Xung đột Trung Đông ảnh hưởng thế nào đến thị trường chứng khoán?
Theo chuyên gia, ảnh hưởng tiêu cực từ rủi ro địa chính trị lên thị trường chứng khoán thường chỉ diễn ra trong ngắn hạn. Tuy nhiên, với thị trường bị chi phối lớn bởi nhà đầu tư cá nhân như Việt Nam, tác động sẽ xảy ra trễ nhưng dai dẳng hơn.
Những ngày giữa tháng 6/2025, căng thẳng tại Trung Đông phủ bóng lên thị trường tài chính toàn cầu. Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân tại Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, đã phân tích những chuyển động của thị trường tài chính toàn cầu trước làn sóng rủi ro địa chính trị đang gia tăng.
“Lịch sử thị trường cho thấy, những biến động địa chính trị thường chỉ tác động tiêu cực lên thị trường chứng khoán trong ngắn hạn, chủ yếu trong khoảng 1 tháng. Sau 3, 6 hay 12 tháng, sự ảnh hưởng này sẽ mờ dần”, ông Nguyễn Thế Minh nói. Theo đó, các nhà đầu tư cần có chiến lược quản trị rủi ro trong ngắn hạn để tránh các cú sốc giảm mạnh.
Nhà đầu tư Mỹ bi quan, xu hướng bán ra chiếm ưu thế
Chia sẻ với VietnamFinance, ông Nguyễn Thế Minh chỉ ra một diễn biến bất thường trên thị trường chứng khoán Mỹ: cổ phiếu năng lượng - vốn được xem là “hầm trú ẩn” mỗi khi xuất hiện rủi ro địa chính trị - lại không hút dòng tiền.
Theo vị chuyên gia, cổ phiếu năng lượng đang được định giá tương đối rẻ, nếu xét về giá trị tuyệt đối, thậm chí “cực kỳ rẻ” nếu so với chỉ số và có thể khiến chúng trở thành một biện pháp “phòng ngừa rủi ro địa chính trị”. Tuy nhiên, dữ liệu từ Topdown Charts cho thấy, mức phân bổ vào ngành này lại đang ở mức thấp kỷ lục.
Hiện tượng này có thể được giải thích bởi việc giá dầu Brent – yếu tố có tương quan mạnh với diễn biến cổ phiếu năng lượng – vẫn chịu sức ép từ căng thẳng thuế quan cũng như sự chậm lại của tăng trưởng toàn cầu.
Lực cầu từ nhà đầu tư cá nhân tại Mỹ cũng đang suy yếu rõ rệt. Ông Nguyễn Thế Minh dẫn dữ liệu từ Schwab cho hay, chỉ số STAX – đo lường hoạt động giao dịch của nhóm nhà đầu tư cá nhân – tiếp tục lao dốc, phản ánh xu hướng bán ra đang chiếm ưu thế và tâm lý bi quan ngày càng tăng.
“Trong tuần qua, mức lạm phát tháng 5/2025 đã như kỳ vọng của thị trường. Nguyên nhân là do phần lớn vẫn cho rằng việc áp thuế quan mới vẫn chưa tác động ngay trong tháng 5/2025. Tuy nhiên, rủi ro lạm phát có thể quay trở lại tháng 6/2025”, ông Minh cho hay.
Liên quan một sự kiện quan trọng là cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 18/6 tới đây, vị chuyên gia cho hay, thị trường vẫn kỳ vọng 99,6% rằng Fed sẽ vẫn giữ mức lãi suất hiện nay và điều quan trọng là cần quan sát xem Chủ tịch Fed sẽ nhận định như thế nào về tình hình kinh tế hiện nay.
“Tuần qua, căng thẳng chính trị tại Trung Đông đã trở thành một biến số đau đầu đối với Fed. Tóm lại, kịch bản cao vẫn là Fed sẽ tiếp tục chờ đợi và không vội vã hành động gì”, ông Minh nói.
Rủi ro và triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam
Trái ngược với thị trường chứng khoán Mỹ, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ phản ứng chậm hơn trước các sự kiện địa chính trị.
“Tuy nhiên, tác động lại có thể dai dẳng hơn, do tâm lý nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn chi phối chính diễn biến của thị trường chứng khoán Việt Nam”, ông Nguyễn Thế Minh lưu ý.
Giữa nhiều lắng lo, việc Việt Nam chính thức trở thành Nước Đối tác của khối BRICS thực sự trở thành điểm sáng, bởi những bởi những cơ hội chiến lược mở ra từ cả thương mại, đầu tư.
Ông Nguyễn Thế Minh đánh giá, sự kiện này mở ra cho Việt Nam cánh cửa tiếp cận một thị trường khổng lồ – nơi chiếm tới hơn 40% dân số toàn cầu và khoảng 25% GDP thế giới. Theo dữ liệu năm 2023, tổng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và các nước BRICS đã đạt 198 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng trung bình 16–21%/năm. Đáng chú ý, nhập khẩu từ khối BRICS chiếm tới 38% tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam, trong khi xuất khẩu chiếm khoảng 21%.
Không chỉ là cơ hội mở rộng thị trường, BRICS còn đem lại tiềm năng huy động vốn phát triển trong dài hạn.
“Việt Nam hoàn toàn có thể tiếp cận các nguồn tài chính ưu đãi từ Ngân hàng Phát triển Mới (New Development Bank - NDB), đặc biệt cho các dự án hạ tầng và năng lượng tái tạo – lĩnh vực. Việc này tạo điều kiện cho Việt Nam theo đuổi các mục tiêu năng lượng xanh dài hạn”, ông Minh nói.
Vị chuyên gia cũng nhấn mạnh, việc trở thành Nước Đối tác của BRICS giúp Việt Nam giảm dần sự lệ thuộc vào các thị trường truyền thống như Mỹ và EU, đồng thời tăng cường hợp tác với các nền kinh tế mới nổi như Brazil, Ấn Độ hay UAE.
