Thương vụ M&A giúp tỷ phú Thái đều đặn thu nghìn tỷ từ Viêt Nam

Trong những năm qua, các tập đoàn lớn của Thái Lan không ngừng thâu tóm các doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam thông qua các thương vụ M&A.

Sau khi sở hữu các DN tại Việt Nam, nhờ kết quả kinh doanh ổn định với doanh thu và lợi nhuận ấn tượng, các doanh nghiệp này duy trì việc chi trả cổ tức cao và đều đặn mỗi năm, trở thành "gà đẻ trứng vàng" cho các tập đoàn Thái Lan.

Fraser and Neave đầu tư vào Vinamilk, Sabeco

Tập đoàn Fraser and Neave (F&N) của Thái Lan thuộc sở hữu của tỷ phú Charoen Sirivadhanabhakdi, đã tăng cường sở hữu cổ phần tại Vinamilk qua nhiều lần đấu giá cổ phần. Hiện nay, F&N nắm giữ khoảng 20,4%, trở thành cổ đông nước ngoài lớn nhất của doanh nghiệp này, chỉ sau cổ đông Nhà nước (36%). Ước tính, lượng cổ phần Vinamilk trong tay người Thái hiện vào khoảng 1 tỷ USD.

Dù không đủ để chi phối, nhóm cổ đông F&N vẫn đều đặn thu về hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm từ Vinamilk do doanh nghiệp này thường xuyên chi trả cổ tức tiền mặt tỷ lệ cao 35 - 60%/năm. Kể từ khi hiện diện tại Vinamilk đến nay, ước tính nhóm quỹ liên quan tỷ phú Thái Lan đã bỏ túi hơn 15.000 tỷ đồng cổ tức.

Năm 2017, Thai Beverage (ThaiBev) sở hữu ỷ phú Thái Charoen Sirivadhanabhakdi, một trong những tập đoàn đồ uống lớn nhất Đông Nam Á, đã thực hiện thương vụ mua lại 53,59% cổ phần của Tổng Công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) với giá trị gần 5 tỷ USD. Đây là thương vụ M&A lớn nhất tại Việt Nam thời điểm đó và thuộc loại lớn nhất trong ngành bia tại châu Á.

Kể từ khi thuộc quyền sở hữu của người Thái, Sabeco đã duy trì tỷ lệ chi trả cổ tức ở mức cao. Trước năm 2017, tỷ lệ cổ tức trung bình của hãng chỉ dao động 20-30%, nhưng từ năm 2017 đến nay, con số này đã tăng lên 35-50% và đều trả bằng tiền mặt.

Điều này giúp cổ đông Thái Lan đều đặn thu về hàng nghìn tỷ đồng cổ tức mỗi năm. Lũy kế đến nay, Sabeco đã chi trả khoảng 12.000 tỷ đồng cổ tức cho cổ đông Thái Lan.

SCG hưởng lợi lớn từ Nhựa Bình Minh và Batico

SCG đã đầu tư mạnh vào Việt Nam, với hơn 20 công ty thành viên hoạt động trong các lĩnh vực như xi măng, vật liệu xây dựng, hóa dầu và bao bì.

Năm 2012, SCG đã chi 240 triệu USD để mua lại Prime Group, công ty sản xuất gạch men lớn nhất Việt Nam, nhằm mở rộng thị phần trong ngành vật liệu xây dựng.

Thông qua một công ty con có tên The Nawaplastic Industries (Saraburi) Co., Ltd, SCG đã lần lượt tiến hành mua 55% cổ phần của CTCP Nhựa Bình Minh năm 2018. Nhựa Bình Minh cũng là doanh nghiệp có tỷ lệ trả cổ tức hàng năm rất cao, đỉnh điểm lên tới 84% vào năm 2022. Công ty thường xuyên dành toàn bộ lợi nhuận sau thuế hàng năm để chia cổ tức cho cổ đông. Từ khi trở thành cổ đông lớn, Nawaplastic đã nhận khoảng 2.300 tỷ đồng tiền cổ tức từ Nhựa Bình Minh.

Trong lĩnh vực bao bì, SCG năm 2015 mua lại 80% cổ phần của Công ty cổ phần Bao bì nhựa Tín Thành (Batico). Nhờ kế hoạch chia cổ tức luôn duy trì ở mức 2 chữ số, kể từ khi đầu tư vào Bao bì Biên Hòa, tập đoàn Thái Lan đã thu về hàng trăm tỷ đồng cổ tức.

Năm 2020, SCG Solutions Pte. Ltd (Singapore), công ty con của SCG đã mua 94,11% vốn của Bao bì Biên Hòa (Sovi). Năm 2021, SCG mua tiếp 70% cổ phần của Nhựa Duy Tân. Năm 2017, SCG chi 156 triệu USD để mua lại 100% công ty StarCemt (VCM) - đơn vị sở hữu nhà máy Xi măng Sông Gianh tại Quảng Bình. Cuối năm 2023, SCG đã mua lại 70% cổ phần của Công ty Cổ phần Starprint Việt Nam với giá 676,8 tỷ đồng (27,8 triệu USD).

TCC Group và Metro Cash & Carry Việt Nam

Năm 2015, TCC Group mua lại hệ thống Metro Cash & Carry Việt Nam với giá trị 655 triệu Euro (khoảng 879 triệu USD), sau đó đổi tên thành MM Mega Market, mở rộng sự hiện diện trong lĩnh vực bán lẻ tại Việt Nam.

Sau khi tiếp quản từ Metro Cash & Carry, TCC Group đã tái cấu trúc hoạt động kinh doanh, đổi tên thành MM Mega Market và tập trung vào việc nâng cao chuỗi cung ứng nông sản tại Việt Nam.

MM Mega Market đã mở rộng chuỗi cung ứng nông sản nội địa, xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang các thị trường quốc tế, đặc biệt là Thái Lan, giúp gia tăng lợi nhuận đáng kể. TCC đã tận dụng thị trường nông sản Việt Nam giá rẻ để tối ưu chi phí vận hành và tạo lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ.

Central Group và Big C Việt Nam

Năm 2016, Central Group mua lại toàn bộ hệ thống siêu thị Big C tại Việt Nam từ tập đoàn Casino (Pháp) với giá trị khoảng 1,05 tỷ USD, củng cố vị thế trong ngành bán lẻ Việt Nam.

Sau khi mua lại, Central Group tái định vị Big C thành một thương hiệu bán lẻ hiện đại, tập trung vào sản phẩm nội địa và các chương trình khuyến mãi lớn để thu hút người tiêu dùng.

Central Group tăng cường hợp tác với nhà sản xuất Việt Nam, vừa cắt giảm chi phí nhập khẩu vừa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng bản địa.

Một phần lớn hàng hóa từ Big C được Central Group đưa về Thái Lan và các nước khác trong khu vực, tạo doanh thu kép từ sản phẩm nội địa Việt Nam.