Thống đốc NHNH: Cần tính toán đầy đủ phương án huy động vốn các dự án đầu tư công lớn

Trong giai đoạn tới, với tầm nhìn đến năm 2030 - 2045, Việt Nam dự kiến triển khai hàng loạt dự án hạ tầng quy mô lớn như mở rộng mạng lưới đường cao tốc lên 5.000km, xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam, phát triển hệ thống cảng biển, sân bay và thực hiện Quy hoạch điện VIII,... cùng với mục tiêu tăng trưởng kinh tế tối thiểu 8% mỗi năm và hướng đến mức hai con số trong dài hạn, nhu cầu huy động vốn sẽ rất lớn.

Tuy vậy, tại phiên chất vấn sáng 19/6, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng lưu ý rằng chỉ số ICOR của Việt Nam vẫn ở mức cao so với mặt bằng khu vực và thế giới, phản ánh hiệu quả sử dụng vốn còn hạn chế. Trong khi đó, nền kinh tế vẫn đang phụ thuộc lớn vào tín dụng ngân hàng nội địa, với tỷ lệ dư nợ tín dụng so với GDP cuối năm 2024 dự kiến lên tới 134%.

Thống đốc cảnh báo nếu tiếp tục duy trì mức phụ thuộc này sẽ tiềm ẩn rủi ro cho hệ thống tài chính và có thể ảnh hưởng đến tính bền vững của tăng trưởng trong dài hạn.

Đồng thời, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao, Việt Nam cần mở rộng nguồn lực tài chính từ cả trong nước và quốc tế, bao gồm vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đầu tư gián tiếp cũng như các hình thức vay nợ nước ngoài.

Mặc dù thu hút được lượng lớn vốn FDI trong thời gian qua, nhưng theo bà Hồng, hiệu quả khai thác từ khu vực này vẫn chưa tương xứng, đặc biệt là trong việc chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị và kết nối với khu vực doanh nghiệp trong nước. Do đó, chiến lược thu hút FDI trong giai đoạn tới cần định hướng lại, không chỉ nhằm thu hút vốn mà còn gắn kết chặt hơn với nền kinh tế nội địa thông qua chuyển giao giá trị thực chất.

Thống đốc cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tính toán đầy đủ và chi tiết các phương án huy động vốn cho các dự án đầu tư công lớn. Việc xác định rõ nguồn vốn, khả năng vay và huy động, cùng với lộ trình phân kỳ và dự phòng nguồn lực là điều kiện then chốt để tránh tình trạng khởi công nhưng thiếu vốn triển khai, đồng thời bảo đảm không tạo áp lực lên ổn định kinh tế vĩ mô.

Từ góc độ tiêu dùng và thương mại, Thống đốc chỉ ra rằng với độ mở lớn của nền kinh tế, Việt Nam dễ chịu tác động từ các biến động bên ngoài, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp xuất khẩu. Trong bối cảnh này, việc thúc đẩy tiêu dùng nội địa từ thị trường gần 100 triệu dân sẽ là một động lực tăng trưởng quan trọng cần được chú trọng hơn.

Đối với ngành ngân hàng, để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trong năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức khoảng 16%. Tính đến cuối tháng 5, tín dụng toàn nền kinh tế tăng trưởng 6,52%, cao hơn đáng kể so với con số 2,41% cùng kỳ năm 2024.

Thống đốc cho biết chỉ tiêu này sẽ được điều hành linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế, trong khi chính sách tiền tệ vẫn sẽ được điều tiết một cách thận trọng nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tài chính và đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.