Đánh thuế 20% trên lãi bán BĐS: Chưa thể áp dụng ngay?
Trước đề xuất tính thuế 20% trên lãi bán bất động sản của Bộ Tài chính, các chuyên gia trong ngành đều ủng hộ và cho rằng cần cân nhắc thời điểm áp dụng.
Đánh thuế 20% căn cứ mức giá nào?
Bộ Tài chính đang xem xét bổ sung phương án tính thuế 20% trên lãi bán bất động sản, bên cạnh phương án 2% trên giá bất động sản chuyển nhượng hiện nay.
Trong báo cáo gửi Quốc hội mới đây, Bộ Tài chính cho biết đang nghiên cứu phương án cải cách cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Cụ thể, bộ này đang nghiên cứu lựa chọn áp dụng giữa hai phương pháp tính thuế, phụ thuộc vào thông tin về giao dịch chuyển nhượng bất động sản.
Phương án 1, sẽ áp dụng tính thuế trên lãi chuyển nhượng, trong trường hợp cơ sở dữ liệu xác định chính xác giá mua và chi phí liên quan. Hiện mức thuế suất được Bộ Tài chính đề xuất là 20%.
Phương án thứ 2, nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng bất động sản, cách tính thuế trên tổng giá chuyển nhượng bất động sản của cá nhân sẽ được áp dụng, với mức thuế suất dự kiến 2%.

Theo nội dung đề xuất, đối với phương án 1, cá nhân chuyển nhượng bất động sản có đầy đủ chứng từ chứng minh giá mua ban đầu và chi phí phát sinh, như chi phí xây dựng, sửa chữa, hoa hồng môi giới, phí công chứng, lãi vay… sẽ nộp thuế 20% trên phần lãi. Trong trường hợp không thể cung cấp đủ hóa đơn, chứng từ hợp lệ, người nộp thuế vẫn có thể lựa chọn nộp 2% trên tổng giá trị giao dịch như hiện hành.
Đối với phương án 2, khi không có cơ sở dữ liệu xác định được giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng bất động sản, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính theo tỷ lệ 2% trên tổng giá trị chuyển nhượng ghi trên hợp đồng.
Hiện phương án đánh thuế 20% lợi nhuận bất động sản đang được lấy ý kiến trong quá trình xây dựng Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, đồng thời đang nhận được sự quan tâm của dư luận.
Khắc phục lỗ hổng kê khai giá?
Theo PGS.TS Phan Hữu Nghị, Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng - Tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản hiện nay là một trong những nguồn thu quan trọng trong hệ thống thuế thu nhập cá nhân hiện nay.
Ông Nghị cho biết hiện nay thuế thu nhập cá nhân cho việc chuyển nhượng bất động sản được tính là 2% trên giá trị giao dịch (người bán phải nộp thuế bằng 2% tổng giá trị BĐS ghi trên hợp đồng chuyển nhượng, không quan tâm đến việc có lãi hay lỗ) tạo sự đơn giản, dễ thu. Nhưng điều này lại tạo ra một lỗ hổng lớn trong việc kê khai giá bán.
PGS.TS Phan Hữu Nghị lý giả,i người bán thường khai giá chuyển nhượng thấp hơn thực tế để giảm số thuế phải nộp. Điều này không chỉ gây thất thu cho ngân sách nhà nước mà còn khiến thị trường bất động sản thiếu minh bạch.
“Do vậy, để đảm bảo công bằng và hạn chế tình trạng lách thuế, nên áp dụng phương thức đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và giá bán giống như thuế thu nhập doanh nghiệp”, ông Nghị cho hay.

“Đối với các trường hợp không đủ chứng từ để xác định giá vốn và chi phí sẽ áp dụng mức thuế ấn định từ 1 - 2% dựa trên bảng giá do UBND địa phương ban hành”, TS. Nguyễn Ngọc Tú kiến nghị.
Theo ông Ngô Thế Vinh - Chủ tịch Công ty Bất động sản Vinh Gia, chia sẻ rằng: "Tôi thấy cũng hợp lý, nhưng vấn đề là thời điểm áp dụng. Theo tôi, thời điểm này chưa phù hợp vì thị trường chưa minh bạch. Lúc tính thuế nó sẽ tạo ra tiêu cực rất nhiều, vì lúc đó hoàn toàn phụ thuộc vào nhân viên tính thuế".
Trao đổi với VietnamFinance, ông Nguyễn Thế Điệp, Ủy viên Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, cho rằng: “Quan điểm cá nhân tôi về đề xuất này tôi cho là hợp lý, nhưng vấn đề là thời điểm nào cho phù hợp”
“Về bản chất đánh thuế là đúng. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận rằng ở thời điểm này, đất nước đang trong giai đoạn vàng của phát triển, vì vậy các cơ chế càng cởi mở thì sẽ thúc đẩy thị trường tăng trưởng, phát triển. Do đó, nếu áp dụng đánh thuế bây giờ thì ít nhiều sẽ có những tác động làm kìm hãm sự phát triển. Vì thế, thời điểm này là chưa phù hợp”, ông nói.
“Về lâu về dài chắc chắn sẽ phải đánh thuế, đánh thuế cao là đằng khác. Tuy nhiên, thời điểm này chưa phải là thời điểm phù hợp”, ông Điệp cho hay.