Quý 2/2025 hơn 40,6 nghìn tỷ đồng đến kỳ đáo hạn, nhiều lô trái phiếu có vấn đề

Đáng chú ý, 63,4% tổng giá trị các khoản trái phiếu gặp vấn đề đến từ nhóm Bất động sản, cho thấy nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực này vẫn đang vật lộn với áp lực nợ đáo hạn. Trong 12 tháng tới, nguy cơ chậm thanh toán hoặc giãn hoãn sẽ tiếp tục gia tăng nếu thị trường không có sự cải thiện đáng kể về thanh khoản.

Trong tháng 2, một số nhóm ngành khác như Sản xuất, Thương mại dịch vụ vẫn phát sinh thêm trái phiếu doanh nghiệp có vấn đề. Song, mặt bằng tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp có vấn đề giảm vẫn là dấu hiệu tích cực cho thấy thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã qua giai đoạn sàng lọc để đang bắt đầu phục hồi.

Báo cáo của FiinRatings chỉ ra, trong quý 2/2025, ước tính 40,6 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ đáo hạn. Cụ thể, 16,5 nghìn tỷ đáo hạn (40,7% tổng giá trị) thuộc về nhóm bất động sản, 11,9 nghìn tỷ (29,2% tổng giá trị) thuộc về lĩnh vực khác, và 8,2 nghìn tỷ (20,2% tổng giá trị) thuộc về nhóm tổ chức tín dụng. Một số tổ chức phát hành có giá trị đáo hạn lớn có thể kể đến Vietinbank (4.950 tỷ đồng), Wincommerce (3.000 tỷ đồng) và Cho thuê tài sản TNL (2,862 tỷ đồng).

Về lượng phát hành mới, thị trường sơ cấp trong 2 tháng đầu năm ghi nhận tổng giá trị phát hành chỉ đạt 5,5 nghìn tỷ với 4 đợt phát hành, giảm 44,1% so với cùng kỳ trước đó.

Trong đó, tháng 2/2025 không ghi nhận phát hành mới ở cả 2 thị trường riêng lẻ và công chúng do diễn ra kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán. Hầu hết các lô trái phiếu doanh nghiệp mới được phát hành đến từ các tổ chức tín dụng nhằm bổ sung vốn cấp 2, chiếm 94,6% tổng giá trị phát hành.

Mặt khác, giai đoạn đầu năm thiếu sự tham gia của nhóm doanh nghiệp phi tài chính." Trong thời gian tới, dự thảo sửa đổi nghị định 155 đưa ra quy định khắc khe hơn về hệ số nợ đối với doanh nghiệp phát hành có thể khiến hoạt động phát hành ra công chúng phần nào chịu tác động," chuyên gia FiinRatings đánh giá.

Về hoạt động mua lại, theo báo cáo, lũy kế 2 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 17.200 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá trị mua lại trong tháng 2 chỉ đạt 3.850 tỷ đồng, giảm 71,2% so với tháng 1/2025, mức thấp nhất trong ba năm trở lại đây.

Dự báo nợ trái phiếu doanh nghiệp tăng thêm tới 20% trong năm 2025

FiinRatings dự báo giá trị dư nợ của thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ tăng 15 - 20% cho năm 2025, nhưng sẽ tập trung ở nhóm trái phiếu ngân hàng.

Trong đó, các ngân hàng thương mại sẽ tiếp tục phải đẩy mạnh phát hành tăng vốn cấp 2 là trái phiếu doanh nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu tăng trưởng tín dụng như định hướng của Chính phủ trong khi mặt bằng lãi suất huy động được kiểm soát để không tăng. Điều này sẽ tạo áp lực lên việc đáp ứng các chỉ tiêu an toàn vốn hiện tại như quy định về LDR và sử dụng vốn ngắn hạn cho vay dài hạn.

Nhiều ngân hàng có kế hoạch tăng vốn cấp 1 (vốn cổ phần) nhưng đòi hỏi thời gian dài và phụ thuộc vào bối cảnh của thị trường chứng khoán để có thể thực hiện và hoàn tất.

Quy định mới về phát hành trái phiếu riêng lẻ và chào bán đại chúng được sớm kỳ vọng sẽ đi vào áp dụng trong nửa cuối 2025 làm cơ sở cho việc nâng cao chất lượng hàng hóa trái phiếu và thu hút nhà đầu tư tham gia kênh đầu tư này trong bối cảnh lãi suất tiết kiệm được duy trì thấp.

Nhu cầu và áp lực tái tài trợ, tái cấu trúc vốn tăng cao từ các ngành có mức độ thâm dụng vốn lớn như bất động sản, năng lượng, xây dựng và vật liệu... trong các quý tới.

Các ngân hàng vẫn là người mua chính đối với trái phiếu doanh nghiệp. Việc có chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cao sẽ làm cơ sở để các Ngân hàng Thương mại gia tăng tỷ trọng đầu tư hoặc cấu trúc tín dụng dưới hình thức trái phiếu doanh nghiệp. Ngoài a, có sự tham gia của các định chế tài chính trung gian như bảo lãnh thanh toán vào các lô trái phiếu hạ tầng. 

Nhìn chung, thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2025 vẫn sẽ gặp nhiều thách thức, đặc biệt là áp lực đáo hạn lớn trong bối cảnh thanh khoản chưa thực sự ổn định. Các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực Bất động sản, cần có chiến lược tài chính phù hợp để đảm bảo khả năng trả nợ và duy trì hoạt động ổn định.