Thanh tra NHNN phát hiện nhiều hạn chế tại PGBank
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã công khai kết luận thanh tra đối với Ngân hàng TMCP Thịnh Vượng và Phát triển (PGBank) theo thông báo số 1446/TB-TTNH8.
Theo kết luận thanh tra, PGBank, tiền thân là Ngân hàng TMCP Nông thôn Đồng Tháp Mười, thành lập từ năm 1993 với vốn điều lệ ban đầu chỉ 700 triệu đồng theo Giấy phép số 0045-NH/GP. Năm 2007, ngân hàng chuyển đổi tên thành Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex theo quyết định số 368/QĐ-NHNN.
Sau khi Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) thoái vốn, ngân hàng chính thức đổi tên thành Ngân hàng Thương mại Cổ phần Thịnh Vượng và Phát triển (PGBank) theo quyết định số 2346/QĐ-NHNN ngày 19/12/2023 và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới ngày 21/12/2023.
Các hoạt động chính của PGBank gồm: Nhận tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn, tiết kiệm, và các loại tiền gửi khác; Cho vay ngắn hạn, trung và dài hạn cho cá nhân và tổ chức; Thực hiện giao dịch ngoại tệ, tài trợ thương mại quốc tế, chiết khấu trái phiếu, giấy tờ có giá, cùng các dịch vụ ngân hàng khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Kết luận thanh tra chỉ ra những mặt đạt được của PGBank bao gồm: Hội đồng quản trị, Ban điều hành đã nỗ lực ổn định hoạt động hệ thống, duy trì các nhiệm vụ theo luật định; Ban hành đầy đủ chính sách, quy trình về cấp tín dụng, phân loại nợ, trích lập dự phòng, kiểm tra giám sát rủi ro; Áp dụng các biện pháp xử lý và thu hồi nợ xấu như đôn đốc khách hàng, cơ cấu lại nợ, bán nợ cho VAMC, giữ tài sản đảm bảo, khởi kiện khách hàng.
Những tồn tại và hạn chế như: Về hoạt động quản trị điều hành, quản lý rủi ro. HĐQT, TGĐ ban hành một số quy định nội bộ còn thiếu hoặc chưa kịp thời. Hiệu quả kiểm soát các chốt kiểm soát trong các quy trình, nghiệp vụ chưa cao. Chỉ đạo rà soát, đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu chưa đầy đủ, chưa làm rõ trách nhiệm của các bộ phận, cá nhân trong việc để xảy ra nợ xấu...
Hoạt động kiểm soát và kiểm toán nội bộ liên quan đến xử lý, thu hồi nợ xấu, nợ xử lý rủi ro còn có những tồn tại. Chưa kịp thời phát hiện những vi phạm, tồn tại trong công tác cấp tín dụng để xác định nguyên nhân, kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền. Chưa đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu và trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan.
Số lượng nhân sự Kiểm toán nội bộ chưa đủ để đáp ứng khối lượng và yêu cầu công việc. Hoạt động kiểm toán, kiểm tra, giám sát đối với các nội dung liên quan đếncông nghệ thông tin còn hạn chế.
Các phương pháp và công cụ nhận diện, đo lường, theo dõi và kiểm soát rủi ro còn giản đơn, đang trong quá trình nghiên cứu phát triển...
Về hoạt động tín dụng, qua thanh tra chọn mẫu khách hàng, còn một số trường hợp thực hiện chưa đầy đủ quy định của pháp luật, của Ngân hàng Nhà nước và quy định nội bộ của PGBank về điều kiện vay vốn; thẩm định và xét duyệt cho vay; về kiểm tra, giám sát vốn vay; về tài sản đảm bảo; về phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro; về cấp bảo lãnh, ủy thác phát hành thư tín dụng...
Ngoài ra còn một số nội dung cần lưu ý, tiềm ẩn rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của PGBank như: cấp tín dụng đối với các khách hàng có TSBĐ là tín chấp, quyền đòi nợ, khoản phải thu.. một số khách hàng cảnh báo rủi ro về tình hình tài chính, tiến độ dự án, nguôn thu trả nợ.
Về việc chấp hành các quy định của pháp luật về tỷ lệ sở hữu cổ phần, mua bán chuyển nhượng cổ phần, cổ phiếu của cổ đông tại PGBank:
Căn cứ số liệu do PGBank cung cấp, kết quả thanh tra cho thấy PGBank không có cổ đông là cá nhân sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ theo quy định tại khoản 1 Điều 55 Luật Các TCTD năm 2010 (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Các TCTD năm 2017) và khoản 1 Điều 63 Luật Các TCTD năm 2024 quy định về tỷ lệ sở hữu cổ phần đối với cổ đông là cá nhân; chưa phát hiện trường hợp cổ đông và người có liên quan theo quy định của pháp luật vượt tỷ lệ quy định tại khoản 3 Điều 55 Luật Các TCTD năm 2010 (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Các TCTD năm 20 17), khoản 3 Điều 63 Luật Các TCTD năm 2024.
Đồng thời, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với các Bộ. ban, ngành có liên quan để làm rõ các thông tin về việc mua bán, chuyển nhượng cổ phần của 15 cổ đông có tỷ lệ sở hữu trên 0,1% vốn điều lệ của PGBank trong thời kỳ thanh tra.
Về công tác xử lý nợ xấu và thu hồi nợ ngoại bảng sau khi xử lý rủi ro: Trong năm 2023, PGBank chưa hoàn thành 100% kế hoạch thu hồi nợ xấu và các khoản nợ đã xử lý rủi ro. Thanh tra Ngân hàng Nhà nước chỉ rõ, hoạt động xử lý, thu hồi nợ đối với một số khách hàng còn tồn tại nhiều hạn chế, như: chưa cơ cấu thời hạn vay đúng quy định, chưa thực hiện kiểm tra, đánh giá lại tình hình tài chính, tài sản bảo đảm của khách hàng kịp thời để thu hồi nợ.
Kết luận số 1446 đã làm rõ nguyên nhân các tồn tại này, trong đó, công tác quản trị, điều hành, kiểm tra, kiểm soát của Hội đồng quản trị, Ban điều hành và hệ thống kiểm tra nội bộ còn nhiều hạn chế. Một số nhân viên, bộ phận chưa tuân thủ đúng quy định pháp luật, quy trình của Ngân hàng Nhà nước và nội quy của PGBank. Ngoài ra, một số khách hàng vay vốn không chấp hành đúng quy định trong quan hệ vay ngân hàng.
Thanh tra cũng chỉ rõ trách nhiệm chung của các lãnh đạo, các đơn vị, phòng ban, chi nhánh trong việc để xảy ra các vi phạm, tồn tại. Các cá nhân liên quan chịu trách nhiệm trực tiếp về các sai phạm, trong đó, Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với PGBank với tổng số tiền 370 triệu đồng, liên quan đến các hành vi như không ban hành đầy đủ quy định nội bộ, lập hợp đồng ủy thác thiếu nội dung hoặc không thành lập Hội đồng mua, bán nợ theo quy định.
Trong quá trình thanh tra, việc mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của 15 cổ đông có tỷ lệ lớn hơn 0,1% vốn điều lệ đã được tổng hợp và chuyển sang cơ quan chức năng để tiếp tục xem xét theo quy định.
Thanh tra Ngân hàng Nhà nước yêu cầu PGBank cần nghiêm túc chấn chỉnh, rút kinh nghiệm về công tác quản trị, điều hành, kiểm tra, kiểm soát.
Tập thể, cá nhân liên quan phải rà soát, xác định nguyên nhân các hạn chế, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm phù hợp.
Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc và các bộ phận, phòng ban xây dựng kế hoạch cụ thể để khắc phục các tồn tại, đảm bảo an toàn hoạt động của ngân hàng.
Bộ phận đầu mối sẽ theo dõi, đôn đốc, kiểm soát việc thực hiện các biện pháp khắc phục, xử lý rủi ro, thu hồi nợ, huy động tối đa nguồn thu từ tài sản đảm bảo, áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.
