư, sau rất nhiều lần lên kế hoạch khởi công xây dựng song bất thành. Tháng 10/2018, dự án chính thức ký kết hợp đồng BOT, hợp đồng mua bán điện và được cấp bảo lãnh của Chính phủ.

Nhà máy nhiệt điện Vân Phong 1 có tổng mức đầu tư gần 2,58 tỷ USD, gồm 2 tổ máy với tổng công suất lắp đặt 1.432 MW, công suất tinh 1.320 MW. Nhà máy sử dụng công nghệ lò hơi siêu tới hạn với hàng loạt các thiết bị hiện đại, đảm bảo hiệu suất cao đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt của Việt Nam và quốc tế.

Khi vận hành, nhà máy sẽ cung cấp thêm khoảng 8,5 tỷ kWh điện hàng năm lên lưới điện quốc gia, chiếm khoảng 3% tổng sản lượng điện năng toàn quốc. Công trình được kỳ vọng đảm bảo cung cấp điện cho sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ dân sinh cho tỉnh Khánh Hòa, khu vực miền nam và cả nước.

Ngoài nhà máy nhiệt điện Vân Phong 1, trong lĩnh vực năng lượng tại Việt Nam, Sumitomo hiện còn là tổng thầu xây dựng các nhà máy nhiệt điện Phả Lại, Duyên Hải 3 mở rộng, Phú Mỹ 2-2. Trong lĩnh vực giao thông và phát triển đô thị, tháng 11/2023, dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội đã chính thức được triển khai, do liên doanh tập đoàn Sumitomo và tập đoàn BRG đầu tư với quy mô vốn gần 4,2 tỷ USD (tương đương hơn 96.000 tỷ đồng).

Trong lĩnh tài chính, Sumitomo đầu tư và hợp tác với một số tổ chức tài chính tại Việt Nam. Năm 2023, Sumitomo trở thành cổ đông chiến lược của VPBank sau khi đồng ý chi 1,5 tỷ USD, đánh dấu thương vụ M&A lớn nhất ngành ngân hàng. Tập đoàn Nhật Bản cũng có thương vụ hợp tác 14 năm với Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), kết thúc vào năm 2022.

Trong lĩnh vực khoa học công nghệ, năm 2022, Sumitomo đã ký thỏa thuận với công ty công nghệ tài chính SmartNet (công ty mẹ của ví điện tử SmartPay) để mua cổ phần trị giá 1,3 tỷ Yên (9,2 triệu USD). Mới đây nhất, Sumitomo cũng đã mua 20% vốn của FPT Smart Cloud Japan.