Thiếu vật liệu làm cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45: Thanh tra kiến nghị xử lý nghiêm Ban QLDA và đơn vị tư vấn
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, công tác điều tra, khảo sát, đánh giá trữ lượng các mỏ vật liệu phục vụ Dự án cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 chưa đáp ứng yêu cầu thực tế, tỷ lệ sai số lớn... dẫn đến nhà thầu bị động trong việc tìm kiếm nguồn cung, ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án.
Loạt vi phạm gây ảnh hưởng tiến độ
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Kết luận thanh tra số 1086/KL-TTCP về việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa cung cấp cho dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45.
Thanh tra Chính phủ cho biết, thời gian đầu thi công Dự án thiếu nguồn vật liệu đắp nền đường, cụ thể: tại Ninh Bình có 2 điểm mỏ (được lựa chọn khi khảo sát) không đủ trữ lượng đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật; tại Thanh Hoá, các điểm mỏ có công suất khai thác thấp, không đáp ứng được nhu cầu vật liệu khối lượng lớn của Dự án trong thời gian ngắn. Việc thiếu nguồn vật liệu đắp nền đường đã ảnh hưởng tiến độ dự án tại một số thời điểm.
Công tác điều tra, khảo sát, đánh giá trữ lượng, chất lượng của các mỏ vật liệu phục vụ Dự án của Bộ GTVT (Đại diện là Ban QLDA Thăng Long) và nhà thầu thi công chưa chưa đáp ứng yêu cầu thực tế xây dựng, tỷ lệ sai số lớn, số mỏ theo khảo sát là 37 nhưng thực tế thi công chỉ có 17 mỏ cung cấp được vật liệu cho Dự án (tỷ lệ 46%), còn 20 mỏ không cung cấp được vật liệu do nhiều nguyên nhân như: không đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật, không còn trữ lượng, chưa được cấp phép, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng)…
Thanh tra Chính phủ nhận định, kết quả khảo sát, lấy mẫu thử nghiệm và lựa chọn các điểm mỏ của đơn vị tư vấn là chưa phù hợp với thực tế. Đây là nguyên nhân dẫn đến nhà thầu bị động trong việc tìm kiếm nguồn cung VLXD, ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án.
Bên cạnh đó, nhà thầu thi công phụ thuộc việc cung cấp vật liệu xây dựng từ các đơn vị vận tải nên tại một số thời điểm khi giá xăng dầu tăng cao, đơn vị cung cấp vật liệu cũng như đơn vị thi công cầm chừng, nhưng Chủ đầu tư chưa kịp thời có phương án tháo gỡ, xử lý phù hợp…
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ lưu ý, qua xem xét 19 hồ sơ cấp phép các dự án khai thác khoáng sản làm VLXDTT cung cấp cho Dự án đường cao tốc do các Sở TN&MT các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa cung cấp, bước đầu cho thấy còn có một số thiếu sót, vi phạm dù đây là nội dung này không thanh tra, kiểm tra trực tiếp…
Kiến nghị xử lý nghiêm các đơn vị chưa làm hết trách nhiệm
Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác điều tra, khảo sát các mỏ VLXDTT, ban hành quy định cụ thể áp dụng cho công tác khảo sát mỏ VLXDTT cho ngành GTVT nhằm đảm bảo chính xác về trữ lượng theo thời gian, tiến độ, tiêu chuẩn kỹ thuật trước khi phê duyệt dự án; phải có các phương án dự phòng để đảm bảo tính khả thi theo yêu cầu của dự án. Xử lý nghiêm các Ban QLDA, đơn vị tư vấn chưa làm hết trách nhiệm, có vi phạm trong công tác điều tra, khảo sát nguồn cung VLXD cho các dự án giao thông trọng điểm quốc gia…
Xử lý theo quy định pháp luật đối với các nhà thầu thi công cầm chừng, không tuân thủ hợp đồng đã ký, không đảm bảo tiến độ được phê duyệt của các Dự án giao thông trọng điểm quốc gia. Thanh tra, kiểm tra việc thanh, quyết toán khối lượng VLXDTT cung cấp tại Dự án cao tốc đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45; trường hợp phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật…
Thanh tra Chính phủ lưu ý thêm, kiểm tra việc kinh doanh tại các mỏ được nâng công suất và mỏ đất Đồi Ao, tỉnh Thanh Hóa, trường hợp vi phạm bán VLXD ra thị trường mà không cung cấp cho dự án đường cao tốc thì xử lý nghiêm theo Nghị quyết 60/NQ-CP của Chính phủ và quy định của pháp luật;
Chấm dứt thực hiện cơ chế đặc thù trong việc nâng công suất tại các điểm mỏ khi dự án đường cao tốc hoàn thành theo quy định. Thanh tra, kiểm tra, rà soát ngay các dự án khai thác khoáng sản để làm rõ những thiếu sót, vi phạm trong việc cấp phép, trong hoạt động khai thác khoáng sản, chấp hành quy định pháp luật về quản lý đất đai, về thực hiện nghĩa vụ tài chính có liên quan; quá trình thực hiện nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.
Tổng Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xử lý trách nhiệm, đối với Bộ GTVT chỉ đạo Ban QLDA Thăng Long, đơn vị tư vấn và các cơ quan, đơn vị có liên quan kiểm điểm trong công tác khảo sát, lấy mẫu, lựa chọn các mỏ vật liệu xây dựng thông thường chưa đạt yêu cầu, ảnh hưởng tiến độ Dự án. Đồng thời, chỉ đạo UBND tỉnh Thanh Hóa rút kinh nghiệm đối với hạn chế thiếu sót được nêu tại Kết luận thanh tra.
