Giải mã bức tranh nợ của Vingroup

Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC) vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất soát xét 6 tháng đầu năm 2025. Theo đó, tính đến hết ngày 30/6/2025, tổng tài sản của Vingroup đạt trên 958.000 tỷ đồng, cách không xa cột mốc 1 triệu tỷ đồng. Quy mô khổng lồ của Vingroup gây không ít chú ý và được đưa ra mổ xẻ, trong đó, dư luận dồn sự chú ý vào quy mô nợ của tập đoàn này khi 83% tổng tài sản Vingroup hình thành từ nợ.

Tuy nhiên, góc nhìn này chưa thật sự đầy đủ. Đúng là số liệu tính đến ngày 30/6/2025 cho thấy khoản mục Nợ phải trả của Vingroup ở mức trên 799.000 tỷ đồng, bằng 83% tổng tài sản nhưng nếu đi sâu vào cơ cấu khoản mục Nợ phải trả, có thể thấy việc quy mô nợ của Vingroup chưa phải là điều gì đáng lo ngại.

Cụ thể, trong tổng số trên 799.000 tỷ đồng nợ phải trả của Vingroup, chỉ có khoảng 35% là nợ vay (trên 278.000 tỷ đồng); còn lại 13% là khoản người mua trả tiền trước (trên 106.000 tỷ đồng), 31% là các khoản phải trả khác (trên 243.000 tỷ đồng), các khoản mục khác chiếm 21%.

Thông thường, khi đánh giá về mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp, giới tài chính nhìn vào tổng nợ vay thay vì nợ phải trả, bởi nợ phải trả còn bao gồm nhiều khoản mục khác mà bản chất không phải là đi vay.

Như trường hợp của Vingroup, khoản người mua trả tiền trước lớn thậm chí còn là tín hiệu tích cực với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Theo quy định hiện hành, các khoản tiền khách hàng ứng trước để mua hàng hóa, dịch vụ trong tương lai nhưng chưa đủ điều kiện để được ghi nhận doanh thu trong kỳ thì sẽ được ghi nhận là khoản “Người mua trả tiền trước” trong phần nợ của doanh nghiệp. Về bản chất, đây là doanh thu của Vingroup trong tương lai.

Trong khi đó, các khoản mục phải trả khác chủ yếu là các khoản đặt cọc, góp vốn từ các đối tác cho mục đích nhận chuyển nhượng bất động sản hoặc hợp tác vận hành các cấu phần bất động sản khác theo các hợp đồng hợp tác đầu tư kinh doanh.

Ngoài ra, các khoản mục khác chủ yếu là nợ nhà cung cấp, thuế và các khoản phải nộp cho Nhà nước, các khoản chi phí xây dựng trích trước, chi phí bảo hành trích trước... Trong hoạt động của doanh nghiệp nói chung, đây là các khoản chi phí phát sinh trong hoạt động thường xuyên, thường bù trừ với các khoản phải thu và do đó, cũng không đáng lo ngại.

Vậy tổng nợ vay của Vingroup có lớn tới mức gây ra rủi ro tài chính hay không hoặc có đang phình to theo hướng tiêu cực hay không?

Số liệu tài chính đến hết ngày 30/6/2025 cho thấy tổng nợ vay của Vingroup trên 278.000 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu của tập đoàn này ở mức trên 158.000 tỷ đồng. Như vậy, tỷ lệ nợ vay/vốn chủ sở hữu của Vingroup ở mức 176%, so với mức 146% cuối năm 2024 và 144% cuối năm 2023, đều duy trì tỷ lệ dưới 2. Đây chưa phải là mức độ đòn bẩy tài chính cao với các doanh nghiệp bất động sản đang triển khai liên tục các đại dự án.

Đáng chú ý, có một điểm đặc biệt khi nhìn vào báo cáo tài chính của Vingroup trong 6 tháng đầu năm 2025, đó là lượng tiền và tương đương tiền khổng lồ, lên đến trên 74.000 tỷ đồng. Nguồn tiền này có được là do hoạt động kinh doanh đem lại dòng tiền thuần lên đến trên 70.000 tỷ đồng, trong khi hoạt động tài chính cũng mang lại dòng tiền trên 53.000 tỷ đồng. Điều này cho thấy khả năng trả nợ và vay nợ của Vingroup vẫn ở mức tốt và nguồn tiền trả nợ không chỉ đến từ việc cơ cấu nợ mà còn đến từ hoạt động kinh doanh.

Với lượng tiền và tương đương tiền lớn như vậy, để đánh giá mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính của Vingroup, cần dùng tới tỷ lệ nợ vay ròng trên vốn chủ sở hữu, trong đó, nợ vay ròng bằng tổng nợ vay trừ đi tổng tiền và tương đương tiền.

Tính toán cho thấy, tỷ lệ nợ vay ròng trên vốn chủ sở hữu của Vingroup tính đến hết ngày 30/6/2025 ở mức 129%, chỉ nhỉnh hơn một chút so với cuối năm 2023 (ở mức 118%) và cuối năm 2024 (ở mức 125%), về cơ bản chưa hình thành xu hướng tăng rõ rệt.

Có thể thấy, nhìn chung, cân đối tài chính của Vingroup vẫn ở mức ổn định. Đặc biệt, tập đoàn này vẫn đang nhận được sự hỗ trợ tài chính từ cá nhân tỷ phú Phạm Nhật Vượng. Trong những tháng vừa qua, việc cổ phiếu của nhóm Vingroup tăng vọt đã giúp tài sản cá nhân của tỷ phú Phạm Nhật Vượng tăng mạnh, lọt top 200 người giàu nhất thế giới của Forbes với khối tài sản ước tính 13,6 tỷ USD (tương đương khoảng 360.000 tỷ đồng).