Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng nhà ở xã hội ‘bị ế’
Báo cáo gửi Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV ngày 20/5, Bộ Xây dựng cho biết, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội mới giải ngân được khoảng 640 tỷ đồng cho 8 dự án. Lãi suất và thời gian hưởng lãi suất chưa thực sự thu hút người vay.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội mới giải ngân được khoảng 640 tỷ đồng cho 8 dự án. Như vậy, đến nay gói tín dụng 120.000 tỷ đồng mới giải ngân được hơn 0,53%.
Cụ thể, Ngân hàng BIDV đã giải ngân 95,7 tỷ đồng cho 3 chủ đầu tư dự án tại các tỉnh Phú Thọ, Thanh Hóa và Bình Dương. Vietinbank đã giải ngân 128,6 tỷ đồng cho 1 chủ đầu tư dự án tại tỉnh An Giang. Agribank đã giải ngân 415,7 tỷ đồng cho 4 chủ đầu tư dự án tại các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Ninh và Kiên Giang.
Ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước (BIDV, Vietinbank, Agribank, Vietcombank), có thêm Ngân hàng Tiên Phong (TPbank) đã có trách nhiệm tham gia chương trình hỗ trợ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP, ngày 11/3/2023 của Chính phủ (về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững) với số tiền khoảng 5.000 tỷ đồng. Như vậy, gói tín dụng được nâng lên là 125.000 tỷ đồng.
Bộ Xây dựng cho rằng, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng còn gặp phải khó khăn vướng mắc, trong đó có việc công bố danh mục nhà ở xã hội đủ điều kiện vay còn hạn chế. Đến nay, đã có 129 dự án nhà ở xã hội, với quy mô hơn 114.900 căn, được khởi công xây dựng.
Tuy nhiên, mới chỉ có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay theo chương trình, với nhu cầu vay vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Vẫn còn 59 dự án đã khởi công nhưng chưa được đưa vào danh mục đủ điều kiện vay của các địa phương.
Một số chủ đầu tư không đủ điều kiện về tín dụng, như không bảo đảm điều kiện dư nợ tín dụng. Đồng thời, không có tài sản khác để thực hiện bảo đảm tín dụng (dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất nên không đủ điều kiện thế chấp).
Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã hai lần hạ lãi suất, còn 8% với chủ đầu tư và 7,5% với người mua nhà, nhưng Bộ Xây dựng cho rằng, mức lãi suất này còn cao, thời hạn ưu đãi lại ngắn, trong vòng 3-5 năm nên chưa thực sự thu hút người vay.
Trước thực tế trên, cuối tháng 4 vừa qua, Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn về xác định danh mục dự án, đối tượng, điều kiện và tiêu chí vay ưu đãi.
Theo đó, một số điều kiện đã được lược bỏ như điều kiện về bồi thường giải phóng mặt bằng, cấp phép xây dựng để tháo gỡ khó khăn. Các chủ đầu tư dự án sớm được công bố danh mục vay vốn để tiếp cận với các ngân hàng.