TP Hồ Chí Minh đề xuất xây dựng cảng biển 6 tỷ USD tại huyện Cần Giờ

Mới đây, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã ký văn bản khẩn gửi Thủ tướng Chính phủ về đầu tư cảng trung chuyển container quốc tế tại huyện Cần Giờ.

Dự án này do Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) hợp tác với Công ty Mediterranean Shipping Company (MSC) – hãng tàu container hàng đầu thế giới và Cảng Sài Gòn nghiên cứu.

Theo thông tin, Cảng trung chuyển quốc tế có công suất gấp gần ba lần cảng Cát Lái. Với tổng mức đầu tư khoảng 6 tỷ USD, đây sẽ là bước đột phá kinh tế biển của huyện Cần Giờ.

Dự án với tổng mức đầu tư khoảng 6 tỷ USD

Theo đề xuất của nhà đầu tư, dự án cảng trung chuyển container quốc tế Cần Giờ có quy mô hơn 7 km cầu cảng, có công suất thiết kế 10 – 15 triệu TEUS (1 TEU tương đương 1 container tiêu chuẩn dài 20 feet).

Siêu cảng này có khả năng tiếp nhận tàu container trọng tải lớn nhất thế giới hiện nay là 24.000 Teus, tổng chiều dài cầu bến chính khoảng 7,2 km.

Dự kiến, công trình sẽ phân kỳ thành 7 giai đoạn triển khai. Nhà đầu tư mong muốn triển khai thị công xây dựng giai đoạn 1 vào đầu năm 2024 đưa vào khai thác năm 2027. Giai đoạn cuối cùng được đầu tư và đưa vào khai thác năm 2040.

UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển TP Hồ Chí Minh tăng trưởng bình quân trong giai đoạn 2015-2020 là 7,34%, giai đoạn 2021-2025 dự kiến là 5%.

Năm 2021 sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển TP.HCM đạt 164,19 triệu tấn, tăng 40,5% so với quy hoạch đến năm 2020 (116,94 triệu tấn), vượt 2,63% so với quy hoạch đến năm 2030 (159,98 triệu tấn), chiếm 23,36% so với sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển cả nước.

Ngoài ra, theo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, các khu bến trên sông Sài Gòn sẽ thực hiện di dời, chuyển đổi công năng.

Do đó, việc sớm triển khai xây dựng các cảng container của cảng biển TP Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2021-2030 là cần thiết để đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa hiện tại và trong tương lai từ nay đến 2030 của TP.HCM nói riêng và các tỉnh Khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung.

Tạo đột phá kinh tế biển TP Hồ Chí Minh

Theo UBND TP Hồ Chí Minh, bến Cần Giờ ở cửa sông Cái Mép mực nước sâu, nằm trên các tuyến hàng hải quốc tế, có thể đáp ứng tàu tải trọng lớn như các tuyến ở châu Âu, Phi, Mỹ. Đây là điều kiện thuận lợi hình thành cảng container quốc tế, tạo lợi thế cạnh tranh với các nước trong khu vực cũng như đột phá phát triển kinh tế biển thành phố và cả nước.

Để hướng dẫn nhà đầu tư thực hiện các thủ tục đầu tư dự án, UBND TP kiến nghị Thủ tướng giao các bộ ngành liên quan đánh giá lợi thế, khả năng đáp ứng các điều kiện… để hình thành khu cảng. Thành phố cũng kiến nghị Trung ương xem xét, đề xuất điều chỉnh quy hoạch cảng biển khu bến Cần Giờ.

Bên cạnh đó, Cảng Cát Lái TP Hồ Chí Minh hiện là cảng lớn nhất nước với công suất 6,4 triệu teus mỗi năm. Sản lượng hàng hoá qua cảng này chiếm khoảng 85% so với các cảng phía Nam và 50% cả nước. Năm 2021, hàng qua cảng ở thành phố đạt hơn 160 triệu tấn, vượt 2,6% quy hoạch đến năm 2030.

Do vậy, UBND TP cho rằng triển khai các cảng container giai đoạn 2021-2030 là cần thiết, đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu ở thành phố và khu kinh tế trọng điểm phía Nam.

Ông Hà Ngọc Trường, Phó chủ tịch Hội Cầu đường cảng TP Hồ Chí Minh cho biết, huyện Cần Giờ, TP Hồ Chí Minh được quy hoạch là Khu du lịch sinh thái và là vùng lá phổi xanh của TP và một số vùng miền Đông Nam bộ. Nay Trung ương và các ban ngành Thành phố đề xuất đầu tư cảng Quốc tế container ngay giai đoạn 1 vào đầu năm 2024 thì phải bổ sung vào quy hoạch. Ngoài ra, hạ tầng giao thông gần 50km cầu, đường huyện Cần Giờ được thiết kế, thi công vào những năm 1990 – 2000 với tải trọng thiết kế cho xe H10-H13, xe xích 60 tấn.

TS Võ Kim Cương – nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TP Hồ Chí Minh đánh giá việc xây dựng siêu Cảng biển tại huyện Cần Giờ là cần thiết. Song, vị chuyên gia cùng bày tỏ nhiều vấn đề cần lưu ý khi triển khai dự án này.

Cảng cần phải nằm ở vị trí thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp khai thác và phải có hạ tầng logistics đi kèm. Nhiều năm qua, việc đầu tư cảng được chú trọng nhưng không bố trí hạ tầng phù hợp kèm theo để đảm bảo cho cảng vận hành hiệu quả. Ngay cả cảng biển nước sâu Cái Mép – Thị Vải cũng thế, chưa có kho hàng tương xứng, chưa kết nối vận tải đường sắt…

Theo ông Cương, để xây dựng cảng trung chuyển quốc tế cần làm rõ một số vấn đề bao gồm: Cung đường để tiếp cận vào cảng, đường để giải tỏa hàng hóa từ cảng hay đây chỉ là trung chuyển giữa tàu với tàu thôi, tức là không có chuyện chở hàng vào nội địa.

“Phải xem lại quy hoạch cảng biển của Bộ Giao thông Vận tải đã làm. Quy hoạch nhóm cảng 4, mới chỉ có cảng biển phía Cái Mép thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, giờ đặt thêm cảng phía Cần Giờ có làm thay đổi quy hoạch và phải điều chỉnh quy hoạch. Điều này cũng phải tính lại, phải xem lại hiệu quả khai thác. Việt Nam rất nhiều cảng, trong đó nhiều nơi khai thác không hết công suất. Ngoài ra, còn phải tính toán ảnh hưởng của cảng lớn đến đô thị sinh thái Cần Giờ. Làm cảng thì được, nhưng tôi nghĩ phải trả lời thỏa đáng các câu hỏi trên”, vị chuyên gia cho hay.