Nóng: Quốc hội chính thức thông qua Luật nhà ở (sửa đổi)

Trước khi tiến hành biểu quyết thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo tóm tắt giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Báo cáo tiếp thu, giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết về phát triển nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê (Điều 57): "Có ý kiến cho rằng quy định tại Điều 57 là quá chặt chẽ, khó khả thi. Đề nghị chỉnh lý theo hướng Nhà nước tập trung quản lý, kiểm soát theo quy hoạch, quy chế quản lý kiến trúc đô thị, cấp phép xây dựng, bảo đảm vệ sinh môi trường, phòng cháy, chữa cháy hoặc luật chỉ quy định nguyên tắc và giao Chính phủ quy định chi tiết".

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhận thấy việc tiếp thu, chỉnh lý Điều 57 như thể hiện tại dự thảo luật là nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế trong phát triển, quản lý, sử dụng loại hình nhà ở này thời gian qua, đồng thời bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu quản lý và nhu cầu phát triển, đáp ứng nguồn cung nhà ở cho một bộ phận người dân ở đô thị.

Trên cơ sở nghiên cứu, rà soát, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH chỉnh lý Điều 57 theo hướng quy định phù hợp hơn một số yêu cầu như: Không quy định yêu cầu riêng mà dẫn chiếu điều kiện quản lý loại hình nhà ở này đến các yêu cầu về xây dựng nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành, yêu cầu của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy.

Đồng thời, phân cấp cho UBND cấp tỉnh quy định về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân; bổ sung quy định điều chỉnh đối với nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ có mục đích hỗn hợp cả bán, cho thuê mua, cho thuê để đáp ứng yêu cầu thực tiễn; đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết điều này.

Về quy định Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhiều ý kiến đại biểu tán thành phương án quy định Tổng liên đoàn là cơ quan chủ quản dự án. Có ý kiến cho rằng chỉ nên giao tổng liên đoàn đầu tư dự án nhà ở xã hội mẫu, điển hình. Ý kiến khác cho rằng phương án nào cũng có ưu điểm, do đó đề nghị lấy phiếu đối với từng phương án.

UBTVQH tiếp thu ý kiến đa số đại biểu, chỉnh lý dự thảo luật theo hướng quy định Tổng liên đoàn là cơ quan chủ quản đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuê để bổ sung nguồn lực đầu tư phát triển nhà ở xã hội.

Phát huy vai trò, trách nhiệm của tổng liên đoàn trong việc chăm lo, bảo đảm an sinh xã hội, nhất là quyền có chỗ ở, nâng cao chất lượng cuộc sống cho công nhân, người lao động...

Nguồn vốn thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội là nguồn tài chính công đoàn; giới hạn phạm vi thực hiện (tập trung đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuê, không đầu tư xây dựng nhà lưu trú công nhân) để nâng cao tính khả thi.

Về nhà công vụ, có ý kiến đề nghị bổ sung vào điểm d khoản 1 Điều 45 đối tượng được thuê nhà ở công vụ là người làm công tác cơ yếu, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng được điều động, luân chuyển, biệt phái theo yêu cầu quốc phòng, an ninh, cơ yếu không phụ thuộc vào địa bàn công tác; người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại vùng sâu, vùng xa.

UBTVQH cho biết so với Luật Nhà ở hiện hành, dự thảo luật do Chính phủ trình tại kỳ họp thứ 5 đã bổ sung đối tượng "hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân" được thuê nhà ở công vụ.

Tiếp thu ý kiến đai biểu Quốc hội và ý kiến của Chính phủ, dự thảo Luật do UBTVQH trình Quốc hội tại phiên thảo luận hội trường ngày 26/10 đã mở rộng thêm đối tượng thuộc lực lượng vũ trang nhân dân và tổ chức cơ yếu được thuê nhà ở công vụ.

Theo đó, người làm công tác cơ yếu và công tác khác trong tổ chức cơ yếu là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc Quân đội nhân dân, Công an nhân dân đã thuộc đối tượng được thuê nhà ở công vụ khi được điều động, luân chuyển, biệt phái theo yêu cầu quốc phòng, an ninh.

Nếu tiếp tục bổ sung, mở rộng thêm đối tượng như đề nghị nêu trên trong khi điều kiện nguồn lực Nhà nước cho phát triển nhà ở công vụ còn khó khăn sẽ khó bảo đảm tính khả thi.

Báo cáo của Chính phủ về việc bổ sung đánh giá tác động chính sách và kiến nghị chỉnh lý, bổ sung một số nội dung trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) cũng chưa làm rõ được kinh phí ngân sách nhà nước cần đầu tư để xây dựng quỹ nhà ở công vụ đáp ứng việc mở rộng thêm phạm vi đối tượng được thuê nhà ở công vụ.

Việc bổ sung đối tượng được thuê nhà ở công vụ theo đề nghị trên sẽ ảnh hưởng đến sự cân đối, đồng bộ về chính sách nhà ở công vụ đối với các nhóm đối tượng khác trong hệ thống chính trị, vì theo quy định tại khoản 1 Điều 45 của dự thảo Luật thì cán bộ, công chức phải giữ chức vụ nhất định, như ở trung ương phải là phó thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ và tương đương trở lên, ở địa phương phải là phó chủ tịch UBND cấp huyện, phó giám đốc Sở và tương đương trở lên mới thuộc đối tượng được thuê nhà ở công vụ.

Đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội không giữ chức vụ, chỉ được thuê nhà ở công vụ khi được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại xã vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, khu vực biên giới, hải đảo.

Vì các lý do nêu trên, UBTVQH đề nghị trong giai đoạn hiện nay chỉ mở rộng một bước hợp lý các đối tượng được thuê nhà ở công vụ phù hợp với khả năng đáp ứng của nguồn cung nhà ở công vụ, sau này, khi điều kiện cho phép sẽ xem xét, tiếp tục mở rộng thêm nữa.

Theo đó, việc tiếp thu, chỉnh lý điểm d khoản 1 Điều 45 như dự thảo luật là phù hợp; đồng thời, để bảo đảm bao quát, linh hoạt giải quyết các trường hợp đặc thù có thể phát sinh trong thực tiễn...