Quản lý nợ công hiệu quả có vai trò quan trọng đối với công tác tài chính, ngân sách

Cụ thể, với nhiệm vụ được giao là đơn vị đầu mối, tham mưu cho Bộ trưởng và Lãnh đạo Bộ Tài chính về công tác quản lý nợ công, Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (QLN&TCĐN) xác định nhiệm vụ trọng tâm năm 2021 là: Tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách chế độ về quản lý nợ công và quản lý nguồn vốn ODA, vay ưu đãi, nguồn viện trợ ra nước ngoài của Chính phủ; Khẩn trương xây dựng các kế hoạch, chiến lược của giai đoạn 5 năm 2021-2025, và kế hoạch từng năm 2021, 2022 tạo khuôn khổ cho công tác điều hành vay, trả nợ, kiểm soát thận trọng nợ công tạo dư địa cho chính sách tài khóa; Bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ huy động vốn và thúc đẩy giải ngân vốn ODA, vay ưu đãi cho phát triển kinh tế-xã hội, và bảo đảm kịp thời các nhiệm vụ thường xuyên.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, các đơn vị vừa phải đảm bảo an toàn, phòng chống dịch, vừa thực hiện thông suốt nhiệm vụ chuyên môn; phần lớn các đối tác chính của Cục QLN&TCĐN trong nước và nước ngoài cũng phải áp dụng các biện pháp giãn cách, hạn chế đi lại; việc trao đổi, họp, giải quyết công việc cũng gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục, tập thể Cục QLN&TCĐN đã xây dựng phương án làm việc luân phiên, giãn cách; tăng cường trao đổi trực tuyến, kết hợp linh hoạt phương thức làm việc trực tiếp và trực tuyến đảm bảo công việc thông suốt. Với những nỗ lực đó, năm 2021, Cục QLN&TCĐN đã đạt được nhiều kết quả đáng chú ý.

Cụ thể, năm 2021, Cục QLN&TCĐN đã đảm bảo công tác tham mưu xây dựng chính sách, chế độ có chất lượng. Cục đã tham gia góp ý, chủ trì xây dựng, hoàn chỉnh các kế hoạch, chiến lược, tầm nhìn, định hướng trung hạn về nợ công, kế hoạch vay, trả nợ, cho vay lại và bảo lãnh chính phủ giai đoạn 2021-2025 nhất quán với chính sách tài khóa, góp phần thực hiện thành công chính sách tài khóa giai đoạn 2021-2025; xây dựng kế hoạch vay, trả nợ hàng năm kịp thời đảm bảo khuôn khổ điều hành, quản lý hiệu quả nợ công và hoạt động vay, trả nợ, cho vay lại và bảo lãnh chính phủ trong cả giai đoạn 2021-2025 và từng năm.

Trong công tác huy động vốn, Cục QLN&TCĐN đã tận dụng tối đa phương thức họp, đàm phán, trao đổi trực tuyến để tham mưu đàm phán 3 hiệp định khung (với Chính phủ Phần Lan, Chính phủ Đức và 01 Công hàm trao đổi cho dự án với Chính phủ Nhật Bản); Sửa đổi, gia hạn, bổ sung 05 Hiệp định khung (với Chính phủ Pháp, Nhật Bản và Italia gắn với dự án cụ thể); đang làm thủ tục trình duyệt để ký kết 3 hiệp định khung với Đan Mạch và Đức. Bên cạnh đó, tham mưu ký kết 12 hiệp định vay cụ thể với tổng trị giá 958,27 triệu USD và hoàn thành đàm phán hoặc trao đổi kỹ thuật về 11 hiệp định vay khác với trị giá 924 triệu USD…. Kết quả huy động vốn này đã thể hiện nỗ lực lớn của Cục QLN&TCĐN trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp.

Về công tác trả nợ nước ngoài, bà Nguyễn Xuân Thảo cho biết công tác này được thực hiện kịp thời, đầy đủ và trong phạm vi dự toán được duyệt, đảm bảo 100% nghĩa vụ trả nợ trực tiếp và gián tiếp của Chính phủ. Các chỉ tiêu an toàn nợ được kiểm soát chặt chẽ.

Cùng với công tác quản lý nợ công, Cục QLN&TCĐN cũng triển khai có hiệu quả công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia và công tác quảng bá với các tổ chức quốc tế về tình hình kinh tế vĩ mô – nợ công. Trong bối cảnh năm 2021 có hơn 30 lượt quốc gia bị hạ bậc hệ số tín nhiệm, 25 lượt hạ triển vọng xuống Tiêu cực, việc Việt Nam vẫn giữ vững được xếp hạng tín nhiệm và được cả ba tổ chức đánh giá xếp hạng tín nhiệm quốc gia nâng triển vọng lên mức Tích cực vừa thể hiện thế và lực mới của quốc gia, đồng thời cũng thể hiện nỗ lực của Cục QLN&TCĐN chủ trì tham mưu công tác xếp hạng tín nhiệm trong việc chủ động phân tích, cập nhật, chia sẻ thông tin, tăng cường giải thích, tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Chính phủ, tình hình kinh tế vĩ mô, ngân sách, nợ công…

Bên cạnh những mặt đã đạt được, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà chỉ ra một số mặt còn hạn chế trong quản lý vốn ODA, vốn vay nước ngoài. Vì vậy, Thứ trưởng yêu cầu cần tiếp thu để hoàn thiện, sửa đổi, khắc phục, đặc biệt là làm sao để quản lý vốn ODA, vốn vay nước ngoài hiệu quả, đồng thời coi đây là nhiệm vụ trọng tâm của Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại trong năm 2022.

Thứ trưởng cũng yêu cầu Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại trong năm 2022 tiếp tục rà soát lại việc đàm phán các hiệp định khung và hiệp định vay cụ thể; trong đó, ngoài các điều kiện, điều khoản, cần lưu ý các khoản vay có điều kiện ràng buộc như điều kiện về đấu thầu hạn chế, về thuế.

Cùng với đó, thẩm định các chương trình, dự án chặt chẽ, làm rõ sự cần thiết của các dự án, cơ chế tài chính đảm bảo hiệu quả. Đồng thời, Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại cần phối hợp với các bộ, ngành để giải ngân vốn nhanh, tháo gỡ vướng mắc của các bộ, ngành, địa phương, chủ dự án; đồng thời tập trung một số nhiệm vụ như: đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra các dự án đang sử dụng vốn vay ODA; Rà soát để thanh toán trả nợ đúng hạn, nhất là nợ dự phòng; Nghiên cứu, đổi mới trong công tác quản lý vốn viện trợ không hoàn lại…