Cấm cho thuê căn hộ ngắn hạn: Công an lệnh xử phạt, chủ nhà hoang mang
Những ngày cuối tháng 11, trước động thái xiết chặt quản lý căn hộ chung cư kinh doanh dịch vụ ngắn ngày qua các ứng dụng chia sẻ như Airbnb, hàng loạt căn hộ tại Quận 1, Quận 4, Quận Bình Thạnh rơi vào cảnh ế hàng, có xu hướng giảm giá cho thuê.
Giá cho thuê căn hộ trung tâm giảm nhiệt
Một cán bộ ở Công an Quận 4 cho biết, đơn vị này vừa có chỉ đạo các công an phường và các đội nghiệp vụ tăng cường thanh, kiểm tra các chung cư có căn hộ không phải sử dụng mục đích để ở mà cho thuê ngắn ngày, cho thuê theo giờ. Theo đó, sẽ xiết mạnh quản lý và xử phạt nghiêm theo quy định với chủ hộ vi phạm.
“Pháp luật về nhà ở đã có quy định sử dụng căn hộ vào mục đích cho thuê theo giờ, thuê ngắn hạn là vi phạm. Bộ Xây dựng cũng đã có công văn 4757/BXD-QLN lý giải, tại điểm b khoản 1 Điều 10 của Luật Nhà ở 2014 đã quy định: Chủ sở hữu nhà ở là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quyền sử dụng nhà ở vào mục đích để ở và các mục đích khác mà luật không cấm; đồng thời tại Điều 6 của Luật Nhà ở 2014 cũng đã quy định nghiêm cấm việc sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở”, vị cán bộ này cho biết.
Pháp luật nhà ở hiện hành cũng đã có quy định về trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc tổ chức thực hiện cũng như xử lý các vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng nhà chung cư trên địa bàn. Theo đó, mức xử phạt hành chính là phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 40 triệu đồng.
Chị Hà Thư, một người chuyên đầu tư kinh doanh dịch vụ cho thuê căn hộ ngắn hạn ở Quận 4 cho biết: “Trước tình hình xiết chặt, tôi đành phải trả lại nhà cho chủ hộ, kinh doanh thêm thì sẽ vi phạm pháp luật dù những ngày này đang vào mùa cho thuê khách du lịch nước ngoài”.
“Với khách du lịch có thời gian lưu trú từ 1 tuần trở lên, họ rất muốn thuê ngắn hạn ở căn hộ, vì ở đó họ được tự do nấu nướng, giặt giũ, mà không phải phụ thuộc vào dịch vụ bên ngoài hay dịch vụ của khách sạn. Cho thuê căn hộ ngắn hạn là yếu tố kích cầu nhà đầu tư mua căn hộ tại trung tâm TP. HCM. Dẫu vậy, với động thái xiết chặt quản lý và tiến tới cấm hẳn thì tôi cho rằng nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ giảm mong muốn sở hữu căn hộ trung tâm”, chị Phương, một nhà đầu tư bất động sản thứ cấp chia sẻ.
Tuy nhiên, chị Phương cũng cho rằng, trong các quy định trên không ghi cụ thể cấm căn hộ chung cư cho thuê ngắn hạn, mà chỉ ghi là cấm sử dụng vào mục đích không phải để ở. Trong khi người thuê căn hộ là dùng vào mục đích để ở, lưu trú. Người cho thuê căn hộ qua Airbnb và các nền tảng khác cũng để phục vụ mục đích để ở, lưu trú của người khác. Họ không dùng căn hộ để bán cà phê, bán hàng ăn, quán nhậu, kinh doanh các loại hình dịch vụ khác.
Phương thức cho thuê nhà ngắn hạn thu hút khách quốc tế, hỗ trợ kích cầu thị trường bất động sản hiện nay
"Chỉ vì cụm từ "không phải để ở" cấm luôn loại hình lưu trú ngắn hạn tại chung cư là có phù hợp hay không? Đó là chưa kể lưu trú trong căn hộ là xu hướng du lịch của toàn cầu, rất phổ biến ở châu Âu, Mỹ. Trong 5 năm tôi làm Airbnb, nhiều khách nước ngoài nói họ không thích ở khách sạn, vì phòng khách sạn nào hầu như cũng giống nhau, không có sự đặc trưng, không có tính cách của thành phố nơi họ tới du lịch. Trong khi đó, căn hộ Airbnb luôn có rất nhiều điểm khác biệt, mang cá tính, thể hiện được phong cách sống của người dân nước đó”.
Chủ đầu tư khó thoát hàng
Còn anh Đoàn Minh Hùng, một môi giới lâu năm ở quận 1 cho hay, hầu hết nhà đầu tư thứ cấp mua căn hộ giá từ 80-100 triệu đồng/m2 trở lên đều trông chờ vào kinh doanh dịch vụ cho thuê ngắn ngày, mới có lợi nhuận cao. “Dịch vụ lưu trú trong căn hộ cũng là một mảng lớn của nền kinh tế chia sẻ, điều chúng ta cần làm là điều chỉnh để luật được cập nhật theo thị trường thay vì cứ không quản lý được là cấm", anh Hùng nói.
Theo anh Hùng nhu cầu thị trường là có thực. Thế nên thời gian qua, nhiều người nhà đầu tư đã đi "săn" mua các căn hộ chung cư để cải tạo thành các căn hộ dịch vụ, căn hộ homestay cho thuê theo ngày, theo giờ. “Họ đầu tư cả một chuỗi căn hộ homestay ở khu vực Quận 1, 3, 7 và chấp nhận dạng đầu tư bỏ tiền lớn, thu tiền lẻ nhưng bền bỉ. Đa số là khách Hàn Quốc, Nhật và Trung Quốc, đây là yếu tố kích cầu cho các chủ đầu tư chung cư dễ thoát hàng, nhưng giờ thì tình trạng tồi tệ hơn”, anh Hùng nhận xét.
Mới đây, một vài dự án chung cư ở mặt tiền đẹp của những con đường lý tưởng của Quận 4 như Bến Vân Đồn, Tôn Thất Thuyết đã mở bán trở lại. Nhưng theo nhiều môi giới, trong khi tình trạng chung là sự ảm đảm của thị trường vẫn bao phủ thì giới đầu tư mua nhà cho thuê lại càng lắc đầu.
“Khách hàng nói rằng với giá 100 triệu đồng/m2 căn hộ chung cư quận 4, quận 7 mà không kinh doanh cho thuê ngắn hạn thì mua chỉ có lỗ, thoát hàng rất khó”, một môi giới của sàn giao dịch bất động sản Đông Tây cho hay.
“Cho thuê nhà theo hình thức “chia sẻ phòng thuê” có thời hạn cho thuê ngắn, trong đó có cho thuê căn hộ chung cư, là phương thức cho thuê nhà mới, sử dụng dịch vụ Airbnb, phù hợp với “nền kinh tế chia sẻ”, chắc chắn sẽ phát triển rất mạnh trong thời gian tới, cùng với sự phát triển của khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ số. Do vậy, không thể tiếp tục quản lý theo kiểu “tư duy cũ, không quản được thì cấm”, mà cấm cũng không được, vì đây là nhu cầu thực tế của cuộc sống, có “cầu” thì tất có “cung”, chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM Lê Hoàng Châu cho biết.
Ông Châu cũng cho hay, HoREA từng đề nghị sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 công nhận hoạt động cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn (theo giờ, buổi, ngày, vài ngày, hoặc 1-2 tuần…), là hoạt động kinh doanh hợp pháp; người cho thuê nhà, cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn phải đăng ký kinh doanh và nộp thuế theo quy định pháp luật.Bên cạnh đó, xem xét phương án quy định thời gian trong năm mà người cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn được hoạt động kinh doanh cho thuê.
HoREA cũng đề nghị xem xét phương án quy định người cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn, có nghĩa vụ đóng góp (bổ sung) kinh phí quản lý vận hành nhà chung cư, do hoạt động kinh doanh cho thuê nhà ngắn hạn dẫn đến làm gia tăng khối lượng công tác và trách nhiệm của Ban quản trị nhà chung cư và đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư.
Hiện nay các cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa quan tâm đúng mực cũng như chưa có bất kỳ động thái nào trong việc nhận diện và xác định cơ chế quản lý đối với mô hình mới này. Từ thực tế trên, Bộ Xây dựng nên tìm ra một giải pháp phù hợp để phương thức tho thuê nhà ngắn hạn sử dụng dịch vụ Airbnb thu hút khách du lịch quốc tế, vừa hỗ trợ kích cầu cho thị trường nhà chung cư trong giai đoạn khó khăn này.